Merkez Bankası’nın, üyelerine 3 ila 30 bin lira arasında değişen tutarlarda emeklilik aylığı ödeyen Yardımlaşma Sandığı MERVAK’a 14 yılda araç kiralama bedeli olarak 2.5 milyar TL kaynak aktardığı ortaya çıktı. Kiralamalar ihale düzenlenmeden yapıldı.

Üyelerine dağıttığı binlerce liralık emekli maaşı ve yüz binlerce liralık emekli ikramiyesiyle Türkiye’nin en zengin vakfı haline gelen Merkez Bankası Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’nın (MERVAK) ‘araç kiralama’ yoluyla Merkez Bankası’ndan servet edindiği ortaya çıktı. Merkez Bankası, 1988-2002 arasında MERVAK’tan araç kiralayıp karşılığında 2.5 milyar lira (2.5 katrilyon lira) ödeme yapmış. Üstelik Merkez Bankası, kiraladığı bu araçları MERVAK’tan satın alıp parasını ödemiş.

30 bin lira emekli maaşı

Merkez Bankası mensupları tarafından 1987’de kurulan MERVAK, Merkez Bankası’ndan emekli olanlara, SGK’dan aldıkları emekli maaşı dışında ikinci bir emekli maaşı ödüyor. Yapılan tespitlere göre, vakfın geliri 6 milyar liraya ulaştı. Vakfın bu devasa geliri, Merkez Bankası çalışanlarının maaşından yapılan kesintilerin dışında Merkez Bankası’ndan doğrudan aktarılan 7.6 milyar liralık kaynak sayesinde elde ettiği belirlendi. Halen 4 bin kişinin ballı emekli aylığı aldığı vakıfta üyelerin ortalama olarak 500 bin TL civarında birikimi bulunuyor. Üyelere ödenen aylık ise 3 bin ila 30 bin lira arasında değişiyor.

Vakıfla ilişkisi yasaklandı

Maliye Bakanlığı, denetim elemanlarının yaptığı tespitlere göre MERVAK, 1988’de bir araç kiralama şirketi kurdu ve 2002’ye kadar Merkez Bankası’na araç kiralayıp para kazandı. Kiralama işi, vakıfla Merkez Bankası arasındaki ilişkinin yasaklanması üzerine son buldu. Denetim elemanları, kiralama işlemlerinin herhangi bir ihale açılmadan ihale komisyonu kurulmadan ve başka firmalardan fiyat teklifi alınıp karşılaştırma yapılmadan gerçekleştirdiğini tespit etti.

Yasak gelince satın aldı

Yapılan denetimlere göre, söz konusu 14 yıllık döneminde Merkez Bankası’ndan MERVAK’a, araç kiralama bedeli olarak 2.5 milyar lira para ödendi. Üstelik, 2002 yılında banka ile vakıf arasındaki ilişkinin yasaklanması üzerine, Merkez Bankası’nın kiraladığı araçları doğrudan vakıftan satın aldığı da belirlendi.

3,5 milyarlık ceza kesildi

Gelir İdaresi Başkanlığı Gelirler Kontrolörleri, MERVAK’a yaklaşık 3.5 milyar TL vergi aslı ve cezası kesmişti. Ardından Gelir İdaresi’nin istemi üzerine Vergi Mahkemesi MERVAK’ın varlıkları üzerine 6 milyar 253 milyon TL tutarında ihtiyati haciz kararı çıkarttı. En son bu tutarda yaklaşık 2 milyar TL civarında bir indirim yapılarak ihtiyati haciz konan miktar 4 milyar TL düzeyine indirildi.27 ARALIK 2010/BUGÜN