Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 2008-2012 yılları arasında kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında 1 milyon 142 bin 467 tescilsiz sigortalı, 36 bin 867 tescilsiz emekli ve 79 bin 766 işyerinin kayıt altına alındığını, 10 bin 403 sahte sigortalı tespit edildiğini söyledi.

Çelik, Sosyal Güvenlik Reformu sonuçlarını ve 2012 yılı 6 aylık bütçe gerçekleşmelerini Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) konferans salonunda düzenlediği basın toplantısıyla değerlendirdi.

''1 Ekim 2008'de Türkiye tarihinde devrim niteliğinde bir reformu gerçekleştirdik'' diyerek sözlerine başlayan Çelik, doğumdan ölüme bütün süreçleri içine alan bu reformla Türkiye'nin çok ciddi kazanımlar elde ettiğini vurguladı.

Sağlık hizmetlerinden memnuniyetin 2003'te yüzde 39 iken, 2011 itibariyle yüzde 75,86'ya yükseldiğini aktaran Çelik, bu süreçte SGK'nın hastanelerin birleşmesi, tüm eczanelerden yararlanma gibi son derece önemli hizmetlere imza attığını, bürokrasinin ortadan kaldırıldığını, TC Kimlik Numarası ile yürütülen işlemler sayesinde kuyrukların bertaraf edildiğini vurguladı. Çelik, sosyal güvenlikten memnuniyetin de geçen yıla göre yüzde 6,8 artarak yüzde 76'lara geldiğini belirtti.

SGK'nın toplam gelirlerinde reel olarak yüzde 58,84'lük, giderlerde ise yüzde 24,67'lik artış olduğunu ifade eden Çelik, 15-64 yaş arasındaki kişiler olarak kabul edilen çalışma çağındaki nüfusun 2007-2011 yıllarında ortalama yüzde 1,8 oranında arttığını, aktif sigortalı sayısındaki artışın da yüzde 7,3 seviyesine ulaştığını kaydetti.

2008-2011 yılları arasında yapılan çalışmalarla kayıt dışı istihdam oranının yüzde 45,4'lerden yüzde 37,5'lere indiğinin altını çizen Çelik, bu gerilemenin yapılan uygulamalarla devam edeceğini belirtti. Çelik, ''Kayıt dışındaki bir puan 650 milyon TL'ye tekabül etmektedir. Bunu yüzde 40 olarak ele aldığınızda karşınıza 26 milyarlık bir rakam çıkmaktadır ki 26 milyar da bugün sosyal güvenlik açıklarının üzerinde bir rakamdır. Sosyal güvenlikte ana sorunların çözümünde kayıt dışılığın ortadan kaldırılmasının ne kadar önemli olduğunu da bu rakamlarla ortaya koymuş bulunuyoruz'' diye konuştu.

2007'de yüzde 52 olan prim gelirlerinin toplam gelirleri karşılama oranının yüzde 58'e yükseldiğini kaydeden Çelik, bu oranın sürdürülebilir sosyal güvenlik açısından önemli olduğuna işaret etti.

SGK'nın 2007-2011 yılları arasındaki gelir-gider açığına bakıldığında, 2007'de 25 milyar lira olan açığın yüzde 35 azalarak 2011'de 16 milyara gerilediğini söyleyen Çelik, ''Reformu gerçekleştirirken de ifade etmiştik, 2050'lerde sosyal güvenlik açıklarının yüzde 1'e çekilmesi konusunda hedeflerimize giderken bu göstergenin olumsuz bir durum oluşturmadığını belirtmek istiyorum'' dedi.

Gelir-gider açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) içindeki payının reform öncesinde yüzde 3 olduğunu, 2008'de bu oranın yüzde 2,9'a gerilediğini aktaran Çelik, ''2008 yılında reform devreye girince bu oran yüzde 4,2'ye yükseliyor. Sebebi gayet açık şekilde görülüyor çünkü küresel krizin en yoğun olduğu süreç bu dönem. Sigortalı sayısında azalma söz konusuydu 2009 yılında. Ayrıca Sosyal Güvenlik Reformu ile sağlıktaki hizmet alanının genişlemesi, sağlık hizmetlerinin kapasitesinin artırılması, tüm vatandaşlara dönük hale gelmesinden kaynaklanan harcamaların artışının da bu yükselişte etkisi var'' değerlendirmesinde bulundu.

Sigortalı sayısında 3 milyonluk artış

Kayıt dışı istihdamla mücadele çerçevesinde attıkları adımları da hatırlatan Çelik, her ilde ''Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Servisleri'' kurulduğunu, kurum ve kuruluşlarla protokoller imzalandığını ve yoğun bir veri akışının sağlandığını ifade etti. Ücretlerin banka kanalıyla ödenmesi uygulamasının da mücadelede önemli bir başlık olduğunu söyleyen Çelik, faaliyete geçen ''Alo 170 Kayıt Dışı İstihdam Hattı''na 4 milyon 582 bin 78 çağrı ulaştığını kaydetti.

Çelik, 2008-2012 yılları arasında yapılan çalışmalar sonucunda 1 milyon 142 bin 467 tescilsiz sigortalı, 36 bin 867 tescilsiz emekli ve 79 bin 766 işyerinin kayıt altına alındığını, 10 bin 403 sahte sigortalının tespit edildiğini bildirdi.

2008'de 15 milyon olan aktif sigortalı sayısının 2011'de 17 milyona, Mayıs 2012 itibariyle de 18 milyon 257 bin aktif sigortalıya ulaşıldığını dile getiren Çelik, 2008'den bugüne sigortalı sayısında 3 milyonluk artış sağlandığını vurguladı.

''Meşhur bir futbolcu asgari ücretle çalışıyor gözüküyor''

Çelik, kayıt dışı istihdamla mücadelede bu yıl hayata geçirilecek uygulamalar hakkında da bilgi vererek, meslek grupları için geliştirilecek ''meslek kodları'' ile ücret yönünden kayıt dışılığın önüne geçileceğini söyledi. Aynı mesleğe sahip kişilerin maaşlarının çalıştıkları yere göre değiştiğini, prim ödemelerinin de farklılık gösterdiğini belirten Çelik, serbest mesleklerde, spor ve sanat camiasında çok ciddi prim kayıplarının olduğunu tespit ettiklerini söyledi.

Türkiye'nin en meşhur futbolcularından bir tanesinin ''asgari ücretle çalışıyor'' gibi gösterildiğini anlatan Çelik, ''kayıt içindeki kayıt dışılık'' olarak tanımladığı bu durumun ortadan kaldırılması için yoğun bir çalışma yürüteceklerini kaydetti.

Sosyal güvenlik denetmenlerinin sayısının bin 500'e yükseltileceği ve denetimlerin sıklaştırılacağı bilgisini veren Çelik, TÜİK Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak kayıt dışı işyerlerinin tespit edileceğini kaydetti.

Çelik, ''Alo 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi'' sayısını artırmayı hedeflediklerini de dile getirerek, Mayıs 2008-2012 arasında merkeze gelen şikayetlerden 40 bin 792 kişinin kayıt dışı çalıştığı ve 4 bin 197 işyerinin tescilsiz olduğunun belirlendiğini ifade etti.