ABD Başkanı Barack Obama, geçen hafta gelişmekte olan müslüman ülkelere yüzde 86’sı Müslüman olan Endonezya’yı örnek gösterdi. İşte demokrasiye yalnızca 11 yıl önce geçen ülkenin hikâyesi.

ABD Başkanı Barack Obama, önce, ABD’nin Endonezya ordusuna 12 senedir uyguladığı askeri destek yasağını kaldırdı. Sonra da Endonezya ziyaretini gerçekleştirdi ve bu ülkeyi gelişmekte olan müslüman ülkelere örnek gösterdi. Peki neden?

Güneydoğu Asya ülkesi olan Endonezya, Hint Okyanusu ile Büyük Okyanus arasında bulunan takımadalardan oluşan bir devlet. Hollanda sömürgesi olan, Japonlar tarafından işgal edilen Endonezya 1949 yılında bağımsızlığını ilan etti. Ancak bağımsızlık ilanından sadece 18 yıl sonra General Suharto darbe ile yönetime el koydu. Ülkeye demokrasi ancak 1998 yılındaki ayaklanmaların ardından 1999’da yapılan seçimlerle geldi. Ancak ülkenin kaderini asıl değiştiren iki dönem başkan seçilen Susilo Bambang Yudhoyono oldu. Yudhoyono eski bir general. Ancak sık sık ordunun siyasetteki rolünün azaltılması gerektiğini söylüyor, Savunma Bakanlığı’na sivilleri getiriyor.

İslamcı terörle savaş var

Endonezya nüfusunun yüzde 86’sı müslüman. Ancak bugüne kadar seçimlerde hiçbir İslami eğilimli parti başkanı iktidara gelemediği gibi, hatırı sayılır bir başarı da elde edemedi. Hatta seçimlerde aldıkları sonuçlar sonrasında, uçlarda olan İslami partilerin dahi merkeze kaydıkları görülüyor. Ülkede islam kendini iki yolla gösteriyor:

Muhammadiyah ve Nahdlatul Ulama (NU) adındaki iki İslami organizasyonun toplam 70 milyon üyesi var. Demokrasi yanlısı ve İslami devlet karşıtı bu iki organizasyon, ülkede okullardan hastanelere birçok kuruluşa yardım ediyor, kadınları ve gençleri destekliyor.

Ancak İslamcı terör örgütleri de etkinliğini sürdürüyor. En son 2002 yılında Bali’de düzenlenen bombalı saldırı sonucunda 202 kişi hayatını kaybetti. Ancak Başkan Yudhoyono’nun politikaları bu örgütlerin etkinliğini de azaltmaya başladı.

Dinlere eşit temsiliyet

Açe’nin ülkede dikkat çeken bir diğer özelliği ise Şeriat’a göre yönetilen tek eyalet olması. Endonezya’nın Anayasası’nda, “Tüm insanlar kendi din ve inançlarına göre ibadet etme hakkına sahiptirler” maddesi bulunurken, bir de 6 alt kola ayrılan Din Bakanlığı var. Din Bakanlığı’nın bu altı kolunu ise İslam, Katoliklik, Protestanlık, Budizm, Hinduizm, Konfüçizm’i kapsıyor ve tüm bu dinlerin mensuplarının ihtiyaçları ile Bakanlık ilgileniyor ve hepsine aynı muameleyi gösteriyor. Ayrıca ülkede tanınan bu her bir dinin kutsal bayramları da ulusal tatil kabul ediliyor. Okullarda da din dersi seçmeli olarak veriliyor.

Melek değil

Susilo Bambang Yudhoyono ekonomik büyüme ve huzur ortamı ile halkın sevgisini kazanmış görünse de sicili o kadar da temiz değil. İktidara geldiği ilk günden beri yolsuzlukla savaşacağını söyleyen Yudhoyono, dünürünün adı yolsuzluk skandallarına karışınca sessiz kaldı. Ayrıca askerlik döneminde insan hakkı ihlallerinde bulunduğu da iddia ediliyor.

Bağımsızlık istiyorlar

Ülkenin tek canını sıkan İslami örgütler değil. Doğu Timor, Açe ve Papua halkları da bağımsız bir devlet isteği ile senelerce Endonezya ordusu ile çatışmaya girdiler. Doğu Timor, 2000 yılında bağımsızlığını ilan edip kendi devletini kurdu. Yudhoyono ise, Açe ve Papua militanlarına silahlarını bırakmaları halinde af çıkartacağını açıkladı. Açe 2005 yılında ülkenin otonom eyaletleri arasına katıldı.19/11/2010

 Milliyet