TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, anayasanın değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez ilk 4 maddesinden 3'üncü maddeyi hedef aldı. Kurtulmuş, 'Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü' tabirinin değişmesi gerektiğini söyleyerek, "Devletin ülkesi olmaz. Devletin milleti olmaz. Bu metin, 'Milletin devleti ve ülkesiyle bölünmez bütünlüğü' şeklinde ifade edilmelidir" dedi. Kurtulmuş'un sözlerine sosyal medyada tepki yağıyor.

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, 10 Ekim'de Gazi Üniversitesi Akademik Yıl Açılış Programı'nda konuştu.

Konuşmasında yeni anayasa tartışmalarına değinen Kurtulmuş, anayasanın değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez ilk 4 maddesinden 3'üncü maddeyle ilgili konuştu.

"DEVLETİN ÜLKESİ OLMAZ, DEVLETİN MİLLETİ OLMAZ"
Kurtulmuş, konuşmasında anayasayı yaparken önce hangi usulde yapılacağının ortaya konması gerektiğini belirterek, şunları söyledi:

* "Önce hangi usulde yapacağınızı ortaya koymanız lazım ki ondan sonra esasları doğru bir şekilde tartışabilesiniz. Bu çerçevede, herkesin fikrini ortaya koyacağı, açık ve şeffaf bir sürecin yönetilmesi, sağlıklı bir tartışma ortamının ortaya konulması, müzakerelerin de gerçek bir şekilde, sonuç alıcı bir şekilde yönlendirilmesi şarttır. Bu çerçevede TBMM Başkanlığı'nın üzerine düşen, bu şeffaf müzakere sürecini yönetebilmektir."

Anayasa müzakerelerinin doğru zemin ve doğru yöntemlerle tartışılması gerektiğini söyleyen Kurtulmuş, bunun için de TBMM'yi işaret ederek tartışmaların sonlandırılacağı zeminin burası olduğunu belirtti.

Kurtulmuş, "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü" tabirinin de değişmesi gerektiğini söyleyerek, "Devletin ülkesi olmaz. Devletin milleti olmaz. Bu metin, 'Milletin devleti ve ülkelisiyle bölünmez bütünlüğü' şeklinde ifade edilmelidir. Bu seçkinci, devletçi anlayışın da yeni anayasada milletin gücü üzerine yükselen bir devlet anlayışıyla yeniden ele alınmasının önemli olduğunu düşünüyorum" diye konuştu.

"DEMOKRASİNİN EN BÜYÜK DÜŞMANI İMTİYAZ VE İSTİSNALARDIR"
Kurtulmuş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yine önümüzdeki dönemde bu anayasanın mutlaka imtiyaz ve istisnaları ortadan kaldırması lazım. Çok açık söylüyorum, demokrasinin en büyük düşmanı imtiyaz ve istisnalardır. İmtiyaz ve istisnalar seçkinci gruplara ya da birtakım avantajlı gruplara kamunun gücünü, milletin imkanlarını aktarmak demektir. Dolayısıyla bu anayasa yapım sürecinde, istisna ve imtiyazların ortadan kaldırılması ve tam manasıyla demokratik kuralların herkes için eşit, adil, demokratik kuralların ortaya konulması ve bu çerçevede demokratik kurumların da millet egemenliği anlayışı çerçevesinde yeniden gözden geçirilmesi gerekir."

Hem 1961 Anayasası hem de 1982 Anayasası'nın ideolojik tavırlarla öne sürüldüğünü ve içerisine ideolojinin giydirildiğini söyleyen Kurtulmuş, "Anayasanın ideolojiden arınmış, halkın ihtiyaç ve taleplerine cevap veren, milletin menfaatlerini, milli birliği ve beraberliği koruyan bir anlayışla yazılması şarttır" dedi.

KURTULMUŞ'UN SÖZLERİNE TEPKİLER
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ: "Alıştıra alıştıra bölecekler anlaşılan. Numan Kurtulmuş kelime oyunu yapıyor. Oysa doğrusu 'Türkiye devleti ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüdür.' Devlet, yüksek otorite, millet ve ülkeden oluşur. Bütün devletler hukuku kitaplarında böyle anlatılır. Onun için yazanlar doğru yazmış. Tabii amaç ilk 3 maddede masum değişiklikler önerip sonra içeriğini tamamen yok etmek. Bu devlet yıkılırsa hepimiz altında kalırız. Fakat en çok yöneten ve yıkanlar kalır."

Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Cemal Enginyurt: "Bak gördün mü sen! Anayasanın 3. Maddesin de yazım hatası varmış,değişmesi gerekirmiş. 3.Madde: 'Türkiye devleti ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüdür.' diyor. Numan efendi! Bunun neresi seni rahatsız etti? Yazım hatası yok, Saraydan gelen talimat var. İlk 4 madde değişemez. Numan Kurtulmuş, Anayasaya bağlı kalacağına, namusu ve şerefi üzerine yemin etti. Anayasaya sahip çıkması gereken makamda oturan Numan Kurtulmuş Anayasanın değiştirilmesi dahi teklif edilemeyecek 3.maddesi değişmeli diyor. Yüreğin yetiyorsa değiştirmeyi dene. Lakin önce istifa et."

İYİ Parti eski Genel Başkanı Meral Akşener: "'Türkiye Cumhuriyeti Devleti ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.' Çünkü Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin gücü, aziz Türk milletinin iradesiyle bir bütündür. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin varlığı, şehitlerimizin canıyla, kanıyla çizilen Misak-ı Millî sınırlarıyla bir bütündür. İşte bu sebeple de; ne topraklarımızı ne o topraklar uğruna ortaya konan iradeyi ne de o iradenin en nihai tezahürü olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni, “kelime” aralarında yeni anlamlar arayarak tartışmaya açmanın hiç kimseye bir faydası yoktur. Satır aralarında aranmaya çalışanlar; sadece şanlı tarihimize değil, milletimizin iradesine karşı da büyük bir sorumsuzluktur."

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş: "Bugün Ankaramızın Başkent oluşunun 101. Yıldönümü. Bu vesile ile bir kez daha TC Anayasası madde 3 anımsatalım; 'Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli Marşı İstiklal Marşıdır. Başkenti Ankara'dır.'"

Uluslararası İlişkiler ve Strateji Uzmanı Dr. Naim Babüroğlu: "TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş Anayasa'nın 3’üncü maddesi değiştirilmelidir diyor. 'Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.' Bu ifadeden kim rahatsız olur? ABD’nin BOP, çöpe atılan Sevr haritası, Türkiye’yi parçalama hedefi güdenler bu maddeden rahatsızdır. Binlerce şehit veren bir ülke, bu maddeyi ne olursa olsun değiştiremez. Tek sözcüğü bile değiştirilmemeli."

Oyuncu Şahan Gökbakar: "Anayasa 3. Madde 'Türkiye Devleti, ülkesi ve milleti ile bölünmez bir bütündür.' Ve bugün TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, değiştirilmesi teklif edilemez olan bu maddenin değiştirilmesi gerektiğini söyledi!!! Numan bey bir bakar mısınız 4. maddede ne yazıyor?"

"ANAYASANIN İLK 3 MADDESİ CUMHURİYET'İN TEMELİDİR, HARCIDIR"
İstanbul Barosu'nun sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, Numan Kurtulmuş'un sözlerine tepki gösterildi. Baronun açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:

* "'Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür' hükmünü içeren Anayasamızın 3. maddesi, yine Anayasamızın 4. maddesi ile değiştirilmezlik güvencesi altına alınmıştır. Anayasanın değiştirilemez maddeleriyle belirlenmiş bu anayasal kimlik TBMM dahil hiçbir devlet organı tarafından geçerli anayasa normları kötüye kullanılarak değiştirilemez.

* Bölünmez bütünlüğe ilişkin bu düzenlemenin temeli, Erzurum Kongresi'nde; “Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür” ilkesi ile atılmıştır. Bu hüküm, üniter devlet anlayışının bir ürünü olarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ve onu kuran Türk Ulusunun tekliğini ve birlikteliğini ifade etmektedir.

* Nitekim bu hüküm sayesinde kökeni, dini, mezhebi ne olursa olsun Türkiye Cumhuriyeti Devleti çatısı altında birlikte yaşama iradesine sahip olan Türk Milleti, idarenin bütünlüğü ilkesine uygun olarak üniter devlet sistemi ile idare edilmektedir. Bu konuda atılacak bir geri adım, milli birlik ve beraberliğimize zarar verebileceği gibi ulus kavramından ödün verilmesi anlamına da gelir.

* Üstelik Anayasamızda ifade edilen bu unsurlar çağdaş devleti tanımlamaktadır ve bu temel unsurlar üzerinde evrensel bir uzlaşma vardır. Bugüne dek kabul edilen en elverişli devlet tanımı şöyledir: 'Devlet, belli bir milleti olan, belli bir ülkede yaşayan ve bir devlet gücü ile donatılmış insan topluluğudur.'

* Unutulmamalıdır ki, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, başta laiklik olmak üzere Atatürk ilke ve devrimlerinin mihenk taşıdır ve anayasal bu düzenlemenin değiştirilmesi ne hukuken ne de fiilen mümkündür!"

ANAYASANIN 3'ÜNCÜ MADDESİ NELERİ KAPSIYOR?
Kurtulmuş'un sözleri ile gündeme gelen anayasanın 3'üncü maddesi, 4'üncü madde ile korunma altına alınmış ve devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti tarif edilmişti.

"MADDE 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Millî marşı 'İstiklal Marşı'dır. Başkenti Ankara’dır."