“Yakın gelecekte AKP+MHP İttifakından Parlamenter Sisteme Dönüş ve Seçim Sistemi Değişikliği konularında, Anayasa değişiklik önerisinin gelmesi beklenebilir”
Hülya Karabağlı /Medyafaresi.com
Veri analisti M. Günal Ölçer’in kurucusu olduğu Polimetre’nin “Bugün veya 2023-Haziran tarihinde yapılacak bir Genel Seçimde, Siyasi Partilerin her seçim bölgesinde çıkartacakları milletvekili sayıları"na ilişkin son çalışması Cumhur ittifakı ortakları AKP ve MHP’nin Meclis’te çoğunluğu kaybettikleri ve adaylarının Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turundan çıkamadıklarını gösteriyor.
2018-Haziran Genel Seçimine göre, bugün yapılacak bir seçimde milletvekili sayısı AKP’de 31, MHP’de 9 azalırken, CHP’de 25, İYİ Parti’de 11, HDP’de ise 4 artıyor.
Genel Seçimlerin 2023-Haziran tarihinde yapılması durumunda ise milletvekili sayıları, AKP’de 62, MHP’de 16 azalırken, CHP’de 46, İYİ Parti’de 22, HDP’de ise 10 artıyor.
“Cumhur ittifakı parlamenter sisteme dönüş adımı atabilir”
Analist, M. Günal Ölçer, 2020-Haziran tarihinden sonra mevcut seçim sistemi ile yapılacak genel seçimde AKP+MHP ittifakının Meclis’te çoğunluğu elde etmelerinin olası görülmediğine dikkat çekerken, “ Bu ittifak gerek TBMM’de çoğunluk elde demeyecekleri, gerekse Cumhurbaşkanlığı Seçiminin ilk turunda sonuç alamayacaklarından ‘Seçim Sistemini Değiştirmek’ ve ‘Parlamenter Sisteme Dönme” konularında adımlar atmaları beklenebilir “ görüşüyle bir sürpriz bir adıma işraet ederken AKP+MHP’nin iktidarlarını sürdürebilmelerinin ancak olağanüstü şartların gerçekleşmesi durumunda mümkün olabileceğini ifade ediyor.
BUGÜN SEÇİM OLSA SİYASİ PARTİLERİN HER SEÇİM BÖLGESİNDE ÇIKARTACAKLARI MİLLETVEKİLİ SAYILARININ HESAPLANMASI
ÖZET:
• Seçim Bölgelerinin geçmiş seçim performanslarına bakılarak siyasi partilerin, bugün ve 2023Haziran Ayında yapılacak bir seçimde partilerin her seçim bölgesinde, almaları beklenen oy oranları ve bu oy oranlarına göre çıkartacakları milletvekili sayıları hesaplanmaktadır.
• Örneğin BURSA 1 Bölge için önce, bu bölgedeki AKP+MHP oy oranından, “Eğilim Çizgisi”, bugün veya zamanında yapılacak seçimde partilerin oy oranları ve son olarak da çıkartacakları milletvekili sayıları hesaplanır.
Bu işlemler 87 seçim bölgesi için yapılır ve Türkiye Geneli için partilerin milletvekili sayıları hesaplanır. Buna göre (Sayfa:3, Tablo 1-Şekil 4-5);
• 2018-Haziran Genel Seçimine göre, bugün yapılacak bir seçimde milletvekili sayıları,
* AKP’de 31, MHP’de 9 azalırken,
* CHP’de 25, IYI Parti’de 11, HDP’de ise 4 artacaktır.
• Genel Seçimlerin 2023-Haziran tarihinde yapılması durumunda ise milletvekili sayıları,
* AKP’de 62, MHP’de 16 azalırken,
* CHP’de 46, IYI Parti’de 22, HDP’de ise 10 artacaktır.
• 2020-Haziran tarihinden sonra yapılacak bir genel seçimde, mevcut seçim sistemi ile AKP+MHP İttfakının TBMM’de çoğunluğu elde etmeleri olası görülmemektedir.
• AKP+MHP’nin gerek TBMM’de çoğunluk elde edemeyecekleri, gerekse Cumhurbaşkanlığı Seçiminin ilk turunda sonuç alamayacaklarından1 “SEÇİM SİSTEMİNİ DEĞİŞTİRMEK ve PARLAMENTER SİSTEME DÖNMEK” konularında adımlar atmaları beklenebilir.
• Bunun dışında AKP+MHP’nin iktidarlarını sürdürebilmeleri ancak olağanüstü şartların gerçekleşmesi durumunda mümkün olabilir.
AMAÇ:
“BUGÜN SEÇİM OLSA-3 SİYASİ PARTİLERİN MİLLETVEKİLİ SAYILARI” başlıklı bu çalışmamızda, 87 seçim bölgesinde 2019-Ekim ve 2023-Haziran ayları için hesaplanan oy oranları esas alınarak D’Hondt Sistemi ile siyasi partilerin Çıkartacakları milletvekili sayıları hesaplanmaktadır.
YÖNTEM:
Adım 1: 2019 Nüfus Sayımına göre 600 milletvekilinin seçim bölgelerine dağılımı belirlenir (Ek 1).
Adım 2: Her seçim çevresi için siyasi partilerin oy oranları “BUGÜN SEÇİM OLSA-1 SİYASİ PARTİLERİN OY ORANLARI” başlıklı çalışmamızdan2 alınır (Ek 2).
Adım 3: D’Hondt Sistemine göre, (AKP+MHP); (CHP+IYI+SP); HDP; DIG ittifaklar kombinasyonu esas alınarak, her seçim bölgesinde siyasi partilerin Çıkartacakları milletvekili sayıları 2019Ekim ve 2023-Haziran tarihlerinde seçim olacağı varsayımına göre hesaplanır,
Adım 4: Bulunan sonuçlar 2018-Haziran tarihindeki Milletvekili Seçim Sonuçları3 ile karşılaştırılır ve Türkiye Haritası üzerinde gösterilir.
VARSAYIMLAR: • Seçim mevcut siyasi partilerle yapılır, • Seçim Sistemi olarak yürürlükteki D’Hondt sistemi kullanılır, • 27. Dönemde olduğu gibi (AKP+MHP) ve (CHP+IYI+SP) ittifak yapar, HDP tek başına seçime girer.
HATA PAYI: Yurtdışı ve gümrüklerde kullanılan oyların ihmal edilmesinden kaynaklanan bir hata söz konusudur. Bu hata nedeni ile milletvekili sayılarının toplamda, AKP için 3-4 eksik, MHP için 0-1, HDP için 0-1, CHP için 0-1, IYI Parti için 1-3 fazla hesaplandığı önceki çalışmalarımızdan bilinmektedir.