2005 yılından bu yana faaliyet gösteren KrioRus “Cyronics”, yani “kriyobiyoloji” alanında ABD dışındaki ilk, ceset ya da organ saklama olanağına sahip dünyadaki üç kuruluştan biri.
“Kriyobiyoloji” yasal olarak ölmüş, yani kalbi durmuş kişilerin özel koşullarda dondurularak gelecekte teknolojinin ilerlemesinin yardımıyla canlandırabileceği ve daha sağlıklı ve uzun bir hayat sürebileceği tezine dayanıyor. “Transhümanistler”, teknoloji ve bilimin insanoğlunun hastalık ve yaşlanma, hatta ölüm gibi sorunlarına çözüm bulabileceğine, yani ölümün uzun süre, belki de sonsuza kadar ertelenebileceğine inanıyor.

-196 derecede
Milliyet’in ziyaret ettiği Alabuşevo köyündeki KrioRus merkezindeki kuru buz dolu dev özel kabinde, bir gün yeniden canlanacakları umuruyda dört kişinin cesedi saklanıyor. Bu kişilerinden ikisi Ukraynalı, diğerleri ise Hollandalı ve Estonyalı. Merkezde devam eden onarım çalışmaları tamamlandığında kabinde bulunan dört kişi sıvı nitrojen dolu “termos”adı verilen bir başka kabine, yani sıfırın altında 196 dereceye konulacak.
Aslında şu anda KrioRus’ta yine sıvı nitrojen dolu bir termosun içinde dört kişinin beyni de saklanıyor. Beyinlerden biri, Rus kamuoyunda iyi tanınan, yaşamını “kriyobiyoloji” ye adamış Kriorus’un yöneticisi Valeriya Prayd’ın annesine ait.
Prayd, açılır açılmaz içinden dumanlar çıkan termosun içindeki diğer beyinlerin ve kuru buzda saklanan dört cesedin kimlere ait olduğunu yakınları istemediği için açıklayamayacağını söylüyor. Ancak KrioRus’un ilk dondurduğu kişinin kim olduğu biliniyor: 80 yaşında St.Petersburg’da ölen matematik öğretmeni Lidiya Federenko... Federenko, torununun isteği üzerine 2005’te dondurulmuş.

Beyinler için vücut yaratılacak
Prayd, insanın kalbi durduktan sonra da aslında yaşamaya devam ettiğini belirtiyor ve “Beyin hücreleri bir süre canlı kalır. İşte, beynin hâlâ yaşadığı sırada ceset bizim istediğimiz koşullarda saklanabilirse o kişinin ileride bir gün yeniden hayata dönmesi teorik olarak mümkün” diyor.

Peki ama nasıl?
“Kriyobiyoloji” ile ilgilenenler, gelecekte teknolojinin ulaşacağı düzeyin cesetleri ve canlı hücrelere sahip, beyinleri uygun koşullarda dondurulan kişileri yeniden “canlandırabileceğine” inanıyor. Prayd, nanorobotlar yardımıyla cesetlerdeki hücrelerin canlandırılabileceğini, sadece beyinleri saklanan kişiler için ise vücutlar yaratılabileceğini söylüyor.

Zenginlere özel termos
ABD dışındaki tek saklama merkezi olan KrioRus’la geçen yıl temasa geçen bir Hollandalı, ağır hasta olan babası öldüğünde cesedin dondurulmasını istemiş. Ölüm haberi ulaşınca özel bir araçla ceset Moskova’ya getirilmiş. Bazı zengin müşteriler ise dondurulma işlemin evlerinde yapılabilmesi için merkezden dev termos satın almış.
Bu yolla yaşama dönüşe inananlar kışın donan kimi kurbağaların baharda çözülerek hayata devam ettiğini, ABD’de bazı hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin başarılı olduğunu hatırlatıyor ve dondurulan insanların en geç 2040-2050’de ‘uyandırılabileceğini’ düşünüyor.
ABD’de ilk insan dondurma işleminin yapıldığı 1984 yılında “hayata dönüş”ün 2010’a doğru gerçekleşebileceği umuluyordu. ABD’li fizikçi Robert Ettinger’in 1964 yılında yazdığı “The Prospect of Immortality” kitabıyla gündeme gelen ve çok tartışılan “kriyobiyoloji”ye bilim adamları kuşkuyla bakıyor.30.000$
Merkez saklanan beyinler için 10 bin dolar, insanlar için ise 30 bin dolar talep ediyor,19 EYLÜL 2010/MİLLİYET