ABD Dışişleri Bakanı Rice işkence uçakları bulunmadığı yolunda Avrupayı ikna turuna çıktı ama "Olağanüstü nakil" adı verilen bu işlem, CIA'ye Amerikan yasalarından muaf olarak terör zanlılarını sorguya çekme imkanı sağlıyor.
Rice, ilk olarak Almanya'yı ziyaret edecek; ülkenin yeni başbakanı Angela Merkel ile temaslarda bulunacak. Rice'ın daha sonra Brüksel ve Romanya'ya geçmesi bekleniyor.
end_story Rice'ın temaslarının gündeminde, Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı CIA'in doğu Avrupa'da gizli gözaltı merkezleri olduğu ve gözaltına aldıkları kişilerin nakli için Avrupa'daki bazı ülkelerin havaalanlarını kullandığı iddiaları olacak.
Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrılmadan önce Andrews Askerî Üssü'nde yaptığı konuşmada Rice, bu konuda kamuoyuna ilk kez açıklamalarda bulundu.
Ülkesinin, diğer ülkelerin egemenliklerine saygı duyduğunu belirten Rice, gözaltında bulunan şüpheli kişilerin sorgulama ya da işkence amacıyla CIA uçakları kullanılarak başka ülkelere nakledildiği iddialarını reddetti.
Rice, zaman zaman şüpheli kişilerin bir yerden bir başka yere nakledildiklerini ifade etti ancak bu süreçte CIA uçaklarının ya da başka ülkelerin havaalanlarının kullanılmadığını söyledi.
ABD Dışişleri bakanı, gözaltındaki tutsaklara işkence ve kötü muamele yapıldığı yolundaki iddiaların incelendiğini ve Ebu Gureyb Cezaevi'nde olduğu gibi bazı kişilerin bu konuda ceza aldıklarını belirtti.
Bu konuşmasının ardından Avrupa gezisine başlayan Rice'ın Avrupalı müttefiklerine 'bu konunun peşini bırakın' mesajı vermesi bekleniyor.
AB açıklama bekliyor
AB dönem başkanı İngiltere'nin Dışişleri Bakanı Jack Straw, geçtiğimiz günlerde Rice'a bir mektup göndererek, gözaltı merkezleri ve CIA uçaklarının AB ülkelerine iniş yaptığı yönündeki iddialar hakkında açıklama istemişti.
İlk olarak Washington Post gazetesi tarafından ortaya atılan iddialarda, CIA'in terör zanlılarını sorgulamak amacıyla, Doğu Avrupa'da bazı Sovyet dönemi kamplarını kullandığı öne sürülmüştü.
Avrupalı bir diplomat, New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, "Avrupa hükümetlerinin bu konunun üzerine gitmekten vazgeçmesini istiyorlar. Haftalardır savunmada kalmışlardı, ancak durum giderek sertleşti" diye konuştu.
Başkan Bush'un ulusal güvenlik danışmanı Stephen Hadley, dün televizyondan yaptığı açıklamada, "Amerikan hukukuna bağlıyız. İlişkide bulunduğumuz ülkelerin egemenliklerine saygı duyuyoruz. Ve işkence edilmek üzere kimseyi oradan oraya taşımıyoruz" demişti.
Amerika, söz konusu iddiaları ne yalanlamış ne de doğrulamıştı ve Washington Post'a göre, Rice'ın gözaltı merkezlerinin var olduğunu kabullenmek gibi bir planı da yok.
Gazeteye göre, Rice olası terör saldırılarını engellemek için ABD ve Avrupa istihbaratı arasındaki işbirliğinin önemli olduğunda ısrar edecek ve Avrupa hükümetlerinden bu konuya daha fazla vurgu yapmalarını isteyecek.
Gözaltı merkezi iddialarının ortaya atılmasından bir gün sonra İnsan Hakları İzleme Örgütü Human Rights Watch, CIA'in Afganistan'da gözaltına aldığı terör zanlılarını Polonya ve Romanya'ya götürdüğü yönünde ellerinde kanıt bulunduğunu söylemişti.
Bu iddialar her iki hükümet tarafından da reddedilmişti. "Olağanüstü nakil" adı verilen bu işlem, CIA'ye Amerikan yasalarından muaf olarak terör zanlılarını sorguya çekme imkanı sağlıyor.
Bazı zanlıların CIA tarafından Suriye ve Mısır gibi ülkelere götürüldüğü ve burada işkence gördükleri iddia ediliyor.Rice'nin Susturma gezisi