UKRAYNA limanlarında bekleyen Tahıl, ayçiçek ve ayçiçek yağı yüklü gemilerin Karadeniz’e güvenli çıkışlarını sağlamak için dün İstanbul’da dörtlü zirve yapıldı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türkiye, Rusya, Ukrayna askeri heyetleri ile Birleşmiş Milletler yetkililerinin katılımıyla yapılan ve 1.5 saat süren zirve sonrası yaptığı açıklamada özetle şunları söyledi:
TEMEL HUSUSLARDA MUTABIKLAR
“İstanbul’da tüm tarafların temsilcilerinin bulunacağı bir koordinasyon merkezinin oluşturulması, liman çıkış ve varış noktalarında müşterek kontrollerin yapılması ve rotalarda seyir emniyetinin sağlanması gibi temel teknik hususlarda mutabık kalınmıştır. Temel prensipler üzerindeki mutabakatın bizim için de anlamı var. Problemin çözülmesi konusunda tarafların istekli olduğunu görüyoruz. Bunu BM ile koordineli şekilde yürütmek suretiyle bir sonuca varmaya çalışacağız. Önümüzdeki hafta Ukrayna ve Rus heyetlerinin yeniden Türkiye’de toplanması konusunda fikir birliğine varıldı. Önümüzdeki hafta yapacağımız bu toplantıda hem bütün detaylar bir kez daha gözden geçirilecek hem de yaptığımız çalışmalar imza altına alınacak.”
TARAFLARA TEŞEKKÜR ETTİ
Türkiye’nin gıda krizinin çözümü için üzerine düşeni yapmaya devam edeceğini de belirten Akar, taraflara teşekkür etti. Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği de Twitter hesabından, toplantıda ‘mümkün olan en hızlı pratik çözüm için’ bir teklif paketi hazırlayıp sunduklarını duyurdu. Ancak detay bilgi paylaşmadı.
ERDOĞAN-PUTİN GÖRÜŞMESİNDEN SONRA YAPILDI
ZİRVE, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hafta başında Rusya Devlet Başkanı Putin’le yaptığı telefon görüşmesinde, gıda krizinin çözümü için ‘Tahıl koridoru’ açılması yönünde mesaj vermesinden sonra yapıldı. Bu toplantı öncesi Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da birçok kez Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov’la görüştü. Bu görüşmelerin ardından “kırmızı hat” olarak nitelendirilen Türkiye ile Ukrayna ve Rusya arasında doğrudan temas hayata geçirildi. Milli Savunma Bakanlığı’ndan bir heyet Moskova’ya giderek Rus askeri heyetle görüşürken, Ukrayna’dan bir askeri heyet de Türkiye’ye gelerek görüşmeler yaptı. Akar dün yaptığı değerlendirmede Erdoğan’ın Putin ve Zelenskiy ile görüşmelerinde konuyu sürekli gündeme getirmesine de dikkat çekti.
1.5 SAAT SÜRDÜ
İstanbul’daki Kalender Kasrı’nda yapılan toplantı 1.5 saat sürdü. Milli Savunma Bakanlığı dün saat 16.00’da başlayan toplantının 17.30’da bittiğini duyurdu.
TÜRK SAVAŞ GEMİLERİNİN KONTROLÜNDE
UKRAYNA limanlarından ayrılan gemilere, güvenli seyir sağlanana dek Rusya veya Türk askeri gemilerinin eşlik edebileceği ileri sürülüyor. Koordinasyon merkezinin İstanbul olması dünkü zirvede kesinleşirken, Ukrayna limanlarına gidecek gemilerin ağır ve hafif silahlar, patlayıcılar, mühimmat ya da Ukrayna ordusu tarafından kullanılacak herhangi bir şeyi taşımadığı kontrol edilecek. Rusya, Ukrayna’dan gemilerin ayrılmasına olanak sağlanmasına karşılık kendi ihracatının önündeki engellerin de kaldırılmasını talep ediyor. Ukrayna limanlarından çıkan gemilerin belirli ürünleri taşıdığından emin olunacak, gemilerle Rus asker veya sivillere yönelik suç işlemiş olanların kaçırılmadığı da teyit edilecek.