Yağmur Öztürk/ BİRGÜN- Ekonomik krizle birlikte kredi faizinin yüzde 3’e çıkması nedeniyle konut ve arsa satışları durma noktasında gelirken Toplu Konut İdaresi’nden (TOKİ) yapılan açıklama ile TOKİ’ye ait çeşitli illerdeki 111 adet arsa ve 213 bin konutun satışa çıkartıldığı duyuruldu.
TOKİ’nin stoklarında bulunan 142 bin konut, iştiraki Emlak Konut GYO imzası taşıyan 21 bin konut ve Kamu lojmanlarında bulunan 50 bin daireden oluşan 213 bin konutun satışa çıkartıldığı açıklandı.
Vadeli satış bedeli yaklaşık bir milyar TL olan arsalar vadeli olarak “Açık Artırma” yöntemi ile satılacak. Peşin ödeme yapmak isteyen alıcılara vadeli satış bedeli üzerinden %12,5 indirim uygulanacak. Arsaların nitelikleri şöyle; konut, gelişme konut, ticaret, küçük sanayi sitesi, sanayi, merkezi iş, özel eğitim, özel sağlık tesis, özel ortaokul, rehabilitasyon merkezi, konut dışı kentsel çalışma, turizm+akaryakıt, akaryakıt ve bakım istasyonu ve toplu iş yeri-toptancılar sitesi niteliğinde imarlı ve imarsız arsalar.
Müzayede 16 Ekim 2018 tarihinde (Salı günü), saat 13:30’da TOKİ’nin Ankara Bilkent’teki merkezinde ve TOKİ İstanbul Hizmet Binası’nda gerçekleştirilecek. Ayrıca internetten (www.emlakyonetim.com.tr) canlı yayın yapılacak.
Doğru hamle değil
İktisatçı Mustafa Sönmez ve Prof. Hurşit Güneş, konut ve arsa satışını BirGün’e değerlendirdi. Güneş, varlık satışının doğru politika ve kalıcı bir çözüm olmadığını söyledi: “Bu elinizdeki varlığı cari gidere kullanırsanız sonunda eriyip gider. Cari giderler cari gelirle karşılanmalıdır. Yani vergilerle karşılanmalıdır.” Bu varlıkların gelir elde etmek için değil, yatırım amaçlı kullanılmasının daha doğru olacağını ileten Güneş, devlete de bütçe elde etmek istiyorlarsa lüks harcamalardan kaçınmalarını tavsiye etti.
Yok pahasına satılır
Güneş, bu varlıkların satılması için çok yanlış bir zaman olduğunu belirtti: “Şu an bunların satılması için en yanlış zamandayız. Çünkü bunlar istenilen değerlere gitmeyecek. Kredi faizinin yüzde 3’e çıkması gibi nedenlerle talep oldukça düşük. Devlet ne yazık ki yanlış bir zamanda yok pahasına elindekileri çıkarmış olacak. Tabii başka kaygılar da var. Yeterli alıcı çıkmadığı için bazı yandaşlar da bunu çok ucuza kapatabilirler. Sonra da alıcı çıkmadı ne yapalım diyebilirler?”
Güneş, bu satışlarla gelir elde edilebileceğinden emin olmadığını, gayrimenkul piyasasının zaten çöküntü içinde olduğunu söyleyerek bu aşamada yapılması gerekeni özetledi. Varlık satışından ziyade kamu harcamalarında tasarrufa gidilmeli diyen Güneş, “Maliye politikasında ciddi bir disiplin gerekiyor. Kamu harcamalarında tasarrufa gidilmeli. Bu zamanda lüks uçaklarla ilgilenmek doğru değil mesela. Meclis kalemlerinde de ciddi bir harcama var” şeklinde konuştu.
Kriz kamuya yıkılabilir
Mustafa Sönmez ise konut krizi diye bir krizin olduğunu ve giderek büyüdüğünü hatırlatarak: “Satışlar çok düşmüş durumda, yanı sıra fiyatlar düşmüş durumda. Konut krizinin bir de kamu ayağı var. Bu kriz aslında markalı konut dedikleri sektörde satılamayan konutları emlak bankasına yıkıp daha çok kamusal bir krize de dönüşebilir. Lojmanları satılığa çıkarmışlar. Dolayısıyla arzı artırmışlar. Yani işi biraz zorlaştırıyorlar. Çünkü piyasada daha çok satın alınacak konut ortaya çıkmış oluyor” dedi.
Sönmez, piyasadaki krizin kamusal bir krize evrilebileceğini ifade etti. Faizler nedeniyle talebin düştüğünü ifade eden Sönmez, “Konut krizi, giderek devlet konut krizine dönüşebilir. Kriz kamuya yıkılabilir. Birtakım firmaları kurtarmak için prestijli konutları emlak konuta devretmek gibi bir durum söz konusu olabilir” ifadelerini kullandı.
***
Satışa sunulan arsalardan bazılarının özellikleri şunlar:
İSTANBUL
Başakşehir Kayabaşı’nda özel sağlık tesis, İkitelli’de konut dışı kentsel çalışma, Büyükçekmece’de konut niteliğinde imarlı arsalar.
ANKARA
Etimesgut Yapracık’ta konut, Mamak’ta ticaret, akaryakıt istasyonu, Yenimahalle Yakacık’ta küçük sanayi sitesi, Yuva’da konut niteliğinde imarlı arsalar.
İZMİR
Narlıdere’de konut + ticaret + özel eğitim + park niteliğinde imarlı arsa.
KOCAELİ
Gölcük’te konut dışı kentsel çalışma, Gebze’de akaryakıt alanı niteliğinde imarlı arsalar.
ELAZIĞ
Merkezde konut, ticaret ve özel eğitim niteliğinde imarlı arsalar.
ESKİŞEHİR
Odunpazarı’nda konut ve merkezi iş niteliğinde imarlı arsalar.
KARAMAN
Merkez’de özel sağlık, özel ortaokul eğitim, ticaret ve ticaret+konut niteliğinde imarlı arsalar,
TEKİRDAĞ
Süleymanpaşa’da sanayi alanı Çorlu’da akaryakıt alanı niteliğinde imarlı ve plansız arsalar”