Askerlikten de muaf

Bursa'nın Osmangazi ilçesinde yaşayan Taşdelen ailesinin oğlu Dilaver, küçükken okula gönderilmişti ama 'zekâ geriliği' nedeniyle okuma ve yazma öğrenemedi. Büyüdü, askeri tabiplerce yapılan muayenesinde 'hafif derecede debilite' (zekâ geriliği) tanısı konuldu ve 'Askerliğe uygun değildir' raporu verildi. Dilaver bu raporla askerlikten olduğu gibi, cezai ve hukuki ehliyetten de muaf oldu.

Taşdelen, geçen yıl ekim ayında dışarıda tek başına geziyordu. Cadde üzerinde stand açıp kredi kartı başvurusu alan görevlilerce durduruldu. Kredi kartı alması için ikna edildi. Görevlilerin doldurduğu başvuru formunda, üç ayda aldığı 450 YTL engelli maaşını, aylık 600 YTL olarak gösterdi. Engelli kartı ve kimlik fotokopisini görevlilere teslim etti. Kartı kısa süre sonra elindeydi. 400 YTL'lik tüm limiti tüketti. Cep telefonu aldı, alışveriş yaptı...

Harcarken kolaydı da, ödeme emrinden haberdar olmayınca hakkında mal beyanında bulunması için Bursa 5'inci İcra Mahkemesi'nde dava açıldı. 57 yaşındaki Necati Taşdelen de durumu ancak mahkemeden gelen belgeyle öğrendi. Ama oğlunun bir kredi kartı aldığına inanmakta zorluk çekiyordu. Oğluna askeri hastaneden verilen raporla mahkemeye gitti: "Oğlum altı yaşındaki çocuğun zekâsına sahip. Verilen her şeyi hediye olarak algılar. Bu kartı Dilaver'e nasıl verdiler? Annesinin de haberi yok, benim de. Biz karnımızı zor doyuruyoruz. Parayı oğluma kredi kartını verenlerden alsınlar." Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. İ. Hamit Hancı'nın görüşü de babadan yana. Akıl sağlığı yerinde olmayan kişilerin yaptığı sözleşmelerin geçersiz olduğunu hatırlatan Hancı, şöyle dedi: "Zekâ geriliğinin dereceleri vardır. Bir kişinin askere alınamayacak derecede zekâ geriliği olması, onun cezai ve hukuki ehliyeti olmadığı anlamına gelir. Adli tıpçılar olarak bu kişilerin cezai ve hukuki ehliyetlerine bakarken, daha önce devlet hastanelerinden askerlik muayenesi sonucunda verilen raporlardan yararlanırız. Çünkü bunlar, karar vermede iyi kıstaslar."

Kart zenginiyiz

Toplam 32.9 milyon kredi kartı olan Türkiye bu sayıyla Avrupa'da üçüncü sırada. Fazlasıyla kolaylaşan kredi kartı edinmeyi engellemek için çıkarılan, 1 Mart tarihli yönetmeliğe göre bankalar, artık 'istenmedikçe' kredi kartı gönderemiyor.(Nail Kahraman / Radikal)