İşsizlik oranının Şubat 2009'da kırdığı yüzde 16,1'lik tarihi rekorun ardından girdiği düşüş trendi ağustosta sona erdi. Mevsimsel iyileşmelerin etkisini yitirdiği ağustosta işsizlik oranı geçen yıla göre 3.2 puan, temmuza göre 0.6 puan artarak yüzde 13,4'e çıktı. Tarım ve turizmde yaşanan istihdam kaybıyla ağustosta işsiz sayısı 3 milyon 426 bine ulaştı. İstihdam oranındaki temmuza göre 0.3, geçen yıla göre 0.6 puan azalma işsizlikte yeniden artışın başladığının habercisi oldu. Analistler işsizlik oranında artışın sürmesini ve yüzde 15 seviyelerinin görülmesini bekliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz, ağustos ve eylül aylarını kapsayan ağustos dönemi işgücü verilerini dün açıkladı. Buna göre ağustosta işsizlik oranı yüzde 13,4, işsiz sayısı 3 milyon 426 bin, tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 17, gençlerde işsizlik oranı yüzde 23,5 oldu. İşgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 puanlık artışla yüzde 49,3 olarak gerçekleşti.
İstihdamda tek iyi haber sanayiden geldi
İşsizlik oranının 5 aydır sürdürdüğü azalış trendinin artışa dönmesinde ise mevsimsel iyileşmelerin azalması etkili oldu. Mevsimsel etkilerle haziran ve temmuzda tarım ve turizmde istihdam artışı ağustosta kesintiye uğradı. İstihdamda temmuza göre 105 bin kişi azaldı. Tarım istihdamı temmuza göre 117 bin kişi azalırken, turizmin de içinde olduğu hizmetler sektöründeki istihdam kaybı 14 bin kişi oldu. İnşaat da ağustosta temmuza göre 31 bin kişilik istihdam kaybı yaşanırken tek iyi haber sanayiden geldi. Ağustosta temmuza göre sanayi istihdamı 27 bin kişi arttı. Ancak sanayi istihdamı da azalma trendine girdi. Temmuzda hazirana göre sanayide 99 bin yeni istihdam sağlanmıştı. Ağustosta istihdam edilenlerin yüzde 26,5'i tarım, yüzde 18,8'i sanayi, yüzde 6,2'si inşaat, yüzde 48,5'i ise hizmetlerde çalıştı.
508 bin kişi bu dönemde işsiz kaldı
İşsizlerin sayısı ise geçen yıla göre 927 bin kişi arttı. İşsiz sayısının 3 milyon 429 bine çıktığı ağustosta temmuza göre işsiz sayısı ise 162 bin arttı. Mevcut işsizlerin yüzde 14,8'i ağustos döneminde işten ayrılan 508 bin kişi oluşturdu.
Tarım dışı işsizlik oranı geçen yıla göre 4.1 puan temmuza göre 0.7 puan artarak ağustosta yüzde 17'ye çıktı. Tarım dışı istihdam geçen yıla göre 192 bin kişi azaldı, temmuza göre 12 bin kişi arttı. Mevsimsellikten arındırılmış veriler de kan kaybına uğradı. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsiz sayısı ise 105 bin kişi artarak, 3 milyon 452 bin seviyesine yükseldi. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik oranı temmuzdan ağustosa 17,3'den yüzde 17,7 seviyesine 0.4 puan arttı.
İşsizlerin 3 milyon 18 bin kişiden oluşan yüzde 88'i daha önce bir işte çalıştı. Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 47,5'i "hizmetler", yüzde 25,7'si "sanayi", yüzde 17,5'i "inşaat", yüzde 6,9'u "tarım" sektöründe çalıştı. İşsizlerin yüzde 25'ini işten çıkarılanlar ve yüzde 8,7'sini işyerini kapatanlar oluşturdu.
BİR YILDA 71 BİN İŞVEREN İŞİNİ KAYBETTİ
Ağustos döneminde istihdamın yüzde 59'u ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 25,6'sı kendi hesabına ve işveren, yüzde 15,4'ü ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Geçen yıla göre işveren istihdamı 71 bin kişi azalarak 1 milyon 307 binden 1 milyon 236 bine geriledi. Ücretli istihdamında da kan kaybı sürdü. Geçen yıla göre ücretli istihdamı 140 bin kişi azalarak 13 milyon 50 bine düştü. Tek artış ücretsiz aile işçisinde yaşandı.
TARIMDAN DİĞER SEKTÖRLERE İŞGÜCÜ KAYMASI YAŞANDI
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) hesaplamalarına göre işgücü verileri mevsimsellikten arındırıldığında ağustosta tarım dışı işgücü 112 bin kişi; tarım dışı istihdam ise 10 bin kişi arttı. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsiz sayısı ise 105 bin kişi artarak, 3 milyon 347 binden 3 milyon 452 bine yükseldi. Tarım dışı işsizlik oranıda temmuzdaki yüzde 17,3'den yüzde 17,7 seviyesine çıktı. Mevsimsellikten arındırılmış tarım dışı işsizlik tarımdan diğer sektörlere dikkate değer bir işgücü kayması yaşanması ve işgücünün yapısal olarak artmasından kaynaklandı. Bir diğer neden ise ekonomik canlanmanın zayıf kalması nedeniyle istihdam çok sınırlı ölçüde artması oldu.