Sezer 'masraf' diye istememişti!

Devlet yöneticilerinin yaz mevsimlerinde iş adamlarına ait yatlarla tatile çıkması eleştiri konusu olurken, Deniz Kuvvetleri’ne bağlı İstanbul Tersanesi Komutanlığı’nda “Protokol Maksatlı Devlet Gemisi” adıyla Cumhurbaşkanlığı için 50 metrelik özel bir yat inşa edildiği ortaya çıktı. Devlet Gemisinin değerinin 20-30 milyon dolar arasında olduğu belirtildi.

Edinilen bilgiye göre, projesi “çok gizli” yürütülen devlet gemisinin inşasına 1 Mayıs 2000 tarihinde başlandı. İnşa sırasında tersanede geminin tanıtımı amacıyla önüne “Protokol Maksatlı Devlet Gemisi” yazılı bir pano kondu. Panoda gemi gövdesinin “29 Ekim 2001’de denize indirileceği” bilgisine yer verildi.

Sezer istemedi

Geminin inşası başladığı tarihte 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel görevde bulunuyordu. Deniz Kuvvetleri Komutanı da İlhami Erdil idi. Ancak geminin inşasının başlamasından 15 gün sonra, 16 Mayıs 2000’de Ahmet Necdet Sezer Çankaya Köşkü’ne çıktı.

Sezer’in Cumhurbaşkanlığı döneminde böyle bir yatı “fazla masraflı ve lüks” bulduğu ve kullanma ihtiyacı duymadığını bildirdiği öğrenildi. Hem Sezer’in konaklamaya soğuk bakması, hem de 19 Şubat 2001 ekonomik krizinin etkisiyle geminin inşası sürüncemede kaldı. Böylece 2001’de Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında gemi gövdesinin görkemli bir törenle teslim edilmesi hedefi de gerçekleşemedi.

Çok sade yapıldı...

Sezer’in “fazla lüks” bulması nedeniyle, geminin ilk düşünülenden daha sade tefriş edildiği öğrenildi. Geçen 7 yıl zarfında geminin sistem ve donanım entegrasyonları ile tefrişatı su üzerinde yapıldı. 29 Ağustos 2007’de Abdullah Gül’ün göreve gelmesinin ardından, Devlet Gemisi Çankaya Köşkü’ne yeniden önerildi.

Osmanlı ve Ata’nın vardı

Gül, Devlet Gemisi’ni kullanmaya başlarsa, Atatürk’ün Savarona yatının ardından Cumhuriyet tarihinde bir ilke imza atmış olacak. Geçmişte bazı Osmanlı Padişahları da özel yatlar kullanmışlardı. Uçağın henüz icad edilmediği o tarihlerde kullanılan yatlar, dönemlerinin en prestijli ulaşım araçlarıydı. Sultan Abdülaziz Fransa seyahatine çıkarken yeni inşa edilen ve “Saltanat Gemisi” anlamına gelen “Sultaniye” yatını kullanmıştı. Sultan Abdülhamit ise kendisi için yaptırılan Ertuğrul Yatı’na hiç binmedi. Haliç’te demirli bulunan bu gemi, Cumhuriyet’in ilanından sonra “Cumhurbaşkanlığı yatı” olarak tahsis edildi. Atatürk İstanbul’a ilk kez gelişinde bu yatla Moda koyuna girip Deniz Kızı Eftelya’dan “Gel ey denizin nazlı kızı” şarkısını dinledi. İran Şahı Rıza Pehlevi, Ürdün Kralı Abdullah ve İngiltere Kralı VII. Edward’ı Ertuğrul Yatı’nda ağırladı. Ertuğrul Yatı 1938’de hurdaya gönderilirken, yerine 1931’de suya indirilen Alman yapımı Savarona alındı. Halen turistik amaçlarla kullanılmakta olan Savarona yatı ise 124 metre uzunluğunda.