Bayar, Türkiye’nin almayı planladığı hava savunma sistemleri konusunda, soruları yanıtladı.
Yüksek irtifa hava savunma sisteminde, dört aday ülkenin bulunduğunun altını çizen Bayar, bu ülkeleri, Rusya, ABD, Çin ve İsrail olarak sıraladı.
Hava savunma sistemlerinde, ciddi geliştirme projelerine başlayacaklarının altını çizen Bayar, mobil hava savunma sistemlerinden ihtiyacın yarısını ihale ile doğrudan temin ederken, geri kalanını da özgün yerli üretim ile karşılayacaklarını söyledi.
-8 FÜZE SAVAR SİSTEMİ- Türkiye, çevresindeki füze tehdidine karşı, kapsamlı bir hava savunma şemsiyesi kurmaya hazırlanıyor.
Uzun Menzilli Bölge Hava Savunma ve Füze Savunma Sistemi Projesi, tüm hava tehditlerine karşı Türkiye’nin bölge hava ve füze savunmasının sağlanmasını amaçlıyor.
Proje çerçevesinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı için ilk pakette 4 bataryanın alınmasının ardından, ilerleyen tarihlerde 4 batarya daha alınarak Türkiye’ye toplam 8 füze savar sistemi kurulacak.
-ADAYLAR-
Uzun menzilli, yüksek irtifa hava savunma sisteminde Rusya’nın da aralarında bulunduğu dört ülke ile görüştüklerini vurgulayan Bayar, Rusya’nın ürün hattının şu anda S-300 olduğunu ve bu hat yenilenerek S-400’e geçiş yapılacağını ve S-400 ile de ilgilendiklerini belirtti. Hava savunma sisteminde ABD, Rusya, Çin ve İsrail gibi ülkelerin
ürettiği füze tipleri başlıca alternatifleri oluşturuyorlar. Ancak uzmanlara göre, bu konuda iki ana rakip bulunuyor ve bunların birisi ABD, diğeri de Rusya.
ABD’nin Patriot Füzeleri, özellikle Irak Savaşındaki olumsuz tecrübelerin ardından yapılan modernizasyon çalışmaları sonucunda, taktik füze ve füze dışı hava araçlarına karşın etkin bir sisteme sahip oldu.
Çinliler daha çok, Orta İrtifa Hava Savunma Sistemleri konusunda uzmanlaşmış durumda bulunuyor.
Özelikle Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemleri konusunda oldukça iddialı olan Rusya, S-300 ve S400 füzelerini üretiyor. Rusya, füzelerin ortak üretiminin gerçekleştirilebileceğini de söylüyor. İsrail ise Arrow füzelerini üretiyor.
Projede, Rus Rosoboronexport S-400’lerinin yanı sıra, Amerikan Pac-III ya da MEADS, İsrail Arrow-II ve Çin HQ-9 sistemleri güçlü adaylar arasında yer alıyor.
Projedeki bazı alt sistemlerin Türk firmaların katılımıyla üretilmesi bekleniyor.
2010 yılında aktif olarak hizmete girmesi planlanan uzun hava savunma sistemlerinden ikisinin Ankara ve İstanbul’a yerleştirilmesi, geriye kalan iki sistemin ise tehdide göre konuşlandırılması bekleniyor.
Türkiye’nin uzun menzilli hava ve füze savunma sistemi ihtiyacı ilk olarak ABD’nin Irak’a yönelik 1991 ve 2003 yıllarındaki harekatları sırasında ortaya çıktı. Harekat dönemlerinde NATO kendi imkanlarını seferber ederek Türkiye’ye Patriot sistemleri gönderdi. Irak’ın Scud füzelerine karşı güvenliği de Patriot füze sistemleri sağladı.
Türkiye Patriotları ilk olarak 1991 yılındaki Körfez Savaşı sırasında tanıdı. Patriotlar Irak’ın Scud füzelerine karşı İsrail ve Suudi Arabistan tarafından başarılı biçimde kullanıldı. Karadan hava hedeflerine karşı kullanılan Patriot füzelerinin hava savunma radarları, Scud füzelerinin yerini 100 kilometre uzaklıktayken saptıyor ve kilitlendikten sonra da 15-20 saniye içinde hedefi yok ediyor.
Patriotlar 70 kilometre menzile sahip bulunuyor.
-PATRIOTLARIN ALTERNATİFİ S-300-400 VE ARROW-2-
Patriotların ise iki alternatifi bulunuyor. Bunlardan birincisi Rusların ürettiği S-300 sistemleri. Türkiye S-300 sistemlerini de Rumların Kıbrıs’a yerleştirmek üzere 1997’de satın almasıyla duydu. 150 kilometre menzilli S-300 füzeleri 27 kilometre irtifaya ulaşabiliyor ve hedefine 8-10 saniye arasında kilitlenip ateşlenebiliyor.
Üçüncü seçenek olan Arrow-2 füzelerini ise İsrail üretiyor. ABD katkısıyla üretilen Arrow-2 füzeleri 100 kilometre menzile sahip bulunuyor ve 50 kilometre irtifaya ulaşabiliyor. Savunma kaynakları, son dönemde Rusya’nın S-300’lerden sonra S-400 füzelerini geliştirdiğini, bu sistemin ise hem Patriotlara hem de Arrow’lara karşı büyük üstünlüğü bulunduğu belirttiler. Aynı kaynaklar, Rusya’nın S- 400’leri şu anda satışa sunmadığını, ancak S-300’lerle
ilgili pazarlık sırasında S-400’lerin alınabileceğini söylediler. S-400’ler 5. kuşaktan hava savunma sistemi olarak tanınıyor. Kapasitesi açısından S-300 sistemini iki misli aşan S-400’lerin menzili ise 400 kilometre. S-300 sistemi aynı anda 6, S -400 sistemi de 12 hedefe füze atabiliyor ve saniyede 2 bin 800 metre hızla hareket eden hedefleri
vurabiliyor.
-ALÇAK VE ORTA MENZİLLİ HAVA SAVUNMA SİSTEMLERİ-
Alçak ve orta menzilli hava savunma sistemleri ihaleleri ile ilgili değerlendirmeler de sürüyor.
Savunma Sanayii Müsteşarı Bayar, alçak ve orta irtifa hava savunma sistemlerindeki hazır alım kısmı için bundan sonraki aşamada ihaleye çıkılacağını söyledi.
-TSK’NIN ELİNDE YÜKSEK İRTİFA YOK- TSK envanterinde halen uzun menzilli füze ve hava savunma sistemi ise bulunmuyor. Türkiye, halen kısa menzilli hava savunma ihtiyacını Rapier ve Kaideye Monteli Stinger füze bataryalarıyla, orta menzilli hava savunma ihtiyacını ise modernize edilmiş I-Hawk füze sistemleri ile karşılıyor.
-SİSTEM NASIL İŞLİYOR-
Yüksek irtifa-uzun menzilli hava savunma sistemi, uzun menzilli füze tehditlerini Türk hava sahasına girmeden bertaraf etmeyi amaçlıyor. Yüksek irtifa hava savunma sistemlerinin çalışma esasında ise düşman füzelerinin Türk topraklarını hedef aldığının tespit edilmesinin ardından, uyduların da yardımıyla, hava savunma sistemleri ve buna bağlı bataryalar çalıştırılıyor. Hava savunma füzeleri, 50-300 km’lik bir alan içinde düşman füzelerini durdurabiliyorlar.