MURAT YETKİN/RADİKAL

Anayasa Mahkemesi’nde bakılan AK Parti kapatma davası, Ankara siyaset kulislerinde seçim senaryoları tartışmalarının gündeme hakim olmasına neden oldu.
Özellikle AK Parti ve CHP kurmayları, Anayasa Mahkemesi’nden kapatma ve Başbakan Tayyip Erdoğan’ı da kapsayacak bir siyaset yasağı çıkması durumunda sonbahar-kış aylarında seçim ihtimalleri üzerinde çalışmaya başladı.
Mahkemeden AK Parti’nin kapatılmaması kararı çıkması durumunda bu seçim ihtimali çalışmalarının bir hükmü kalmayacak. Başbakan Erdoğan ‘yola devam’ diyecek ve yerel seçimler de beklendiği gibi 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak.
Ancak mahkeme, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya’nın iddianamesine uyarak kapatma kararı alırsa durum değişiyor.
Buna göre AK Parti kurum olarak devam edemeyeceği için yeni bir parti çatısı gerekli olacak. Gerek seçim ihtimalleri, gerekse yeni kurumsal kimlik konusu henüz AK Parti’nin yetkili kurullarında görüşülmedi ve kesinleşmedi. Ancak parti kaynakları, başka türlü Erdoğan’ın ‘misyon devam edecek’ hedefinin gerçekleşemeyeceğine işaret ediyor.
Mahkemeden kapatma ile birlikte Başbakan Erdoğan’ı da kapsayacak siyaset yasağı kararının çıkması durumunda senaryolar karmaşık hal almaya başlıyor.

Erdoğan’ın durumu
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Muammer Aydın’ın geçen hafta Star’dan Şamil Tayyar’a açıkladığı üzere, siyaset yasağı alması durumunda dahi Erdoğan yapılacak ilk seçime bağımsız aday olarak girebilir, seçilebilir, Cumhurbaşkanı tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilebilir ve güvenoyu alırsa başbakan olarak görevini sürdürebilir. Aradaki tek fark, o durumda Erdoğan’ın yeni kurulacak, ya da devralınacak partinin üyesi olamayacak olması.
Buradaki püf noktası, Erdoğan’a siyaset yasağı gelmesi durumunda, hakkında milletvekili dokunulmazlığı nedeniyle dondurulmuş ceza davalarının yeniden görülmeye başaması ihtimali. Seçime kadar olan sürede Erdoğan milletvekili adayı olmasına engel bir ceza alırsa, o zaman bağımsız olarak dahi Meclis’e giremeyecek, partisinden ve hükümetten ayrı düşecek. Bu durum AK Parti’de kaçınılmaz bir zayıflamaya yol açabilir.
O nedenle AK Parti’de yasaklanması durumunda kısa sürede Erdoğan‘ı yeniden Meclis’e gönderecek bir formül arayışı var.

Ve senaryolar
AK Parti kulislerinde çalışılan senaryolar şöyle:

•  Parti kapatılır ve en az 28 isme siyasi yasak gelirse ne olacak? Halen Meclis’in 550 sandalyesinden ikisi boş. Anayasa’nın 78’inci maddesine göre “boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini (yani 30 üyeyi bulduğu hallerde, ara seçimlerin üç ay içinde yapılmasına karar verilir”.
•  Öte yandan Anayasa’nın 127’nci maddesi ise, “milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahallî (..) seçimler milletvekili genel veya ara seçimleriyle birlikte yapılır” diyor. Bu durumda, 29 Mart 2009 yerel seçimleri, Anayasa hükmü olarak ara seçimlerle birlikte yapılmak üzere erkene alınmış olacak.
•  Anayasa Mahkemesi örneğin temmuz ayında karar verirse, ekim ayında ara seçim yapılması zorunlu. Kararın eylül-ekim aylarında verilmesi durumunda ise, ara seçimin aralık-ocak aylarında yapılması zorunlu. Yani bu senaryoya göre, Anayasa Mahkemesi kararına bağlı olarak,
  ekim-ocak döneminde ara seçimler ve yerel seçimlerin birlikte yapılması söz konusu.
•  Parti kapatılır ve 28’den az isme yasak gelirse ne olacak? AK Parti kurmayları bu durumda en muhtemel senaryonun, boş sandalye sayısının gönüllü olacak AK Partililerin milletvekilliğinden istifasıyla 28’e tamamlanıp, az önceki senaryonun uygulanması olduğunu söylüyorlar.
•  Yine 78’inci maddeye göre, bir il veya seçim bölgesindeki milletvekillikleri boşalırsa, o seçim bölgesi için ara seçim yapılıyor. Bunun örneği, Erdoğan’ın CHP’nin desteğiyle yapılan anayasa değişikliği sonrası Siirt’ten milletvekili seçilmesinde yaşandı. Ancak bu durumda yerel seçimler öne alınamıyor, neticede bir milletvekili Erdoğan’a yer açmak için koltuğunu feda etmiş oluyor.
•  Erken genel seçim gündemde yok mu? Başbakan Erdoğan’ın ‘yok’ demesine karşın, AK Parti kurmayları yaptıkları çalışmalarda ‘her şey masada’ diyorlar. Yine de erken genel seçim AK Parti açısından ekonomiye ek yük, yurt çapında oy kaybı ihtimali ve Meclis grubunun daha yeni seçimden çıkmış isteksizliği gibi nedenlerle tercih edilmiyor.
•  Ancak Anayasa Mahkemesi’nin kararının uzaması ihtimali erken genel seçim senaryosunu AK Parti çalışmalarında tutuyor. Şöyle ki, kararı geciktirecek nedenler, örneğin Başsavcı’nın ek iddianame vermesi, kararı Mart 2009 yerel seçimlerine yaklaştırabilir. Bu durumda AK Parti hazırlıklarını tamamlayamadan seçime girmek zorunda kalabilir. Bunu önlemek için, Başbakan her şeyi göze alıp erken genel seçimlerin, yerel seçimle birlikte sonbaharda, örneğin Ramazan’dan hemen sonra, ekim-kasım aylarında birlikte yapılması için Meclis’e baş vurabilir.

Ne zaman resmiyete döküleceği şimdilik belli olmasa da, Ankara seçim senaryolarını konuşmaya başladı.