Covid-19 salgınıyla birlikte her sektörde olduğu gibi gıda sektöründe de tedarik zincirleri sıkıntıya uğradı. Ürdün rekor buğday rezervleri oluştururken, dünyanın en büyük tahıl alıcısı olan Mısır, yerel hasadı sırasında uluslararası pazarlara girmek için farklı bir adım attı ve nisan ayından bu yana alımlarını yüzde 50 artırdı. Tayvan ise stratejik gıda stoklarını artıracağını belirtirken, Çin artan domuz nüfusunu beslemek için tahılları dışarıdan alıyor.

Dünyada gerçekleşen bu erken alımlar, habere konu olan ülkelerin ilerleyen dönemlerde liman ve ticaretteki hareketliliğin corona virüsü sebebiyle azalacağı endişelerini barındırıyor. Pandemiden kaynaklı dünya genelindeki tüketici alışkanlıkları kökünden değişti. Bunlardan biri de mağaza raflarında yeterli ürünlerin kalmaması…

ENVANTER YÖNETİMİNİ DEĞİŞTİRDİ

Bank Of Amerika Küresel Emtia Başkanı Francsico Blanch, “Covid-19 küresel envanter yönetimini daha muhafazakar bir yaklaşıma geçmeye zorladı. Bunun sonucu da tüketicilerin gelecekteki tedarik kesintilerine karşı bir önlem olarak elinde daha fazla ürün/envanter tutmasıdır” dedi.

Mısır, buğday ve soya fasulyesi fiyatlarındaki artışa Çin’deki sel felaketleri ve ülkenin ABD ile olan birinci aşama ticaret anlaşması kapsamındaki taahhütler gibi sebepler etkiliyor. Ancak Pekin, bu duruma geçtiğimiz aydan dolayı aşina olduğunu belirterek stoklarının sorun yaşanmayacak kadar çok olduğunu belirtti.

TÜRKİYE’DE HASATIN KÖTÜ GEÇMESİ ETKEN

Birleşmiş Milletler Yiyecek ve Tarım Organizasyonu Baş Ekonomisti Abdolreza Abbassian, birçok ülkenin corona virüsü salgını sebebiyle gıda tedarik zincirlerinin sıkıntı görmemesi için gıda alımlarını öne çıkarmaya karar verdiklerini belirtti. Mısır ve Pakistan gibi stratejik rezervleri gerçekten artırmaya çalışan yalnızca birkaç ülke diye de belirtiliyor. Ancak bunu yapmak için yabancı para birimine erişim, iç arzın büyüklüğü ve iç fiyatların kontrol altında olması gibi başka nedenler de var.

Türkiye ve Fas’taki kötü geçen hasatlar, ithalatı artırma ihtiyacını da tetikledi. Abbasian, Roma’da gerçekleştirdiği bir röportajda erken yapılan satın alımlara atıfta bulunarak, “Birçoğu şu anda satın alım yapıyor ancak yeni yılda bu kadar fazla satın alan olmayacak. Kışlık ürünleri saklama koşulları iyi olmadığı için beklerseniz fiyatlar düşebilir” dedi.

ÇİN YAKIT ALIMINI DA ARTIRIYOR

Bloomberg Tarım Alt indeksi bazı anahtar rolde olan tarımsal ürünlerin haziran ayından bu yana neredeyse yüzde 20 arttığını gösteriyor. Brezilya Şeker ve Ethanol ortaklığı şirketi Bunge LTD.’nin CEO’su Geovane Consul, Çin’in şeker stoklarını yenilemesinin fiyatları tetiklediğini belirtti. Ham petrolden, demir cevherine ve soya fasulyesine kadar birçok ürünün en büyük ithalatçısı olan Çin, beş yıllık planının bir parçası olarak devasa devlet rezervlerini artırmayı planlıyor.

TALEP ÜRETİCİYİ GÜLDÜRDÜ

Pandemi sebebiyle gerçekleşen erken alımlar mısırdan şeker kamışına kadar talep gördü ve üreticilerin yüzünü güldürdü. Çin tarafından yapılan bu alımların ABD’deki tahıl ve yağlı tohum ihracatçılarının yıllar içinde en çok parayı Amerikan limanlarından gönderilen ürünlerden kazandığı anlamına da geliyor.