TMMOB Makine Mühendisleri  Odası Enerji Çalışma Grubu tarafından hazırlanan Türkiye’nin Enerji Görünümü Raporu, Türkiye’nin önündeki tehlikeyi de gözler önüne serdi. Raporda köyden şehirlere göçü teşvik eden politikalar ve nüfus artışının etkisi ile enerji talebinin ve buna bağlı olarak ithalat bağımlılığının giderek arttığının altı çizilirken, “Kriz öncesinde yüzde 75 düzeyine kadar ulaşan enerji sektörü ithalat bağımlılığı, küreselleşen dünyadaki enerji fiyatlarını ülkemiz ekonomisi ve halkı üzerinde önemli bir baskı unsuru haline getirmişti” denildi. Önceki gün Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın da altını çizdiği, “Yerli kömüre destek şart” sözlerini TMMOB Makine Mühendisleri Odası’nın raporunun da adeta rakamlarla doğruladığı görülüyor. ‘Kömür Türkiye’nin sigortasıdır’ denilen rapordan başlıklar:

İTHALAT ARTACAK

 EPDK’dan lisans alan yeni ithal taşkömür yakıtlı santralların kurulu gücünün 7.470.81 Mw
olduğu göz önüne alındığında; önümüzdeki yıllarda taş kömürü ithalatının daha fazla artacağı görülmektedir.

 Gazdaki yüzde 97.8, petroldeki yüzde 92.9 olan dışa bağımlılığımız dikkate alındığında kömür ülkemizin enerjideki sigortası.

 Ucuz elektrik üretilmesi için yeni linyit santrallarının yapılması gerektiği halde, yatırım süresinin kısa ve ilk yatırımın yüzde 40’a varan oranda daha düşük olması nedenleriyle doğalgaz santralları çözüm olarak sunulmaktadır. Çevre açısından kömür tüketiminin gelecekte olumsuz etkilenmemesi için ülkemizdeki kömür niteliklerine uygun emisyon kontrollü gelişmiş teknolojiler araştırılmalı ve uygulanmalı.

İthal kaynaklı santrallar geliyor

Raporda 2009 sonu  itibarıyla Türkiye’nin kurulu gücünün 44 bin 766 mw’a ulaştığı anımsatılarak 2010 Mart ayı itibarıyla EPDK’dan lisans alan ithal kömür yakıtı santralların tesis edilmesi öngörülen kurulu  gücün 7 bin 474 bin mw, yeni lisans alan doğalgaz yakıt santralların tesis edilmesi öngörülen kurulu gücünün ise 5 bin 88 mw  düzeyinde olduğu anımsatılarak şu değerlendirmeye yer  verildi: “Yani başka bir ifade ile mevcut kurulu gücün yüzde 27.87’si kadar yeni ithal yakıt santralın yapımı gündemde. Bu nedenledir ki Strateji Belgesi’nde  belirtilen hedeflere ulaşılabilmesi için kamu kesiminin planlayıcı ve yol  gösterici olması gerek.”

Elektrik fiyatları korkuttu

Bu arada enerji  hammaddelerini ithal eden ve elektrik üretiminde yüzde 60 oranında ithalata bağımlı  olan Türkiye’de elektrik fiyatlarındaki artışa da dikkat edilerek, “Kriz sonrasında tüketim  düştüyse de ülkemiz bu  süreci iyi çözümlemek, ekonomik kriz nedeniyle ertelenen elektrik krizinin  üstünden gelmek için yerlive yenilenebilir  kaynaklarını hızla değerlendirmek zorundadır” denildi.

‘İthal yakıtlı santrallara lisans verirken titiz davranılsın’

Raporun öneriler ve uyarılar bölümünde ise şunlar yer aldı:

 İthal kömür yakıtlı yeni santrallara lisans vermekte titiz davranılmalı, önce öz kaynaklarımız yerel linyitler değerlendirilmeli.

 Enerji arz güvenliği en öncelikli konudur. İthal kömür kullanan termik santrallara lisans sınırlaması getirilmeli. Şu anda, konuya hâkimiyetleri, teknik, ticari, finansal yeterlilikleri tartışmalı çok sayıda kuruluşun kayda değer boyutta ithal kömüre dayalı lisans başvuruları gündemde. Bu yatırımların gerçekleşmesi dışa bağımlığı daha da artıracaktır.

 Doğalgaz tüketim artışındaki en büyük etken, elektrik enerjisi üretiminin yaygın bir biçimde doğalgaza dayandırılması. Oysa dışa bağımlı yakıt miktarı ve enerji arz güvenliği riski düşürülmeli, doğalgaz ve ithal kömür dış alımı azaltılmalı. Elektrik üretimi içinde  doğalgazın payı bugünkü yüzde 50’lerden kademeli
olarak önce yüzde 40’lara, daha sonra yüzde 30’lara ve nihai olarak yüzde 25’ler düzeyine
mutlaka düşürülmeli.

 Elektrik üretiminde hidroliğin payının yüzde 25, yerli kömür ve doğalgazın payının yüzde 60, yenilenebilir enerji kaynaklarının payının yüzde 15 olmasını hedefleyenpolitikalar uygulanmalı.

‘Fazlası ile geri dönüş olur’

 Linyit santrallarının doğalgaz santrallarına göre yatırım ve  çevreye uyumlu hale getirilmesinin maliyeti, termik verimin artması, kazanılan yüksek istihdam, yaratılan yüksek katma değer ile fazlasıyla karşılanabilir.

 Kömür yakıtlı santrallarda akışkan yataklı teknolojiler kullanılmalı, yeni kurulacak santrallarda baca gazı arıtma tesislerinin ve yüksek verimli elektrofiltrelerin bulunması şart olmalı. Mevcut santrallarda da, baca gazı arıtma tesisleri ve elektro filtreler ivedilikle kurulmalı.

 GAZETE HABERTÜRK