Tüketici Hakları Derneği (THD) tarafından Dünya Tüketici Hakları Günü nedeniyle yapılan banka uygulamaları hakkındaki bir anket gerçekleştirdi. Gerçekleştirilen ankete göre, ankete katılan tüketicilerin sadece yüzde 26,1'i kredi kartı borcunu ödeyebilirken, yüzde 55,8'i ise kredi kartlarına uygulanan faiz oranlarını bilmiyor. Ankete katılanların yüzde 79,9'u ise kredi kartı sözleşmesini okumadığını belirtirken, ankete katılan tüketicilerden yüzde 74,9'üne göre ise kredi kartı, harcamalarda artışa yol açıyor. Katılımcıların ankete verdiği cevaplara göre bankaların sadece yüzde 55,2'si kart limitlerinin artışı için tüketicinin onayını alıyor.

Ankete katılanların eğitim düzeyi dikkate alındığında ise, yüzde 65,6'sı yüksek okul ve üzeri, yüzde 26,3'ü lise, yüzde 8,1'i ortaokul ve altı olarak kayıtlara geçti. Katılanların mesleklere göre dağılım ise; yüzde 6,1 çalışmayan, yüzde 46,7 ücretli, yüzde 10,6 serbest, yüzde 36,6 emekli şeklinde gerçekleşirken, ankete katılanların aylık kazancı 0-1000 TL olanlar yüzde 26; 1001-2500 TL olanlar yüzde 57,3; 2501 TL ve üzeri olanlar yüzde 16,7 şeklinde dağılım gösterdi.

Anketin bankaların hesap işletimlerine ilişkin tüketici algısının ölçüldüğü ikinci bölümünde ise katılımcıların yüzde 95,8'i bankaların işlem ücretlerini fazla bulduklarını, yüzde 90,4'ü hesap kullanım ücretlerini doğru bulmadıklarını belirtiyorlar. Katılımcıların yüzde 64,7'sinin bankanın kestiği işlem ücretlerinin farkında olamadığını, yüzde 87,1'inin hesap açma sözleşmesini okumadığını, yüzde 63,4'ünün bu sözleşmeye müdahale hakkı olduğuna inanmadığını belirtiyor.

YÜZDE 69'U BANKASINA KIZIP BANKAYI DEĞİŞTİRİYOR

Anketin önemli göstergelerinden biri de bankalarının uygulamalarına kızıp bankasını değiştiren katılımcılara ilişkin sonuç oluşturuyor. Anket katılımcılarının yüzde 69,8'i en az bir defa bankasına kızıp bankasını değiştirdiğini belirtiyor. Bu bölümün diğer sonuçlarına göre bankaların yüzde 87,5 gibi çok büyük bir kısmı ise bankacılık işlemleri hakkında alacağı ücretleri önceden tüketicilere bildirmiyor. Ankete göre bankalar açısından sorunlu olan konulardan birisini de maaş hesabı olan müşterilere ek ödeme yapılması konusu oluşturuyor. Bu amaçla sorulan soruya katılımcıların yüzde 80,9'u bankalarının kendilerine yıllık bir ödeme yapmadığını belirtiyor.

Anketin üçüncü bölümünde tüketicilerin banka kredileri hakkındaki görüş ve algıları sorgulanıyor. Burada katılımcıların yüzde 61,2'si bankalara halen kredi borcu olduğunu, yüzde 53,9'u kredi bitmeden yeni kredi kullanma ihtiyacı olduğunu, yüzde 76,6'sı kredi ödemelerinin geçimlerinde zorluk oluşturduğunu ifade ediyor.

Ankete katılanların yüzde 77,4'ünün "Kredi kullanırken talep edilen ilave ücretler size açıkça bildirildi mi?" sorusuna cevabı 'hayır' olurken, tüketicilerin yüzde 77,4'ü kredi kullanırken sözleşmeyi okumadığını belirtiyor. Bu bölümün en çarpıcı yanıtını ise "Kredi kullanımı bankalara bakışınızda olumsuz bir değişiklik yaptı mı?" sorusunu, katılımcıların yüzde 68,8'inin 'evet' olarak yanıtlamış olmaları oluşturuyor. Ankete katılan tüketicilerin yüzde 63,6'sı krediyi kendi hesabının bulunduğu bankadan kullanmayı tercih ediyor.

Tüketici Hakları Derneği ise anket sonuçlarını değerlendirdiği açıklamasında, tüm bu sonuçların, Türkiye'de bankacılık sektöründe tüketiciler açısından tam bir vahşi kapitalizm örneği yaşandığının önemli bir yansımasını oluşturduğunu belirtiyor. Derneğin açıklamasında bankalar tüketicilere karşı, daha saydam, duyarlı ve tüketici haklarına saygılı olmaya davet edilirken, ayrıca başta hükümet ve BBDK olmak üzere yetkiler bu alanda gerekli düzenleme ve denetimleri yapmaları konusunda göreve çağırılıyor.

Açıklamada, tüketicilerin ise tercihlerini tüketici hakları konusunda duyarlı olan bankalardan yana kullanma ve hakları konusunda daha bilinçli olmaları konusunda uyarıldI