Petrol Sanayi Derneği (PETDER) 2011 yılı Ocak-Mart dönemi sektör raporunu açıkladı.

Rapora göre, yılın ilk üç ayında benzin, motorin ve LPG otogaz toplamından oluşan otomotiv yakıtları toplam tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,2 artarak 3,9 milyon tona çıktı.

İlk çeyrekte toplam motorin tüketimi 2010 Ocak-Mart dönemine göre yüzde 6,1 artarak 3,4 milyon metreküp olarak gerçekleşirken, toplam benzin tüketimi ise 2011 yılı ilk çeyreğinde önceki yılın ilk çeyreğine göre yüzde 6 oranında azalarak 550 bin metkeküpe geriledi.

İlk üç ayda toplam LPG tüketimi yüzde 1,6 oranında artarken, aynı dönemde fuel oil ve kalyak türlerinden oluşan siyah ürün tüketimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,4 azalarak 294 bin tona düştü.

Yılın ilk üç ayında tüm akaryakıtların toplam tüketimi yüzde 4,1 artarak 3,6 milyon tona ulaştı.

Ocak-mart döneminde Türkiye'nin toplam yağlama yağları tüketimi, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 21 oranında artarak 114 bin ton olarak gerçekleşti.

AKARYAKITTAN SAĞLANAN VERGİLER 8 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI
PETDER'in raporuna göre, bu yılın ilk çeyreğinde akaryakıt tüketiminden sağlanan dolaylı vergilerin (KDV ve ÖTV) geliri geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 10 artarak 8 milyar liraya ulaştı.

Bu dönemde LPG tüketiminden elde edilen dolaylı vergiler toplamı yüzde 3 oranında artarak 1,5 milyar liraya, akaryakıt ve LPG sektörlerinden sağlanan dolaylı vergi gelirleri ise önceki yıla göre yüzde 8 artarak 9,3 milyar liraya çıktı.

Petrol sektöründen sağlanan altı yıllık toplam dolaylı vergi geliri ise 200 milyar lira olarak hesaplandı.

2010 yılında ortalaması 77,1 dolar olarak gerçekleşen Brent tipi ham petrol varil fiyatı, 2011 ilk üç ayında 92,6 dolar ile 117 dolar aralığında değişim göstererek ortalama 105,1 dolar oldu.

Türkiye için referans kabul edilen Akdeniz piyasasında benzin ve motorin fiyatları 1.070 dolar/ton düzeyine kadar tırmanırken üç aylık ortalama benzin fiyatı 921,7 dolar/ton, motorin fiyatı 922 dolar/ton, LPG ise 890 dolar/ton oldu.

FİYAT ARTIŞI AKDENİZ ÜLKELERİ İLE UYUMLU SEYRETTİ
Raporda, 2011 yılının ilk üç aylık döneminde Türkiye'deki vergisiz akaryakıt fiyatlarındaki artışın dünya piyasalarındaki artışın altında gerçekleştiği, Türkiye'deki pompa fiyatları Akdeniz ülkeleri ortalaması ile uyumlu seyrettiğinin altını çizdi.

2010 yılının son döneminde hız kazanan dünya petrol fiyatlarındaki artışın, döviz kurlarındaki dalgalanmaların, Türkiye petrol piyasasına da yansıdığı ve bunun bir sonucu olarak artan pompa fiyatlarının 2011 yılının ilk üç ayında kamuoyunda önemli tartışma konusu olduğu hatırlatılan raporda, şu görüşlere yer verildi:

'Bu süreç içinde Türkiye için referans kabul edilen Akdeniz piyasalarında benzin fiyatları yüzde 20,5 artarken, bu durum Türkiye'deki pompa fiyatlarına yüzde 14,7 oranında yansımıştır. Motorin fiyatları ise yüzde 30,3 artarken, bu gelişmenin Türkiye'deki pompa fiyatlarına yansıması yüzde 16,2 seviyesinde kalmıştır. Dolayısıyla dünya piyasalarında petrol ve akaryakıt fiyatlarındaki bu olumsuz gelişmelerin Türkiye akaryakıt piyasalarına fiyat yönü ile yansıması oldukça sınırlı bir düzeyde kalmıştır.

Türkiye'de İstanbul için dağıtım şirketleri tarafından ilan edilen tavan pompa fiyatlarının ülkemize özgü yasal ve yapısal farklılıklara rağmen, Roma, Atina, Paris, Madrid gibi Türkiye için referans kabul edilen Akdeniz ülkelerinin muadil şehirlerindeki vergisiz istasyon pompa fiyatları ortalaması ile uyumlu seyrettiği görülmektedir.'

10 NUMARA YAĞ SORUNU DEVAM EDİYOR
PETDER'in raporunda, 10 numara yağ ve kaçak/kayıt dışı akaryakıt sorununun devam ettiğinin altı çizildi.

Türkiye'de bu alandaki vergi kaybının, sorunun devam ettiği yaklaşık iki yıllık süreçte 2 milyar lira düzeyini aştığı vurgulanan raporda, soruna teknik önlem olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayınlanan madeni yağ tebliğinin sektörde yoğun tartışmalar yarattığı, madeni yağ üretim ve ihracatında sorunlu bir süreç yaşandığı ifade edildi.

Raporda, PETDER'in 2010 raporunda 10 numara yağ adı altında yapılan faaliyetlerin büyüklüğünün 1 milyon tonun üzerinde olduğu, neden olduğu vergi kaybının ise 1,5 milyar lira düzeyinde olduğunun belirtildiği hatırlatılırken, konuya ilişkin şunlar kaydedildi:

'Bu önemli büyüklükteki sorun 2011 yılının ilk üç ayında da aynı şekli ile devam etmiştir. Bu süreçte şubat ayı içinde yayınlanan EPDK Tebliği, bir taraftan yasa dışı yürüyen 10 numara yağ faaliyetine engel olmaya yönelik olarak teknik düzeyde önlemler koymaya çalışırken, diğer taraftan ülkemizin madeni yağ üretimi ve ihracatında ciddi sorunlara yol açmıştır. Bu sorunların giderilmesi için girişimler devam etmektedir. Diğer taraftan sektörün 10 numara yağ sorununun asıl çözümü olarak gördüğü madeni yağlar, yağlama müstahzarları ve baz yağlar ile motorinin ÖTV tutarlarının eşitlenerek, bu ürünlerin sınai üretimlerde kullanılması halinde vergi iadesi yönteminin uygulanması talebi Maliye Bakanlığımızdan çözüm beklemeye devam etmektedir.4 MAYIS 2011/HABERTÜRK