SAYGI ÖZTÜRK / [email protected]

Gelecek yılın ekim ayından itibaren pasaportlarımız Avrupa Birliği ülkesi vatandaşlarının kullandığı gibi kart haline dönüştürülecek, yeşil pasaport alanların kapsamı genişletilecek, pasaportların kullanım süresi de 5 yıldan 10 yıla çıkarılacak.

Pasaportlarda sahtekarlığı önlemek için Darphane Müdürlüğü tarafından açılan pasaportlara çip yerleştirilmesini öngören ihaleyi 15 milyon 475 bin Euro'luk teklifle Malezya firması IRIS Technologies SDN kazandı. Firma, 5 milyon adet çipi, bu yıl sonuna kadar Türkiye’ye teslim edecek. İhale ile sadece pasaport kapaklarına tüm devre ve anten (çip) içeren tabaka uygulanacak. Maleyzaya'dan gelen ilk parti çiplerle birlikte yeni pasaportların da basımına başlandı.

TANITIMINI BAKANLAR YAPACAK
Yeni pasaportların tanıtımını Dışişleri ve İçişleri Bakanları tarafından ortak yapılacak. Dünyada bizden başka çok yapraklı pasaport kullanan ülke kalmadı. İşte, geç de olsa Türkiye’de de çok yapraklı pasaportlar tarihe karışacak.

Pasaport alımı, kullanımıyla ilgili de önemli değişikliklere gidiliyor. Avrupa Birliği mevzuatı ve uluslararası normlar göz önüne alınarak yeni pasaportun hazırlandığı belirtilen Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, pasaportlarla ilgili yapılacak düzenlemelerden bazılarını şöyle sıraladılar:

MÜŞTEREK PASAPORT KALKIYOR: Asgari standartlarını sağlayabilmek ve ideal pasaport örneğini yakalayabilmek amacıyla ülkelerarası seyahatlerinde her şahsın kendisine ait bir pasaport kullanması gerekliliğinden hareketle, 5  ve 5'ten fazla kişiden oluşan kafile halinde yapılan seyahatlerde kullanılabilen, bir pasaportla birden fazla kişinin seyahatine olanak sağlayan "umuma mahsus müşterek pasaport" uygulaması kaldırılıyor.

YÜKSEK YARGIÇLARA DİPLOMATİK PASAPORT: Uluslararası mahkemelerde seçimle görevlendirilen hakimlere, Başbakanlık ve bakanlık müsteşarlarına, yine hukuk yönünden statüleri birbirine benzer olan Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'na diplomatik pasaport verilecek. 

DİPLOMATİKLER 5 YILLIK: Daimi görevle giden en fazla 4 yıl geçerli olmak üzere verilmekte olan diplomatik pasaportlar, en fazla 5 yıllık olacak.

10 YILDA BİR DEĞİŞECEK: Umuma mahsus pasaportların azami 5 yıl olan süresi, 10 yıla çıkarılacak. Ancak kişilerin belli bir yaşa kadar yüz hatlarının değiştiği dikkate alınarak 18 yaşına kadar en fazla 5 yıllık umuma mahsus pasaport verilecek.

HUSUSİ DAMGALI:  Halen 4 yıl için geçerli olmak üzere verilen hususi damgalı pasaportların geçerlilik süresi 5 yıla çıkarılacak.

VERGİ REKORTMENLERİ: Yılda en az 30 milyon dolarlık ihracat yapan işadamlarına, 81 ildeki vergi rekortmenleri, gelir vergisi birincileri, Türkiye genelinde ilk 50'ye giren kurumların yönetim kurulu başkanları, genel müdürleri,  illerde birinci olanlar ile Türkiye genelinde ilk 50'ye giren mükelleflere yeşil pasaport verilecek. Vergi mükellefi ve işadamlarının aileleri de bu haktan yararlanacak.

YEŞİLİN KAPSAMI: Özel kanunlarla kamu tüzel kişiliğine haiz olarak kurulan kurum, kurul ve üst kurul başkanları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının birliklerinin başkanlarına, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı ile işçi, memur ve işveren sendikaları konfederasyonu genel başkanları da yeşil pasaport alabilecek.

SADECE GÖREVDEYKEN: Halen 4 yılı geçmemek üzere verilen yeşil pasaportlar 6 aydan az olmamak ve 5 yılı geçmemek üzere pasaport sahibinin görevinin süresine göre belirlenecek süre için geçerli olacak. Yani görevi biten ve görevinin bitiminde yeşil pasaport almaya hak kazanamayanlardan pasaportları alınacak.

PARA CEZALARI: Yasadışı giriş-çıkışlarda uygulanan para cezaları artırılacak.

SORU ÖNERGESİ
Yeni pasaportların çipleri Malezya’da hazırlandığı için bazı  yetkilileri bu ülkeye gidip incelemelerde bulundu. CHP Aydın Milletvekili Özlem Çerçioğlu da bu konuda verdiği soru önergesinde, Emniyet yetkililerinden kaçının Malezya’ya gidip geldiğini sordu. “Hurriyet.com.tr”nin yaptığı araştırmaya göre, pasaportlarla ilgili görüşmeler için Malezya’ya Emniyet yetkilisinin gitmediği, ancak Darphane yetkililerinin firmanın ihaleyi kazanmasından sonra Maleyza’ya gittiği, çalışmalar hakkında bilgi aldığı öğrenildi.