Tasfiye olacak gazeteciler meselesi aslında yeni bir tartışma değildi. Ertuğrul Özkök, Serdar Turgut gibi köşe yazarları yakın zamanda bu konularda kalem oynatmış 'ezber bozmuşlardı'. Ne zaman ki Ekrem Dumanlı bu konuyu köşesine taşıdı, medyada bir kızılca kıyamet koptu. Dumanlı'nın isim zikretmeden genel özellikleriyle verdiği 'tasfiye olacak gazeteciler listesi'ne alınganlıkla yaklaşan, üzerine alınıp kaleme sarılanlar oldu; listeyi eksip bulup ilave yapanlar da...

Ekrem Dumanlı hâlâ tartışılan yazıların ilkinde(10.08.2009) tasfiye olacak gazetecilerin listesini ana başlıklar halinde vermişti. Bu başlıklara göre "Hakâret ederek gazetecilik yapanlar, bilgiye dayalı gazetecilik yapmayanlar, yalan yazmayı alışkanlık haline getirenler, kendini yenileyemeyenler, gazeteciliği tekebbürle yapanlar, gazeteciliği 'businessman' olarak icra edenler"i toplum tasfiye edecekti. Dumanlı yazının girişinde şu ilaveyi de yapıyordu. "Hani şu aşağılanan, hor ve hakir görülen, adam etmek için hakkında yazılar yazılan, tepeden bakılan, göbeğini kaşıyor diye yakıştırmalar yapılan, bidon kafa diye ti'ye alınan sade vatandaş yapacak bu köklü değişimi. Siyasette yaptığı gibi yapacak, ticarette yaptığı gibi yapacak." Dumanlı bir sonraki hafta ise 'ayakta kalacak gazete(ci)ler listesi' hazırladı. Bu yazıda da ilkinde olduğu gibi isim zikredilmiyordu.

Ekrem Dumanlı'nın bugünkü yanlışlardan yola çıkarak yakın gelecekte gazete(ci)leri bekleyen tehlikeye işaret ettiği yazıyı okuma biçimleri ve sonrasında yapılan yorumlar medyadaki algı düzeyini göstermesi bakımından ilginçti. Dumanlı, bir zihniyet eleştirisi yapmış, gazeteciliğin evrensel kriterlerini hatırlatarak konuyu tartışmaya açmıştı. Ama konu şahsileştirilerek bir saldırıya dönüştürüldü. Ekrem Dumanlı'nın isminin de yer aldığı tasfiye listeleri oluşturuldu.

Serdar Turgut ve Ertuğrul Özkök 'söylediği şeylerin çoğuna katılıyorum ama'lı cümleler kurdular. Özkök, "Bir ülkede böyle çeteleler tutulmaya, tasfiye listeleri hazırlanmaya başladığı zaman, bunun bir adım ötesi kapı işaretlemektir."diye yazdı. Fakat aynı Özkök, 26 Mayıs 2009 tarihinde Babıali'de hicret zamanının geldiğini belirterek şunları yazmıştı: "Ahmet Hakan'lar, onun gibi cüretliler, farklılar, renkliler, meydan okuyanlar, yenilik getirenler, ezber bozanlar kalacak. Fitneciler, iftiracılar, bohçasında alelade fikirden başka satacak tek şeyi olmayanlar, cümbür cemaat gidecekler."

"Benim gibi insanları tasfiye etmek kimsenin haddine düşmez." diyen Serdar Turgut, Akşam'da bir tasfiye listesi hazırladı. Listede Ekrem Dumanlı, Ahmet Altan, Taha Kıvanç gibi isimlere yer verdi. Ahmet Hakan sevmediği isimlerin de yer aldığı benzer bir liste hazırladı. m.tokay.zaman.com.tr

Üzerine alınanlar

Ertuğrul Özkök, Serdar Turgut, Mehmet Tezkan, Ahmet Hakan, Mehmet Yılmaz

Listeyi genişletenler

Taha Kıvanç, Ergun Babahan, Mehmet Barlas, Haşmet Babaoğlu, Atılgan Bayar, Akif Beki, Yiğit Bulut, Mehveş Evin, Naci Bostancı

***

Yazıların sahibi uyarıyor, tehdit etmiyor

ALPER GÖRMÜŞ/TARAF

Ben, Ekrem Dumanlı'nın iki yazısını, süreçleri analiz edip o süreçlerin nelere gebe olduğuna dair tahminlerde bulunmak çerçevesinde okudum. Yazıların sahibi uyarıyor fakat tehdit etmiyordu; tavsiyelerde bulunuyordu fakat dikte etmiyordu; muhataplarını kendi doğru bildiğine davet ediyordu fakat zorlamıyordu.

Ertuğrul Özkök ise süreçleri analiz edip o süreçlerin nelere gebe olduğuna dair tahminlerde bulunmayı temenniyle karıştırıyor (daha büyük ihtimalle bilerek karıştırıyor) ve böylece bu türden bir yazıyı kaleme alan Dumanlı'yı "kötü niyetli bir eylemci" gibi sunma imkânını elde ediyor. Aynı yazıda Özkök'ün, "yeni-dindar burjuvazi"yle ilgili olarak Erol Yarar'ın tanımladığı süreç için de benzer suçlamalarda bulunması (rövanşist, intikamcı) tesadüf değil bence.

Ertuğrul Özkök gerek Dumanlı'yı gerekse de Yarar'ı, karşıtlarını şiddet kullanarak yok etmeyi hedefleyen devrimciler gibi takdim ediyor. Oysa onlar süreçlerden ve evrimden söz ediyorlar. Özkök gibi sosyologluktan gelen bir gazetecinin bu farkı anlaması gerekirdi. Ben, anlayamadığı kanaatinde değilim, anlamazlıktan geldiği kanaatindeyim.

***

Türkiye değişiyor medya da değişecek

PROF. DR. M. NACİ BOSTANCI

Bugün Türkiye sosyolojisi hızla değişiyor. Bunun iki kaynağı var: Birincisi, okuryazarlık ve toplumsal refah artışına paralel olarak iletişim ve ulaşım imkânlarından faydalanmanın artışıdır. İkincisi ise, her alanda elitlerin niteliği değişiyor, yeni sınırlar yükseliyor. Geleneksel olanı ısrarla sürdürmeye çalışanlar kendi tasfiyelerinin yolunu da açarlar. Türkiye bu sürecin içinde. Bakınız toplumsal ve politik merkezi temsil ettiği iddiasında olan basın yayın organları bile bir ölçüde yükselen yeni değerlerle barışmak, onları farklı bir kategoride de olsa içermek ihtiyacını hissetmişlerdir.

***

Okuru salak yerine koyanlar gidecek

PROF.DR. AYHAN AKTAR/SİYASET BİLİMCİ

Ekrem Dumanlı yazısında "insanlara hakaret ederek gazetecilik yapanlardan" bahsediyor. İlk tasfiye olacak kişiler bunlardır. Çünkü basında çıplak kadın fotoğrafının altına haber yazmayı başlatan, pespayeliği meslek edinmiş kişiler bunlar. 150 kelimeyi telgraf çeker gibi yan yana getirip yazı yazdığını zanneden, okuru salak yerine koyan ve seçmene hakaret edenler bunlardır. Pavyon fedaisi kılıklı tiplerden gazeteci olur mu? Aynı gazetede köpeğine mektup yazan, kağıt üzerinde pek de "çağdaş" olduğunu iddia eden gülünç tipler var. Yine aynı gazetenin sözde liberal yazarlarından biri 2007 seçimlerinde karısını milletvekili yapmak istedi. AKP ise listeye koymadı. Şimdi 'İslamo faşistler kadrolaşıyorlar!' diye kıyameti koparıyor. Bence, bunlar yakında yolcu. Ayrıca, bunlar işsiz kalacak diye de hiç üzülmem. Hepsi yükünü tuttu çünkü. Sn. Dumanlı'nın yazısından sonra, sanki "Ya sev, ya terk et" türü bir tehdit altında kalmışlar gibi feveran ediyorlar. 'Amiral Gemisi' 1.000,000 satması gerekir iken 500 bin satıyor ise, sorumlusu bunlardır. Hiçbir gazete patronu darbeci paşalardan hesap sorulduğu bir dönemde, "postal koklayarak" kariyerini sürdürenlerle birlikte olamaz artık. Patronlar, sürekli para ve itibar kaybına dayanamazlar çünkü.

***

Ya sev ya tasfiye ol

(...) Meslektaşlarımızdan biri, "Tasfiye edilecek gazeteciler" listesi yapıyor.

Gerçi söylediği şeylerin çoğuna katılıyorum.

Ama, mesleğin kriterlerini saymak başka, o evsafa uymayan gazetecilerin tasfiye edileceğini tebliğ etmek başka bir şey.

Bu üsluptan anlaşılıyor ki, Türkiye'de artık bazı kişi ve kurumlar, kendilerini "memleketin gerçek efendisi" ilan edip, oradan tasfiye operasyonunu başlatmışlar.

(...)Bir ülkede böyle çeteleler tutulmaya, tasfiye listeleri hazırlanmaya başladığı zaman, bunun bir adım ötesi kapı işaretlemektir.

Zaten bazı meslektaşlarımız şimdiden kapı işaretlemeye başladılar.

Gammazlama mevsimi çoktan açıldı.

İşte böyle kapı işaretleye işaretleye, tasfiye listeleri hazırlaya hazırlaya, bazı isimlerin karşısına çarpı koya koya demokrasi açılımı yapıyoruz.

ERTUĞRUL ÖZKÖK/HÜRRİYET/18.08.2009

***

Beni tasfiye etmek kimsenin haddi değil

(...) Medyada mutlaka kan olacak' diyerek bir ayıklanmanın olacağını yazdığımdan, onun bu düşüncesine prensipte karşı çıkmam mümkün değil tabii ki. Üstelik tasfiyede temel alınacak diye belirttiği prensiplerde de hemfikiriz (sadece benim başka ilave kriterlerim de var). Ancak Dumanlı yazısında tasfiye edilmesi gereken gazetecilerin adını vermemiş nedense. Bugün ben bu eksikliği dolduracağım ve onun verdiği kriterlere göre medyada tasfiye edilmesi gereken isimlerin bir listesini vereceğim.

***

(...)Benim gibi insanları tasfiye etmek kimsenin haddine düşmez. Bunu yapacaksa okuyucu okumayı keserek yapar. Ben her dönemde kendime güvendim, bu dönemde de durumun farklı olması için bir neden yok.

SERDAR TURGUT/AKŞAM/19.08.2009

***

Tasfiye açılımı patronları ilgilendirir

(...) Gazetecilerin birbirleri hakkında sanal tasfiye listeleri hazırlamaları tabii ki ilgi çekici ve eğlendiricidir.

Oysa tasfiye edilmekten korkmaları gereken gazeteciler de, gazete yazarları olmamalıdır.

Asıl siyasetçileri ve medya patronlarını ilgilendirmesi gereken bir meseledir bu "Tasfiye Açılımı" konusu.

Mesela "28 Şubat post-modern darbe"sinin asli faillerinden olan "Kartel medyası"nın hangi yöneticisi ve yazarı tasfiye edilmiştir ki?

Buna karşın onların patronlarının ellerinden gazeteleri ve televizyonları alınmış, bunlardan bazıları hapse bile girmişlerdir.

Aynı şekilde 28 Şubat'a bulaşmış partiler barajın altında kalmışlar, bazı liderler siyasetten tasfiye edilmişlerdir.

MEHMET BARLAS/SABAH/19.08.2009

***

Gidecek olanların gazeteleri çok satıyor

(...) Dumanlı, gazetesindeki köşesinde "medyada kalacak ve gidecek gazeteciler listesi" yayımladı.

Gidecek olanların yönettikleri ya da çalıştıkları gazeteler ve televizyonlar, bugün Türkiye'nin en çok satan, en çok reklam alan yayın organları.

Kalacak olanların yönettikleri ya da yazdıkları, çalıştıkları gazeteler yerlerde sürünüyor, televizyonlarını kimse izlemiyor.

Satamadıkları ve izlenemedikleri için reklam da alamıyorlar, sürekli para kaybediyorlar.

MEHMET YILMAZ/HÜRRİYET/18.08.2009

***

Medya tasfiyesi

(...) Zaman Gazetesi Yayın Yönetmeni Dumanlı'nın 'Tasfiye edilecek gazeteciler listesi' başlıklı yazısı, yaz sıcağında konusuz kalan medya için bulunmaz malzeme oldu. Dumanlı'nın 'bilgiye dayalı gazetecilik yapmayanlar tasfiye olacak' saptamasını desteklerim. Ancak baştan Türkiye'de daha uzun süre bunun gerçekleşmeyeceğini kabullenerek! Kaldı ki Dumanlı'nın isim vermeyip, tasfiyesini öngördüğü bazı gazeteci tiplemeleri olmasa, bence son derece kuru, sıradan ve toplumun bazı kesimlerinin tepkilerini hiç yansıtamayan bir medya olurdu.

MEHVEŞ EVİN/AKŞAM 13.08.2009

***

Dumanlı, medyayı sarsmak istemişti, fakat

(...) Belli ki, Dumanlı medyayı şöyle bir sarsmak istemişti.

Doğrusu, bunu becerdi de.

Fakat arkası kötü geldi...

Nefret ettiklerini ad vererek listeleyenler; bu listeler sayesinde eski hesaplarını görmek isteyenler çıktı.

***

Düzen böyle sürerse merkez medyada hep vazgeçilmez sayılacak gazeteci tipini listeleyip üzerinde düşünmek gerekiyor!

Uzun değil bu liste!

Sadece tetikçiler ve soytarılardan oluşuyor.

Patron çıkarlarının tetikçileri...

Ve yayın yönetmenini eğlendiren (bu vesileyle ve ne hikmetse okuru da eğlendirdiği varsayılan) soytarılar....

HAŞMET BABAOĞLU /SABAH/21.08.2009

***

Kimse baki değil!

(...) Ekrem Dumanlı 'tasfiye olacak gazeteciler' listesi yapmış.

Ama 'tasfiye edilecekler' demiyor.

"Türkiye değişiyor, dünya değişiyor.

Değişmeyenleri toplum tasfiye edecek" diyor.

Yani, doğal seleksiyon yasaları işleyecek.

Aksini söylemek mümkün mü?

Yakın gelecekte bazı gazete ve gazetecilerin miadını dolduracağını söylemek, kehanet sayılmasa gerek.

Kimse, bu fani köşelerde baki değil.

Yeni kuşaklar da ilelebed kalacaklarını düşünmesin

AKİF BEKİ /RADİKAL/20.08.2009

***

Yeni hedefleri Dumanlı

(...) Yeni hedefleri Ekrem Dumanlı; iki yazısıyla medyadaki yanlışlıklara değindi diye demedikleri kalmadı Zaman'ın yayın yönetmenine...

Hürriyet'in pop sosyologu bile 'tasfiye edilecek gazeteciler listesi' hazırladığını ileri sürerek ayıpladı kendisini. Gerçi söylediği şeylerin çoğuna katılıyormuş, ama... "Mesleğin kriterlerini saymak ve o evsafa uymayan gazetecilerin tasfiye edileceğini tebliğ etmek başka bir şey" imiş... Oysa Ekrem Dumanlı yazılarında 'mesleğin kriterlerini saymak' dışında bir şey yapmamış, herhangi bir isim için 'tasfiye edilmeli' dememişti...

TAHA KIVANÇ/ YENİ ŞAFAK/ 21.08 .2009

***

İnandırıcılığını kaybedenler...

(...) Bir medya, "etkisini ve topluma mesaj verme" yeteneğini özellikle güvenilir olma noktasından kaybetmeye başlamışsa, gelirleri de buna paralel düşeceği için; yaşayamaz! Daha değişik ifadesiyle; topu, tüfeği olmayan veya olan ama "etkisini" kaybetmiş bir "firkateyn"; ne kadar cüsseli olursa olsun "su üstünde kalamaz"!

Sonuç: "Medyamızda" kimler tasfiye olacak tartışmasına bence bu açıdan bakmak gerekli! Etkisini ve "inandırıcılığını" kaybetmiş isimler ve onlarla "devam etmekte" ısrar eden medya bileşenlerinin hepsi tasfiye olacak!

YİĞİT BULUT /HABERTÜRK/21.08.2009