PAZARDAKİ YILLIK CİRO 5 MİLYAR LİRA
Uber 2014’ten beri burada... Hiç ses soluk çıkmamışken niye aniden bir taksici-Uberci kavgası patlak verdi?
Esnaf odası seçimleri oldu. Tahmin ediyorum, yeni yönetim ‘Uber’i kaldıracağım, hükümete gideceğim’ diye taahhütte bulundu.
Yıllarca ulaştırma meselesine kafayı yordunuz... Sizce kim haklı?
İstanbul’daki Uber-taksici kavgasının arka planında 30 milyar liralık plaka kavgası var. Yıllık cirosu 5 milyar liraya ulaşan taksiler bu pazarda rakip istemiyor.
Haksızlar mı?
Şimdi taksici, plaka kirası ve işletme maliyeti düşülünce para kazanmak için ayda 14 bin lirayı aşmak zorunda. Taksiciler, Uber’i vergisiz ve haksız kazanç elde etmekle suçlarken, taraflardan Uber bu hizmete sadece özel bir yazılımla aracılık ettiğini ve kendi sistemine bağlı olarak çalışan şoförlerin gelir vergilerini ödediğini belirtiyor. Şimdi meselenin özüne gelelim.
İstanbul’da 2004 yılında taksi/taksi dolmuşla günde 400 bin kişi yolculuk yapıyorken, 2017’de bu rakam 1 milyon 675 bin 824’e çıktı. Bütün mesele buradaki pasta.
İstanbul’da yolcu kadar taksi sayısı da arttı mı?
Hayır. Taksi araç sayısı aynı, 18 binde kalmış. Plakalara sınır getirilmiş, 18 bin taksi hizmet veriyor. Bu 1 milyon 675 bin 824 yolcunun taşınması 18 bin taksi, Uber benzeri araçlar ve özel araçlar tarafından gerçekleşiyor. Taksici diyor ki “Benim plakamın değeri düştü”, öbür taraf ise hizmette kalite sunuyor.
Uber’cilerin tercih nedeni de bu; hizmet kalitesi...
Ben size İstanbul’da yaşayan bir vatandaş olarak hizmet kalitesinin tarifini yapmak istiyorum. Diyorum ki: Değerli işletmeciler, taksiciler, ben güvenli yolculuk yapmak istiyorum. Ama sadece trafik güvenliği değil, can güvenliği de istiyorum. Özgecan olayı gibi bir olay yaşamak istemiyorum. Sonra konforlu yolculuk yapmak istiyorum. Yazın terimi mendilimle silip, kışın titreyerek yolculuk yapmak istemiyorum. Aracın standartları yüksek olsun. Bunun sürücüsü de trafikte düzenli, efendi, kılık kıyafeti düzgün birisi olsun. Gideceğim güzergâhta kandırılmayayım. İhtiyaç duyduğum her an ulaşayım, duraktan bana kimse ‘araç yok’ demesin. Ben bu 1 milyon 675 bin kişiden biriyim. Bu kıstaslara göre tercihimi yapacağım.
İstanbul’da taksi kotası mı var? 18 bin sayısı arttırılamıyor mu?
İstanbul’un ihtiyacı olan ticari taksi sayısının geçmişten bugüne gelen 18 bin olmadığını 35 yıllık bir ulaştırma tecrübesiyle, bu konularda çok fazla teknik hesap yapmış biri olarak söyleyebilirim. Bunun bir talep analizi yapılabilir. Bu boşluğu neyle dolduruyoruz? Uber ile dolduruyoruz. Korsan taksi ile ilgili yasa çıkarmamıza rağmen denetimi ne kadar yapılıyor, illa ki boşluklar oluyor. İl trafik komisyonunda bir karar alınmış, dondurulmuş. Bu iş bir türlü çözülememiş. Kimse de, “Arkadaş nüfus bu kadar artmış, bilimsel olarak uzmanlara bir talep analizi yaptıralım, buna göre esnafı da mağdur etmeyecek şekilde rakamı güncelleyelim” dememiş. O zaman Uber gibi yazılımlar da boşluğu doldurmuşlar. Adamlar umduklarının çok üzerinde yolcuya ulaştı İstanbul’da. Şimdi ben Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı olarak bir çözüm önerisi ortaya atıyorum ve ilk kez sizinle paylaşıyorum: Yerli ve milli ‘Taksi A.Ş.’
iPEK ÖZBEY'İN ROPRTAJININ TAMAMI İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ