Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın “1 milyon 300 bin TOBB üyesi bir işçi alsın” önerisinin ve “emek sömürüsü yapılıyor” eleştirilerinin gündemi meşgul ettiği şu günlerde, Türkiye'nin bir kişilik iş sahası açma maliyetinin 242 bin 341 TL olduğu belirlendi. Ocak ayında yüzde 14.5 olarak gerçekleşen işsizlik oranını 1 puan aşağı çekebilmek için 60 milyar 343 milyon TL'lik sabit yatırımına ihtiyaç duyulurken, resmi rakamlara göre Türkiye'nin 3 milyon 591 bin kişiden oluşan işsiz ordusuna istihdam yaratmak için toplam 870 milyar 246.5 milyon TL'lik yatırıma ihtiyaç duyuluyor. Yıllık bazda istihdam piyasasına eklenen 827 bin kişiye iş yaratmanın maliyeti ise bu dönemde 200 milyar 416 milyon TL'ye ulaşıyor.
ANKA'nın Hazine Müsteşarlığı'nın verilerinden yaptığı belirlemeye göre, 2010 yılının ilk iki ayında teşvik belgesine bağlanan toplam 3 milyar 961 milyon TL tutarındaki 548 yatırım projesi kapsamında 16 bin 345 kişilik istihdam yaratılacağı bildirildi. Buna göre yaratılacak her bir kişilik istihdam başına ortalama 242 bin 341 TL'lik yatırıma gidileceği belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) iş gücü istatistiklerine göre Ocak dönemi itibariyle 3 milyon 591 bin kişi olan mevcut işsizlerin tümüne iş bulmak için toplam 870 milyar 246.5 milyon TL'lik yatırıma ihtiyaç duyuluyor. Bu rakam, Türkiye'nin 2009 yılında cari fiyatlarla gerçekleşen 953 milyar 974 milyon TL'lik GSYH'siyle karşılaştırıldığında, Türkiye'nin milli gelirinin yüzde 91'ini “iş yaratmak” için harcaması gerekiyor. Ocak ayı itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre istihdam piyasasına eklenen 827 bin kişiye iş yaratmanın maliyeti ise 200 milyar 416 milyon TL'ye ulaşıyor. Ocak'ta yüzde 14.5 olarak gerçekleşen işsizlik oranını 1 puan aşağı çekebilmek için 249 bin kişiye iş yaratacak yatırıma ihtiyaç duyuluyor. Bunun için de 60 milyar 343 milyon TL'lik sabit yatırım gerekiyor. 2 puanlık indirim ve 498 bin kişiye iş imkanı için 120 milyar 686 milyon TL'lik sabit sermaye yatırımına ihtiyaç bulunuyor.
-GERÇEK İŞSİZE İŞ BULMANIN MALİYETİ ÜRKÜTÜYOR-
Bu arada umudunu yitirerek iş aramaktan vazgeçen işsizler, iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, mevsimlik çalışanlar, zamana bağlı eksik istihdamı içerenler bu hesaba dahil edilmiyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun işsiz sayısını 3 milyon 591 bin olarak açıklamasına karşın, yapılan hesaplamalara göre gerçek işsiz sayısının bu tanıma göre Ocak'ta 6 milyon 738 bin kişi olduğu belirlendi. Bu çerçevede Türkiye'nin gerçek işsizine iş bulması için toplam 1 trilyon 632.9 milyon TL'lik kaynak yaratması gerekiyor.
-İSTİHDAM MALİYETİ EN DÜŞÜK SEKTÖRLERDEN BİRİ EĞİTİM-
Bir kişilik iş için gerekli ortalama yatırım tutarı projelerin niteliğine bağlı olarak sektörlere göre değişiyor. Bir kişilik iş yaratma maliyetinin en düşük olduğu yatırım alanlarının 70 bin 451 ile balıkçılık, 76 bin 246 TL ile eğitim olduğu görülüyor. Onları 79 bin 81 TL'lik iş yaratma maliyetiyle toplumsal, sosyal ve kişisel hizmet faaliyetleri izlerken, bu rakam sağlık işleri ve sosyal hizmetlerde 103 bin 496 TL, tarım, avcılık ve ormancılık sektöründe 171.6 bin TL'yi buluyor. İmalat sanayinde bir kişinin istihdamı 236.3 milyon TL iken, ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetlerinde 491 bin 732 TL'ye çıkıyor. Enerji sektöründe bir kişilik iş yaratma maliyeti 1 milyon 868 bin 70 TL'ye kadar yükseliyor.
-İŞ SAHASI AÇMA MALİYETİ EN YÜKSEK BİRİNCİ BÖLGEDE -
Bir kişilik iş yaratma maliyeti yeni teşvik sistemine göre sınıflandırılan 4 bölge üzerinden yapılan belirlemeye göre en yüksek maliyet birinci bölgede görülüyor. Yılın ilk iki ayına yönelik yatırım teşvik verilerine göre bir kişilik iş yaratma maliyeti birinci bölgede ortalama 356 bin 712 TL'yi buluyor. Onu 217 bin 305 TL'lik ortalama bir kişilik iş yaratma maliyetiyle dördüncü bölge izliyor. İkinci bölgede bir kişilik iş yaratma maliyeti ortalama 196 bin 159 TL olurken, 3'üncü bölgede ortalama 176 bin 639 TL olarak gerçekleşiyor.
ANKA