Geçen hafta sonu Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) Ekonomi Muhabirleri Derneği üyeleriyle birlikte Antalya Belek’teki Cornelia Diamond’da “İstatistik Okuryazarlığı” konulu bir seminer düzenledi.
 
Seminerde gazeteciler, enflasyonun nasıl ölçüleceğinden, mevsimsel düzeltme kavramına, sınırları belli bir coğrafyada bulunan nüfusun yapısını, özelliklerini ve değişimlerini inceleyen “Demografi” tanımına kadar çok değişik konularda bilgilendirildiler. Seminerde ulusal hesaplar sistemi ile dış ticaret istatistikleri konusunda da gazetecilere ayrıntılı bilgiler aktarıldı.
 
Toplantı sırasında TÜİK Başkanı Birol Aydemir, ayrıntı boyutu çok fazla olan birçok konuşma yaptı. Aydemir, konuşması sırasında kelimeleri seçerken, “Yanlış kelimenin bedeli ağır olur. Sizlere konuşurken çok dikkatli olmak zorundayız” demek ihtiyacını hissetti.
 
Ancak, Başkan Aydemir, siyasi mesaj anlamına gelebilecek ifadeleri de gündeme taşımaktan çekinmedi. “Krizler yıllarca bekleyen sorunların volkanik patlamasıdır. Ekonomik krizler aniden çıkmaz” diye konuştu.
 
Milli gelir hesaplamasını daha fazla veri kullanarak yeniden hesaplayacaklarını ve bunun sonucunda milli gelirin daha yüksek çıkacağını belirten Aydemir, “Bunu meğerse zenginmişiz” şeklinde yorumlamak gerektiğini söyledi. TÜİK Başkanı, insanların daha zengin olduğunu, ama bunu ispatlayamadıklarını, insanların ceplerindeki parayı söylemediğini açıkladı. Ülkemizde insanlar giderek yoksullaşırken ve yoksulluk sınırının ölçüsü artarken Başkan, bir parmak bal örneği yürekleri ferahlatmak istedi. Ama, ne ölçüde inandırıcı olduğu ise tartışılır…
 
Başkan Aydemir’e mevsimsel düzeltmeler konusunda sorular yöneltildi. Aydemir, bu uygulamanın Avrupa Birliği İstatistik Sistemi’ne uyumlu olarak gerçekleştirildiğini, 2014 yılında 13 konu başlığında 547 göstergenin buna uygun düzeltilerek yayımlandığını söyledi. Aydemir, 2015 yılında ise 13 konu başlığında 629 göstergenin mevsimsel düzeltmeyle yayımlanacağını kaydetti.
 
Ürettikleri istatistiklerin doğruluğunu Uluslar arası Para Fonu’nun (IMF)  da sonunda kabul ettiğini anlatan Aydemir, “Geçen yıl Kasım ayında IMF Türkiye temsilcisi bize ‘Sizin mevsimsel etki düzeltmelerine inanmıyoruz’ dedi. Ocak ayında uyguladığımız metodolojiyi anlattık. Doğru yaptığımızı kabul ettiler” dedi.
 
Başkan Aydemir, Türkiye’de uyuşturucu kullanımın yaygınlaştığını da kaydetti, ancak kurumun anketlerinde verilerin eksik olduğunu, ancak uyuşturucu kullanımın çok küçük yaşlara kadar indiğini vurguladı.
 
Bu arada, son yıllarda sık sık gündeme gelen toplam doğurganlık hızı konusunda ilginç veriler ortaya çıktı. Buna göre, nüfusun artmaya devam etmesi için gelişmiş ülkelerde kadın başına düşen çocuk sayısının 2.1 olması gerekiyor. Türkiye’de 2013 yılı verilerine göre, doğurganlık hızı 2.07 olarak gerçekleşti. Yani, nüfus artmaya devam ediyor. Ancak, Kırklareli, Eskişehir, Edirne, Kütahya ve Çanakkale’de doğurganlık oranı 1.43 ile 1.50 oranında seyrediyor. Buna karşılık Van, Siirt, Ağrı, Şırnak ve Şanlıurfa’da doğurganlık hızı 3.61 ile 4.31 gibi çok yüksek düzeyde gerçekleşiyor.
 
Bir ilginç veriyi daha paylaşalım. Türkiye’de insan ömrünün en uzun olduğu iller arasında Yalova ve Rize 78,7 yıl ve Giresun 78.9 yılla en başta geliyor. Erzurum ise 72.1 yıl ile insan ömrünün en kısa olduğu il oldu.
 
TÜİK’in 2013 yılı içinde fert, hane ve işyeri olarak tam 1 milyon 206 bin 117 anket yaptığını öğrenince açıkçası çok şaşırdım. Görünen o ki, TÜİK’in personeli dur-duraksız bir tempoyla çalışıyor.
 
Bu arada, insanların merak ettikleri birçok konuda anketler düzenleyen TÜİK’in kamuoyundaki inandırıcılığı konusunda bir “inandırıcılık anketi” yapması gerektiğini Başkan Aydemir’e söyledim. Başkan, buna engel bulunmadığını, isteyen bağımsız kuruluşun böyle bir anket yapabileceğini ve yayınladıkları verilerin son derece sağlıklı olduğunu söyledi.
 
Ekonomi Muhabirleri Derneğine üye gazetecilerin kaldığı Cornelia Diamond hakkında da kısa bir değerlendirme yapmak isterim. Bu otel özellikle golf tutkunu olan yabancı turistler için gerçekten son derece kaliteli hizmet sunuyor. Yaklaşık 2 bin kişilik kapasitesi olan otel, kış aylarında özellikle Rus turistlerin gözdesi oluyor, yaz aylarında ise İngiliz ve Alman turistler yoğun ilgi gösteriyor. Otelde, diyabetli konuklar için ayrı yemek ve tatlıların sunulması da bir başka önemli ayrıntı.
                                          xxxxxxxx