Söz konusu bankaların ortak açıklamasına göre, banka müşterilerinin başka bir banka ATM’sini kullanarak kendi hesabı ya da kredi kartına ilişkin finansal işlemler gerçekleştirmesini sağlayan “Ortak ATM Sistemi”, Bankalararası Kart Merkezi nezdinde kurulan sistemle 2009 yılından beri uygulanıyor.
Mevcut sistemde, bir başka banka ATM’sini kullanan müşteri, alınan hizmet karşılığında komisyon/masraf ücreti ödüyor. İşlemlerin masraf ya da komisyona tabi olması, ATM sisteminden yeteri düzeyde faydalanılamamasına yol açıyor.
Diğer taraftan bankalar, müşterilerine daha yaygın bir kanaldan ulaşabilmek adına ATM ağlarını yüksek maliyetlere katlanarak genişletiyor. Kullanılan ATM’lerin ithalat yoluyla edinilebildiği, bir ATM’nin ortalama 20 bin avro civarında maliyeti olduğu göz önüne alındığında bu bedellerin Türkiye’nin dış ticaret açığına olumsuz etkileri bulunuyor.
Ortak ATM sisteminden arzu edilen sonuçların elde edilebilmesi amacıyla yürütülen çalışmalar neticesinde, ilk etapta Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım bankaları bir araya gelerek “Ücretsiz Ortak ATM Kullanımı” sistemini 4 Nisan 2018’de imzalanan protokol ile hayata geçirmişti.
Buna göre, söz konusu bankalara ait yaklaşık 15 bin adet ortak ATM’den yapılabilen para yatırma, para çekme, bakiye sorgulama, kredi kartı borç sorgulama, kredi kartı limit sorgulama ve kredi kartı borç ödeme işlemleri bu bankaların müşterileri tarafından işlem limitleri dahilinde ücretsiz yapılabilecek.
Protokole imza atan bankalarca, aynı noktada yan yana bulunan ATM’ler ile ilgili verimlilik esasına göre optimizasyon çalışmaları da başlatıldı. Böylelikle mevcut ATM’lerin çok daha verimli konumlandırılması, müşterilerin finansal hizmetlere erişim düzeyinin arttırılması, ayrıca orta ve uzun vadede ATM cihazı ithalatının azalarak Türkiye’nin dış ticaret dengesine olumlu katkı sağlanması hedefleniyor.
Protokolde yer alan bankaların toplam kredi kartı sayıları yaklaşık 13 milyon adet, banka kartı sayıları 55 milyon adede ulaşıyor. Söz konusu bankaların Eylül 2017’de vardığı mutabakat çerçevesinde, toplamda 360 bin adede ulaşan POS terminallerinin ortak kullanıma açılması ile de önemli bir maliyet kalemi minimize edildi.
Bu ve kurulacak benzeri operasyonel birliktelikler ile katılımcı bankaların operasyonel maliyetlerinin düşürülmesine, dolayısıyla faizin unsurlarından biri olan operasyonel maliyetlerin bu şekilde azaltılması ile faizlerin aşağı doğru seyrine pozitif katkı sağlanacak