Yasaklara uymayanlara 250 bin YTL ceza var. Bir sigara ya da içkiyi diğer markalara üstünlük sağlayacak biçimde vitrine yerleştiren bakkal ve marketlere de 30 bin YTL ceza verilecek. Otomatik makine ile sigara da satılamayacak. Piyango çekilişlerinde ödül olarak içki sigara verilemeyecek. İçki ya da sigarasına bahis oynanamayacak.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının AKP’yi kapatma davası iddianamesinde giren ve AKP’li belediyelerin “Kırmızı sokak’’ projeleri ve içki yasaklarının ardından, Hükümet de “Kırmızı sokak’’ yasası hazırladı. TBMM’ye sunulan yasa tasarısı ile içki satışı, reklamı ve siparişi konusunda yeni yasaklar geliyor. İçkiyi bölmek, piyango çekilişinde ödül olarak koymak da yasak olacak.
11 Mart günü Meclis’e gönderilen tasarı ilgisi nedeniyle, Plan Bütçe, Adalet, Sanayi Ticaret ve Tarım Orman olmak üzere 4 ayrı komisyona sevkedildi. Bu komisyonlarda ele alınıp Genel Kurula gelecek olan tasarı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası ile ilgili yeni düzenlemeler içeriyor. Tasarı ile şu yasaklar geliyor:
- İzinsiz olarak tütün işleyenler veya tütün mamulleri, etil alkol, metanol ya da alkollü içki üretmek üzere fabrika, tesis veya imalathane kuran ve işletenler bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin günden onbin güne kadar para cezası ile cezalandırılacak.
- Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri kullanmadan bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar para cezası ile cezalandırılacak.
- Bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya taklitlerini ülkeye sokanlar ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar üç yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar para cezası ile cezalandırılacak.
- Kurumdan izin almadan veya bildirimde bulunmadan dökme alkollü içkileri piyasaya arz eden, sevkıyatını yapan veya izin verilen yerlerden farklı yerlerde depolayanlara 200 bin YTL para cezası verilecek.
- Kurumdan belge almamış kişilerden ürün alan veya bu kişilere ürün satan ya da belgesinde belirtilen işyeri dışında satış yapan toptan veya perakende tütün mamulü, etil alkol, metanol veya alkollü içki satıcıları ya da açık içki satıcılarına bin YTL’den 10 bin YTL’ye kadar para cezası verilecek.
- Kurumdan uygunluk belgesi almadan enfiye, çiğneme, nargile tütünü veya sarmalık kıyılmış tütün, sigara kağıdı ya da makaron üretenler ile bunları satan veya satmak amacıyla elinde bulunduranlara 5 bin YTL para cezası verilecek.
- Yetkili olmadıkları halde, açık olarak içki satışı veya sunumu yapanlar ile satışa sunulan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri arz ambalajlarını bozmak veya bunları bölmek suretiyle satanlara bin ila 10 bin YTL arsında para cezası verilecek.
- Tütün mamulleri veya alkollü içkilerin satışını internet, televizyon, faks ve telefon gibi elektronik ticaret araçları ya da posta ile sipariş yöntemi kullanarak yapanlar ile satılan ürünleri kapıda teslim edenlere 50 bin YTL’den 250 bin YTL’ye kadar para cezası verilecek.
- Tütün mamulleri veya alkollü içkileri satış yerlerindeki raf veya standlara, her türlü teşhir ünitesine, reklam ve tanıtımına ilişkin mevzuata ve Kurum düzenlemelerine aykırılık oluşturacak veya herhangi bir firmaya üstünlük sağlayacak şekilde yerleştirenlere 30 bin YTL para cezası verilecek.
- Tütün mamulleri veya alkollü içkilerin kullanımını ve satışını özendirici veya teşvik edici kampanya, promosyon, reklam ve tanıtım yapılmasını önlemek amacıyla yapılan düzenlemelere aykırı hareket edenlere, 30 bin YTL para cezası verilecek.
- Tütün mamulleri veya alkollü içkileri; otomatik satış makinesi ile satanlara veya bahis oynatmak veya ödül gibi yollarla verenlere,50 bin ila 250 bin YTL arasında para cezası verilecek.
Tasarının yeni yasaklara ilişkin madde gerekçesine ise “ Kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tedbirlerin alınması ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması amacıyla ve tütün mamullerinin yanı sıra alkol ve alkollü içkiler piyasasının düzenlenmesi ve denetlenmesi de gerekmektedir. Benzer özellikler taşıyan bu piyasaların aynı ilkeler çerçevesinde düzenlenmesi ve bu piyasalardaki benzer eylemlerin benzer yaptırımlara tabi kılınması daha doğru olacaktır. “ denildi.
Emin ÖZGÖNÜL /GAZETEPORT