İsrail’in Doğu Kudüs’te 1,600 yeni konut birimi inşa edeceğini açıklaması üzerine ciddi bir siyasi gerginlik yaşanıyor ancak bu durum eskiden çocukların söylediği “sopa ve taşlar kemiklerimi kırabilir ama kelimeler bana asla zarar veremez” tekerlemesini hatırlatıyor.

İsrail’in, kazara veya planlı olarak, ABD’nin “barış süreci” için gösterdiği çabalara vurduğu darbe, Washington ile Tel Aviv arasında çok yoğun ve öfkeli bir tartışma başlattı. Ancak Independent gazetesinde Rupert Cornwell imzasıyla yayımlanan makalede, Obama yönetiminin ortaya koyduğu öfkeli tavra rağmen müttefikini cezalandırmak için belirgin bir hamle yapacağına dair hiçbir işaret olmadığı belirtildi.

Cornwell, dolayısıyla, Henry Kissinger’ın 1975 yılında İsrail güçlerinin Sina Yarımadası’ndan kısmen çekilmesini talep etmesinden bu yana Washington ile Tel Aviv arasındaki en büyük krizin yaşandığı yorumlarının abartılı olduğunu savundu.

GEÇMİŞİN TEKRARI MI?

Yeni yerleşimlerin inşaatıyla ilgili olarak 1991 yılında da bugünküne benzer bir tartışma yaşanmış, dönemin ABD Başkanı George H. W. Bush, İsrail’e verilecek konut kredisi teminatlarını askıya almıştı. ABD’nin Ortadoğu temsilcisi George Mitchell, iki ay önce yaptığı açıklamada, yine geçmiştekine benzer bir karar alınabileceği sinyalini vermişti. Ancak Cornwell, şu ana kadar bu yönde bir girişimin olmadığına dikkat çekti.

ABD Başkanı Barack Obama’nın İsrail’den ilk talebi yerleşimlerde inşaatın tamamen dondurulmasıydı. Ancak Obama bu talebi gündeme getirirken, İngiltere’nin eski Dışişleri Bakanı Ernest Bevin’in ünlü sözünü unuttuğunu savundu: “Bir müzakereye girmeden önce kararını vereceğin ilk şey, diğerlerinin hayır demesi halinde ne yapacağındır.”

İsrail bu talebe “hayır” deyince Obama yönetimi geri adım attı. Cornwell, Başbakan Benjamin Netanyahu’nun Beyaz Saray’ın blöfünü bir kez daha göreme ihtimalini hesapladığını düşünüyor olabileceğini savundu ve ekledi: “Çünkü hiçbir ABD Başkanı, hele ki seçimlerden kısa bir süre önce, ülkesindeki dengeleri göz ardı ederek kararlar veremez.”

İSRAİL LOBİSİ ABD’Yİ UYARDI

ABD’deki güçlü İsrail lobisi, Amerikan-İsrail Halkla İlişkiler Komitesi (AIPAC), ABD’nin açıklamalarının “ciddi endişelere” sebep olduğunu ve “Washington’un gerilimi azaltmak için en kısa zamanda bir şeyler yapması gerektiğini” belirtti. Cornwell, AIPAC’ın başka bir deyişle Obama yönetiminden “bir kez daha geri adım atmasını” istediğini savundu. Açıklamada Yahudi devletinin “hem Kongre içindeki partilerden hem de Amerikan halkından” büyük destek gördüğünün altı çizildi.

AIPAC’ın bu açıklamaları, bir uyarı olarak anlaşılabileceği gibi ABD ile İsrail arasında yaşananlarla ilgili “malumu ilan” olarak da görülebilir. Zira Baba Bush’un 1992 yılında seçimleri Bill Clinton’a karşı kaybetmesinde bir yıl önce İsrail’e karşı takındığı tavrın etkili olduğu söyleniyor.
(HÜRRİYET)