|
|
 |
 |
| |
| DOLAR |
| 34,1333 |
 |
|
|
| EURO |
| 38,0865 |
 |
|
|
| IMKB |
| 10.081,000 |
|
|
|
| ALTIN |
| 2.884,260 |
|
|
|
|
Şehir Seçimi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| TÜRKİYE'DE KENDİ "CERN"ÜNÜ KURUYOR
|
|
|
|
|
|
|
| Türkiye, İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'nde (CERN) yürütülen bilimsel araştırmaların benzerlerinin yapılacağı bir merkez kuruyor. |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) desteğiyle kurulacak "Türk Hızlandırıcı Merkezi"nin enstitü ve laboratuvarlarının yapımı için ay sonunda ihaleye çıkılacak.
Merkez faaliyete başladığında, yüksek enerjili elektron ve proton hızlandırıcıları bulunacak ve parçacık fiziği ve nükleer fizik başta olmak üzere pek çok alanda ileri teknoloji araştırmaları yürütülecek.
AA muhabirine bilgi veren Ankara Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Proje Koordinatörü Prof. Dr. Ömer Yavaş, fizibilite ve altyapı çalışmaları büyük ölçüde tamamlanan "Türk Hızlandırıcı Merkezi" projesinin
hayata geçme aşamasında olduğunu bildirdi.
Türkiye'de bazı medikal uygulamalarda kullanılan lineer hızlandırıcılar dışında, Ar-Ge, endüstriyel ve teknolojik uygulamalarda kullanılan parçacık hızlandırıcılarının bulunmadığına işaret eden Yavaş, Türkiye'nin DPT'nin öngörüsü ve desteği ile 1997'de "Parçacık Hızlandırıcıları: Türkiye'de Neler Yapılmalı?" başlıklı projeyle "hızlandırıcı merkezi kurma serüvenine" başladığını kaydetti.
Kurulum çalışmalarına 2006'da başlanan merkezde, her biri Türkiye için ilk olacak 4 büyük hızlandırıcı tesisinin planlandığını belirten Yavaş, bunları parçacık fabrikası (parçacık çarpıştırıcısı), sinkrotron ışınımı tesisi, serbest elektron lazeri tesisi, proton sinkrotronu olarak sıraladı.
"Boyutları ve araştırma kapasitesi açısından Türkiye'nin yer aldığı coğrafyada bir ilk olacak merkez için çalıştıklarını" vurgulayan Yavaş, "merkezin her açıdan Türkiye'nin CERN'ü anlamına geldiğini" söyledi.
Yavaş, böylesine büyük bir hedef için kurulum aşamasında TAEK ve TÜBİTAK gibi kuruluşların desteğinin yanı sıra başta CERN (İsviçre) olmak üzere Almanya'nın en önemli hızlandırıcı merkezleri olan DESY (Hamburg), BESSY (Berlin) ve FZD (Dresden) ile bu amaçla imzalanmış işbirliği anlaşmalarının büyük önem taşıdığını bildirdi.
Yavaş, projede bölgedeki diğer ülkelerle ve Türk Cumhuriyetleri ile yakın işbirliğine girileceğini de ifade etti.
İhale süreci başlıyor
Merkezde yer alacak enstitü ve laboratuvar binalarını projelendirdiklerini ve ay sonunda ihaleye çıkacaklarını bildiren Yavaş, projeyle ilgili şu bilgileri verdi:
"2005'te DPT'ye sunduğumuz proje 'Türk Hızlandırıcı Merkezi'nin Teknik Tasarımı ve Test Laboratuvarları' ismini taşıyor. Proje kapsamında ülkemizin ilk hızlandırıcısı kurulacak ve ilk 'Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü' hayata
geçirilecek.
Merkezin binalarının yapım ihalelerinin bu yıl içinde başlaması ve gelecek yıl bitmesi bekleniyor. 2011'de tamamlanması öngörülen ve Ankara Üniversitesinin Gölbaşı Kampüsü'nde kurulacak ilk tesislerde elektron hızlandırıcısına dayalı yeni tip lazerler ile malzeme biliminden biyoteknolojiye, tıptan kimyaya pek çok alanda Ar-Ge çalışmaları yapılacak.
İlk tesis tamamlandıktan sonra Türk Hızlandırıcı Merkezi için yeni bir yer seçimi yapılacak ve kurulum çalışmaları başlatılacak.
Merkezde CERN'de olduğu gibi yüksek enerjili elektron ve proton hızlandırıcıları bulunacak ve parçacık fiziği ve nükleer fizik araştırmaları başta olmak üzere, parçacık demetleri ve ışınım kaynakları kullanılarak ileri teknolojik araştırma ve uygulamalar ile Ar-Ge çalışmaları yapılacak."
Yavaş, maliyeti yaklaşık 350 milyon YTL olarak öngörülen merkezin, 2020'li yılların başında tamamlandığında G8 ülkeleri dışında, ulusal boyutta kurulmuş ilk merkez olma özelliğine sahip olacağını belirtti.
Yavaş, "Merkez, ülkemizin gelişmesi ve kalkınmasında önemli bir yere sahip olacak" dedi.
Proje kapsamında yer alan ve Bakanlar kurulu onayı bekleyen "Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü"nün de onayın verilmesiyle kurulacağını kaydeden Yavaş, "Avrupa için CERN ne anlam taşıyorsa, bu merkez de ülkemiz için aynı anlamı taşıyacaktır" diye konuştu.
"Teknoloji 21'inci yüzyıla tamgasını vuracak"
Dünyada yaklaşık 15 bin parçacık hızlandırıcısının ve bu teknolojinin yaklaşık 300'ün üzerinde uygulama alanının olduğunu belirten Yavaş, şunları kaydetti:
"Parçacık hızlandırıcı teknolojileri, 21'inci yüzyıla damgasını vuracak yaklaşık 10 jenerik teknolojiden biri. Diğer teknolojiler uzay, nükleer, iletişim, ulaşım, savunma, biyoteknoloji, nanoteknoloji, enerji, sağlık teknolojileri olarak sayılabilir.
Hızlandırıcı teknolojileri tüm bu alanlarda yapılan araştırmalar için olmazsa olmaz bir teknoloji haline geldi. Bu alana gelişmiş ülkeler GSMH'lerinin ortalama yüzde 3-4'ünü ayırıyor.
Türkiye, Türk Hızlandırıcı Merkezi'ni kurmakla en geç Cumhuriyetin 100'üncü yılında büyük önder Atatürk'ün işaret ettiği muasır medeniyet seviyesinin üzerine çıkma hedefine ulaşma yolunda büyük mesafe kaydedecek ve merkez tamamlandığında Türk bilim insanları dünya ölçeğinde araştırma ve buluşlara imza atacak."
Son 10 yılda neler oldu
Yavaş'ın verdiği bilgiye göre, çalışmaları 1997'de başlayan proje, Prof. Dr. Ömer Yavaş ve o dönemde Ankara Üniversitesinde görev yapan Prof. Dr. Saleh Sultansoy tarafından yürütüldü.
Proje çalışmalarının yeni aşaması 2006 yılı başından bu yana 10 üniversitenin işbirliği ile Prof. Dr. Ömer Yavaş'ın yürütücülüğünde sürdürülüyor.
Projeye Ankara Üniversitesinin yanı sıra Boğaziçi, İstanbul, Doğuş, Gazi, Uludağ, Dumlupınar, Erciyes, Niğde ve Süleyman Demirel üniversitelerinden 75 araştırmacı katılıyor.
Parçacık hızlandırıcı teknolojileri ve uygulamaları konusunda ulusal birikim oluşturmak ve mevcut birikimi harekete geçirmek üzere 2001, 2004 ve 2007 yıllarında TAEK ve üniversitelerin işbirliği ile "Ulusal Parçacık Hızlandırıcıları ve Uygulamaları Kongresi" ve 2005'ten başlayarak her yıl 100 civarında lisansüstü öğrencinin katılımı ile "Ulusal Parçacık Hızlandırıcıları ve Dedektörleri Yaz Okulu" organize edildi.
Proje ekibinden pek çok araştırmacı, son yıllarda başta CERN olmak üzere uluslararası merkezlerde hızlandırıcı tasarımı ve işletimi konularında çalışmalarda bulundu.
Uçak kazasında hayatını kaybeden Prof. Arık
"Türk Hızlandırıcı Merkezi" projesinin Isparta Süleyman Demirel Üniversitesinde düzenlenen 4'üncü Çalıştayı'na katılmak üzere yola çıkan proje üyesi 6 fizikçi, 30 Kasım 2007'de Isparta yakınlarındaki uçak kazasında hayatını kaybetmişti.
Kazada yaşamını yitiren Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Arık da merkezin kurulması için projede önemli görevler üstlenmişti. Prof. Dr. Arık, Türkiye'de bir hızlandırıcı merkezinin kurulmasıyla ilgili 2006'da şu
görüşlerini dile getirmişti:
"Ülkeler teknolojik gelişmişlik düzeyleri ile çağdaş seviyeye gelebiliyorlar. Bunun en güzel örneğini son yıllarda Çin ortaya çıkardı. Çin'de bulunan parçacık hızlandırıcısı, son 15 yıldır dünyanın en önemli merkezleri arasına girdi ve burada yapılan araştırmalar iyi neticeler vermeye başladı.
Türkiye'nin de bir yerden başlaması gerek. Kendi hızlandırıcı merkezimizi bir an önce kurmamız gerek. 1 ton toryumdan elde edilecek enerji, 1 milyon ton petrole eşdeğer. İnşallah kuracağımız Türk Hızlandırıcı Merkezi'nde bir proton hızlandırıcısı düşünülüyor. Bu da ilerde bir prototip toryum nükleer enerji santrali yapmamız için ön çalışmalara olanak sağlayacak. Bir ülkenin kendi teknolojisini üretmeden ilerlemesine imkan yok. Kopyalayarak hiçbir ülke, ileri ülkelerin seviyesine gelemez."
|
|
|
|
|
|
|
Toplam yorum |
0 |
|
Onay bekleyen |
0 |
|
|
|
Yorumunuz editörlerimiz
tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır. |
|
|
|
|
Bu haber henüz yorumlanmamış...
|
|
|
|
|
Bu kategorideki diğer haberler |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ÇOK OKUNANLAR |
|
|
-
|
|
 |
|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın elektrik faturalarındaki fiyatlandırma ... |
|
|
|
 |
|
Fatih Altaylı, kendi sahasında Galatasaray'a 3-1 yenilen Fenerbahçe'nin başkanı Ali Koç'a sert tepki gösterdi. |
|
|
|
 |
|
Geçen yıl Ankara'ya taşınan İYİ Parti Eski Genel Başkanı Meral Akşener, iddiaya göre yeniden İstanbul'a taşınmaya karar verdi. |
|
|
|
 |
|
2025-2027 yıllarını kapsayan yeni Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan emeklilerle ilgili düzenlemeler ... |
|
-
|
|
 |
|
İstanbul Ümraniye'de motosiklet hırsızlığı şüphelisi Yunus Emre Geçti tarafından tabancayla vurulara ... |
|
|
|
 |
|
Merkez Bankası’ndan kredi kartı kullanımına ilişkin dikkat çeken bir yazı paylaşıldı. Türkiye'de ... |
|
|
|
 |
|
Fed yetkililerinin faiz indirimine yönelik açıklamalarıyla birlikte spot altın rekor kırarak ... |
|
|
|
 |
|
Bu sezon büyük umutlarla takımın başına getirilen Jose Mourinho’nun, geçen sezonu 99 puanla ikinci ... |
|
-
|
|
 |
|
Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, erkeklerin beyinlerinin gün içinde hormon seviyelerindeki ... |
|
|
|
 |
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte işlevsizleştirilirken ... |
|
|
|
 |
|
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: "İstinafta, İmamoğlu kararı onanırsa, Yargıtay'da çıkmamasını ... |
|
|
|
 |
|
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, "CHP'den istifa edecek misiniz" diye sormak için Ankara Büyükşehir ... |
|
-
|
|
|
|
|
|
|
| YAZARLAR |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ÇOK YORUMLANANLAR |
|
|
-
|
|
|
|
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın: "İstinafta, İmamoğlu kararı onanırsa, Yargıtay'da çıkmamasını ... |
|
|
|
|
|
Merkez Bankası’ndan kredi kartı kullanımına ilişkin dikkat çeken bir yazı paylaşıldı. Türkiye'de ... |
|
|
|
|
|
Geçen yıl Ankara'ya taşınan İYİ Parti Eski Genel Başkanı Meral Akşener, iddiaya göre yeniden İstanbul'a taşınmaya karar verdi. |
|
|
|
|
|
2025-2027 yıllarını kapsayan yeni Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan emeklilerle ilgili düzenlemeler ... |
|
-
|
|
|
|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın elektrik faturalarındaki fiyatlandırma ... |
|
|
|
|
|
Fed yetkililerinin faiz indirimine yönelik açıklamalarıyla birlikte spot altın rekor kırarak ... |
|
|
|
|
|
İstanbul Ümraniye'de motosiklet hırsızlığı şüphelisi Yunus Emre Geçti tarafından tabancayla vurulara ... |
|
|
|
|
|
Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, erkeklerin beyinlerinin gün içinde hormon seviyelerindeki ... |
|
-
|
|
|
|
Fatih Altaylı, kendi sahasında Galatasaray'a 3-1 yenilen Fenerbahçe'nin başkanı Ali Koç'a sert tepki gösterdi. |
|
|
|
|
|
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, "CHP'den istifa edecek misiniz" diye sormak için Ankara Büyükşehir ... |
|
|
|
|
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte işlevsizleştirilirken ... |
|
|
|
|
|
Bu sezon büyük umutlarla takımın başına getirilen Jose Mourinho’nun, geçen sezonu 99 puanla ikinci ... |
|
-
|
|
|
|
|
|
|
| ANKET |
|
|
|
|
|
|
|
| |
 |
 |
Medya
Spot'ta yayınlanan her türlü yazı ve haber kaynak belirtilmeden
kullanılamaz. Sayfalarımızda kaynak belirtilerek yayınlanan
haberler ilgili kaynağa aittir ve bu haberlerin kopyalanması
durumunda, tüm sorumluluk kopyalayan kişi / kuruma ait olacaktır.
Başka kaynak veya gazeteden alıntı yazarlar ve site yazarlarına ait
yazılardan dolayı Medya Spot sorumlu tutulamaz. |
 |
|
| |
|
Arkadaşına Gönder
Yazdır
Önceki sayfa
Sayfa başına git
