Bekaroğlu, TBMM Başkanı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanını göreve davet ederek, Türkiye bütçesinin yaklaşık olarak yüzde 40'ına tekâbül eden bir mali kaynağı kullanan Varlık Fonunun denetiminin bir an önce yapılmasını istedi

Medyaspot (Ankara)

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu bugün Varlık Fonu'na ait geçen yıl tartışmalar çıktığı için görüşülemeden ertelenen 2017 yılı denetim raporlarını görüşecek. Kuruluş kanununa göre her yıl ekim ayında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından denetlenmesi gereken Varlık Fonu'nun 2017 yılına ait denetim raporlarının görüşülmesi, geçen yıl komisyonda çıkan usûl tartışmaları nedeniyle tamamlanıp oylanamamıştı.

Konuyla ilgili olarak yazılı basın açıklaması yapan CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Plan ve bütçe Komisyonunun geçen yılki gündeminin çok yoğun olmamasına karşın görevini ihmal ederek Varlık Fonunun denetimini tamamlamamış olmasının, yasama organının denetim işlevini yerine getirmemesine ilişkin ilginç bir örnek olarak değerlendirdi. Bekaroğlu, TBMM Başkanı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanını göreve davet ederek, Türkiye bütçesinin yaklaşık olarak yüzde 40'ına tekâbül eden bir mali kaynağı kullanan Varlık Fonunun denetiminin bir an önce yapılmasını istedi.

Bugün 2017 yılı denetim raporunun görüşüleceğini hatırlatan Bekaroğlu, 2017 yılının Varlık Fonu ile alt fonların ve şirketlerin kuruluş ve örgütlenme çalışmalarının yapıldığı, fazlaca bir faaliyetin gerçekleşmediği yıl olduğunu belirterek, 2018 yılı denetim raporunun bir an önce Meclis'e gelmesi gerektiğini belirtti. Türkiye'nin stratejik varlıklarını geliştirmek veya önemli yatırımları için kaynak sağlamak misyonuyla kurulan Türkiye Varlık Fonunun, merkezi bütçenin yüzde 40'ına tekâbül eden ve 30 milyar dolar'a ulaştığı söylenen kaynaklarının son dönemde özellikle inşaat ve enerji sektöründeki borçlu şirketleri kurtarmak için kullanılmasının, kurumun asıl faaliyet amacı hakkında soru işaretlerine neden olduğuna dikkat çekti.

 Varlık Fonu’nun karnesi

Bekaroğlu’nun Varlık Fonu’yla ilgili dünü ve bugününe ilişkin çalışması şöyle.

19.08.2016 tarih ve 6741 sayılı Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un “Denetim” başlıklı 6. maddesinde; Türkiye Varlık Fonu Şirketi, bu şirket tarafından kurulacak diğer şirketler ile Türkiye Varlık Fonu ve Türkiye Varlık Fonu bünyesinde kurulacak alt fonların bir önceki yıla ait mali tabloları ile faaliyetlerinin “her yıl ekim ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından, aynı maddenin birinci ve ikinci fıkraları kapsamında hazırlanan ve Cumhurbaşkanlığı tarafından gönderilen denetim raporları üzerinden görüşülerek denetleneceği” hükme bağlanmıştır.

Türkiye Varlık Fonu Şirketi, ve alt fonların 2017 yılına ait mali tabloları ve faaliyetleri hakkındaki Denetim ve İnceleme Raporlarının görüşülmesi ile ilgili toplantı Plan ve Bütçe Komisyonunda 24.10.2018 tarihinde yapılmış ancak çıkan usul tartışmaları nedeniyle denetim raporunun tamamen görüşülerek oylanması gerçekleştirilememiştir.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun 16.10.2019 günü saat 15.30’daki birleşiminde Türkiye Varlık Fonu Şirketi ve alt fonların 2017 yılına ait mali tabloları ve faaliyetleri hakkındaki denetim ve inceleme raporlarının görüşülmesine yaklaşık bir yıllık aradan sonra devam edilecektir.

Plan ve Bütçe Komisyonunun, geçen yıl gündeminin çok yoğun olmamasına karşın, yukarıda sözü edilen yasa maddesine rağmen görevini ihmal ederek Türkiye Varlık Fonunun 2017 yılına ait hesaplarının denetimini tamamlamamış olması yasama organının denetim işlevini yerine getirmemesine ilişkin ilginç bir örnek teşkil etmektedir.

6741 sayılı Kanunun 6. maddesinin 3. fıkrası Varlık Fonunun 2018 yılı hesapları ile ilgili TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki denetimin 2019 yılı Ekim ayı içerisinde yapılmasını hüküm altına almasına karşın, Ekim 2019 ayı ortalarına gelinmesine rağmen Plan ve Bütçe Komisyonuna ulaşan/ulaştırılan 2018 yılına ait herhangi bir Türkiye Varlık Fonu Denetim Raporunun olup olmadığı tarafımızca da bilinmemektedir.

2017 yılı Türkiye Varlık Fonunun ve alt fonların ve şirketlerin kuruluş ve örgütlenme çalışmalarının yürütüldüğü, çok fazlaca bir faaliyetin gerçekleştirilmediği yıldır. Türkiye Varlık Fonunun asıl faaliyetleri 2018 ve 2019 yıllarında gerçekleşmiş bulunmaktadır.

Kuruluşunun üzerinden yaklaşık 3 yıl geçmesine karşın Plan ve Bütçe Komisyonunu, Türkiye Varlık Fonunun adeta faaliyetsiz olduğu 2017 yılı hesaplarının denetimi ile uğraştırılarak kamuoyuna Türkiye Varlık Fonu denetleniyor imajı verilmek istenilmektedir. Bu büyük bir hatadır; TBMM Başkanı ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı büyük bir yanlışlık içindedirler, TBMM ve milletvekillerinin hukukunu çiğnemektedirler. Bu durum aynı zamanda herkesin kafasında kamuoyundan gizli olarak “Bu Varlık Fonu ne gibi işler çeviriyor ki hesaplarının TBMM tarafından incelenmesi istenmemektedir” sorusunun sorulmasına neden olmaktadır.

Eximbank ve Halkbank'tan 1 milyar 50 milyon euro tutarında kredi alan, Citibank ve ICBC’nin (Çin Endüstrü ve Ticaret Bankası) aralarında bulunduğu bir konsorsiyumdan da 1 milyar euroluk kredi temin ettiği yönünde iddialar bulunan, Türkiye'nin stratejik varlıklarını geliştirmek veya önemli yatırımları için kaynak sağlamak misyonuyla kurulan Türkiye Varlık Fonunun, kaynaklarının son dönemde özellikle inşaat ve enerji sektöründeki borçlu şirketleri kurtarmak için kullanılması, kurumun asıl faaliyet amacı hakkında soru işaretlerine neden olmaktadır.

Bilindiği gibi Varlık Fonu’nun Başkanı Cumhurbaşkanı’dır, Başkanvekili de Maliye ve Hazine Bakanı Sayın Berat Albayrak. Evet, Cumhurbaşkanı, seçilmiştir, Türkiye’nin bütçesini yönetme hakkı vardır. Ama biri çıksın söylesin, hangi Anayasa Maddesi Türkiye’nin bütçesinin % 40’ına tekabül eden bir mali kaynağı Varlık Fonunda toplayarak TBMM’nin denetiminden kaçırma hakkı vermektedir?

Bu yapılanlar kabul edilemez. Çünkü TBMM’nin denetim görevinin fiilen yapamaması demokrasinin askıya alınması anlamına gelir. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanının bu konudaki vahim sayılacak kayıtsızlığını reddediyorum; bu demokrasiyi askıya alma girişiminde bulunan siyasi ekibi halkımıza şikayet ediyorum. Halkımızın ilk seçimde bu yapılanları değerlendirip bu siyasi ekibin biletini keseceğinden hiç kimsenin kuşkusu olmasın.

Yöneticileri tarafından Türkiye Merkezi Bütçesinin yaklaşık % 40’ına tekabül eden yaklaşık 30 milyar dolar kaynağa hükmettiği ifade olunan, paralel bir bütçe ve hazine gibi kullanılan Türkiye Varlık Fonu, alt şirketler ve fonlarının yıllık denetimlerinin, kanunda öngörülen esaslar dikkate alınarak T.B.M.M. Plan ve Bütçe Komisyonunca süresinde icra edilmesi, yasal bir zorunluluk olmasının ötesinde T.B.M.M.’nin denetim işlevinin yerine getirilmesi açısından da önem taşımakta olduğundan T.B.M.M. Başkanını ve Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığını gereğini yerine getirmek üzere göreve davet ediyorum.