Okuyucuya göre, Türkiye’de etkili liderlik özelliğini taşıyan lider yok.
 
Etkili Liderlik ile ilgili yazımı okuyup görüşlerini paylaşan okuyucuların neredeyse tamamı etkili lider tanımına uyan tek liderin Atatürk olduğunda birleştiler.
 
Bir okuyucu etkili lider ile ilgili 7 niteliği taşıyan liderin CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu olduğunu, bir okuyucu İstanbul Barosu Başkanı Ümit Kocasakal ile Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu’nun bu vasıflara sahip olduğunu savundu.
 
Başta görüşlerini paylaşanlar olmak üzere tüm okuyuculara teşekkür ediyorum.
 
Etkili Liderlik konulu yazıma okuyucuların yaptıkları yorumlar şöyle:
 
  Mahmut Küçük
Öncelikle önder ile lideri birbirinden ayırmak, daha sonra da siyasi liderlik ile toplum liderliğini ayrı biçimde ele almak lazım. Ercan Deva’nın atıf yaptığı etkili liderlik ilkelerine söyleyebileceğim hiçbir şey yok. Ancak, bize öğretilen liderliğin temel ilkeleri olan zamanı, mekanı ve maddi ve beşeri kaynakları en iyi kullananın lider olduğunu unutmamak lazım. Benim, okuyup öğrendiğim tarihte iki lider var:, Biri Hazreti Muhammed, diğeri ise Mustafa Kemal Atatürk. Türkiye’de bugün için bu iki liderin özellikleri taşıyan bir lider olduğunu görmüyorum.
                                                                                                                                                     
  Demet
Bu özelliklere sahip tek lider Mustafa Kemal Atatürk. Atamız hayatını bağımsız ve medeni bir ulus için adadı.Yaratıcı ve sürekli öğrenme azmi ile dolu bir insandı. Türk gençlerinin ve kadınların yolunu açtı. Türkiye'yi hep ileriye götürmek istedi. Şimdi mi ? Sanırım herkes cevabı biliyor.
          
 Pınar Ç.
Mustafa Kemal'den sonra bu özelliklere sahip bir lider gelmediği muhakkak, gelseydi Türkiye bu durumda olmazdı. Şimdiden sonra böyle bir lider gelse de artık peşinden gidecek akli selim bir ulus olmayacak gibi görünüyor, ümidim liderden yana değil artık Türk milleti biraz kendine gelse, uykusundan uyansa yeter bana.                                                                                              
 

 Derin
Liderlik yoluna çıkmak için ilk olarak kendinizi “adamanız” yani bir hedefiniz olması gerekir, ikinci olarak bu hedefe ulaşmak için kullanacağınız yöntemi belirlemelisiniz ki bu yöntem mutlak bir şekilde “sürekli öğrenme” gerektirecektir, takip eden adım ise öğrenme süresi sonunda elde edilecek “yeterlilik” olacaktır, zaten “yaratıcılık”, “tutarlılık”, “yolu açma” ve “netlik” özellikleri için ön şart da yeterliliktir. Kısaca belirleyici adım, kendinizi neye adadığınızdır. Adanma olmadan liderlik şartlarının oluşması mümkün değildir. Diğer bir açıdan bakıldığında ise aslında tüm bu özelliklerin aynı anda mevcut olabilmesi için adanmışlığın mahiyeti de kritik önem taşır. Şöyle ki bireyin kendine yönelik adanmışlığı liderlik ile çelişir, çünkü lider, ilişkili bulunduğu küme veya toplumun tutum, davranış ve etkinliklerini değiştirip yönetme yeteneğini gösteren kimsedir, yani asıl gözetilmesi gereken husus kümenin ve toplumun hedefleridir. Başka bir ifadeyle eğer kişinin adanmışlığı bireysel hedeflere yönelikse, bu adanmışlığı takip eden adımlarda sapmalar olması kuvvetle muhtemeldir. Yani sürekli öğrenmenin amacı bilgi edinmekten çok, açıkları saptamaya; yeterliliğin amacı görevi yerine getirme gücünden çok, görevin sağladığı iktidarı kullanmaya; yaratıcılığın amacı toplumun sorunlarına çözüm bulmaktan çok, kendi sorunlarını çözmeye; tutarlılığın amacı tahmin edilebilir bir disiplin içinde olmaktan çok, tek tutarlılığın tutarsızlık olmasına; yolu açmanın amacı toplumun karlılık ve kazanç hedeflerine yönelik adımları belirlemekten çok, kendi yolunu bulmaya; netliğin amacı vizyonun belirlenmesi ve bunun tüm topluma şeffaf bir şekilde açıklanmasından çok, eldeki her gücü kullanarak tüm algıları bulanıklaştırmaya evrilebilir. Sorulması gereken asıl soru şudur: Türkiye’de adanmışlığı bireysel olmayan herhangi bir siyasi lider var mıdır?
            %100             
  Zeliha Bedir
Bugün için Türkiye'de 7 ilkeyi bünyesinde barındıran bir siyasetçi tanımıyorum. Fakat, eşim bir siyasi parti kursa Türkiye için aranan lider bulunabilirdi. Bu 7 özellik onda var. Ancak, Türkiye'nin siyasi zemini kirli. Bugüne kadar çıkmış tek lider ise ATATÜRK'ümüzdü. Işıklar içinde yatsın.
                        %100  
   Aysun Tamik(ACL)
Söz konusu yedi ilkeye sahip tek lider Mustafa Kemal Atatürk'tür bence.Ona yakın olarak gördüğüm iki kişi var; biri İstanbul Baro Başkanı Ümit Kocasakal, diğeri de Türkiye ve Ankara Baro Başkanı Metin Feyzioğlu'dur.
                                                                                                                                                     
  Yılmaz Candan
Yazınızda belirttiğini 7 özelliğin hepsini taşıyan bir lider Türkiye'de yok, Dünya'da var mı, bilemiyorum. Ama, bu 7 özelliği bir arada taşıyan kimsenin olacağını sanmıyorum. Birinde mutlaka bir eksik vardır
 
Mecdi Öksüzcü
Bana kalırsa , halen Atatürk’ün liderliği tanımı ve bize sosyal  uygulanabilirliği nedeniyle gerek kendi, gerekse kendinden sonrakilerin nasıl hareket etmesi icap edeceği de belirtilmiş olması nedeniyle geçerlidir. Başkaca bir liderlik örneğine ihtiyacımız olduğuna katılmıyorum. Atatürk’ün liderlik tanımına uyan yapıda bir siyasi lider de halen maalesef yok. Umarım Atatürk yeniden ve gerçek olarak çarpıtılmadan incelendiğinde bu konu daha açık olarak anlaşılabilecektir.
 
Gürcan Karagöz
Bana göre bir liderde olması gereken özellikler şöyle olmalı:
1.LİDER  yapmayı düşündüğü planladığı işten ilk önce HEYECAN duymalı ve bu heyecanı kitlelere aktarmalı.
2.Çevresindekilerin FİKİRLERİNİ almalı ,hani arıların bin bir çiçekten bal toplamaları gibi, fakat son sözü o söylemeli.
3.Yapmayı düşündüğü şeyi KARARLILIKLA uygulamalı.
4.Yeterli BİLGİ DONANIMI olmalı.
5.Yeni fikirleri YARATMA becerisi olmalı.
6.Yapılan eleştirileri HOŞGÖRÜ ile karşılayıp kişiliğine yapılan bir saldırı gibi algılamamalı.
7.Çevresindeki kişileri yalakalıklarına göre değil BİLGİ ve BECERİLERİNE göre seçmeli.
8.Davranışları ve söylemleri NET olmalı ve  art niyet kuşkularına yer vermemeli.
9. İyi bir HATİP olmalı.
10.Çevresindeki kişileri YÖNLENDİRMELİ ve İNİSİYATİF vermeli.
11.SEVGİ DOLU olmalı ve en az bir GÜZEL SANAT DALI ile uğraşmalı.
12. KİŞİSEL ÇIKAR peşinde olmamalı.
13.Senin de yazdığın gibi TUTARLI OLMALI.Eğer lider tutarlı değilse önceki 12 maddenin hiç bir önemi ve anlamı kalmaz.Bence en önemli madde budur.
 
Ali Peker
Uzun lafa, sıra sıra maddelere ne gerek var?
1. Atatürk gibi olmalı.
2. Bakınız 1.Madde.
 
Arif Neşet Caner
1. Lider, liderlikten önce kendine saygısı olmalı.
2. Lider, beraber yaşdığı diğer tüm sessiz canlara saygı ve sevgi ile yaklaşmalı, onları korumalı. Evinde en az bir-iki tane kedi-köpek, kuş gibi evcil canlar beslemeli.
3. Lider, liderlikten önce Atatürk’ü tam olarak anlamalı ve anlatmasını bilmeli.
4. Liderin, Türklük şuuru ve Türk örf, adet ve geleneklerini iyi bilmesi de şarttır.

Halit Öner
Çok önemli bir konuyu okuyucu görüşüne açmışsınız. Umarım, güzel görüş ve fikirler ortaya çıkar. Çıkması da gerekir. Ama büyük çoğunluk, benim gibi düşünerek, kestirmeden gidecek ve size örnek lider olarak Atatürk’ü gösterecektir. Umarım, Atatürk gibi bir lider daha çıkar da memleketi kaostan kurtarır.
 
Nurdan Öztekin
Bu özelliği Kılıçdaroğlu’nda görüyorum.
 
Yaşar Eren
Dünya genelinde ifade edebileceğimiz yegane tanıdığım ve bildiğim, kuşaklar boyu da devam edebilecek, bana göre bilimsel, sosyolojik, toplumsal ve dahi yönleriyle bir tek tanıdığım Lider ATATÜRK olarak sorunuzun karşılığını bulabileceğimden eminim... Üzerine başka bir Lider, gerek ülkemizde ve gerekse de Dünya genelinde gelir mi onu da bilemiyorum..
  
Not: Ramazan Bayramınızı kutluyor, bayramın güzel geçmesini diliyorum. Sevgi ve saygılarımla. (E.D)