Kartlı sayaçlara da zam yansıtılacak

 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) önceki gün aldığı bir kararla Ankara’da Başkentgaz dağıtım şirketi tarafından hizmet verilen ön ödemeli (kartlı) sayaçlarda bulunan gazın aylık olarak okunmasını kararlaştırdı.

Yeni karar ile stok yapılmasının önlenmesinin amaçlandığı belirtildi. Ancak uygulama ile geçmişte gaz yüklenmiş olsa da kartlı sayaç aylık okunurken gelmiş olan zammın, karta yeni dolum yapılması esnasında yansıtılması getirildi. Ankara’da 1 milyon kadar mekanik sayaç kullanıcısının yanı sıra, 800 bin kadar ön ödemeli sayaç kullanıcısı bulunuyor. Bu yeni alınan karar doğrudan 800 bin kişiyi etkileyecek.

 AYLIK KARTTAKİ GAZ OKUNACAK

 Ankara’da hizmet veren Başkentgaz’ın EPDK’ya sunduğu “Ön Ödemeli Sayaçlarda Türk Lirası Düzeltme Uygulama Yöntemi” Kurul’un 13 Eylül Perşembe günkü toplantısında kabul edildi. Kurul kararında getirilen yeni yöntemde doğalgaz tüketiminde ön ödemeli sayaçla, mekanik (aylık) okunan sayaç arasında faturalandırma eşitliğinin sağlanmasının amaçlandığı belirtildi. Bu kapsamda, ön ödemeli sayaçlardaki gazın da faturalı mekanik sayaçlar gibi dağıtım şirketi tarafından aylık olarak okuması yapılacak.

 ZAMMI YANSITMANIN YENİ FORMÜLÜ

 Aylık okuma yöntemi ise aslında gelen zammın yansıtılmasının yeni formülü olacak. Buna göre aylık yapılacak okuma ile tüketiciler tarafından daha önce alınmış gazdan yapılan tüketimler için gün bazlı ağırlıklı ortalama hesaplama yapılacak. Böylece doğal gazı kartına yüklemiş olan tüketicilere, bu arada gelmiş zam veya indirimlerin de fiyatlarına yansıtılması sağlanacak. Fiyat değişiklikleri tıpkı, mekanik sayaç kullanan tüketicilerde olduğu gibi ön ödemeli sayaç kullanan tüketicilerin de fiyatlarına yansıtılacak.

 İNDİRİM VE ZAM NASIL YANSITILACAK?

 Gaza gelen artışlar ve indirimler ise bir düzeltme katsayısı kullanılarak kartlı sayaç kullanıcısına yansıtılacak. Bu kapsamda zamlar ve indirimler, mekanik sayaçlara aylık okunarak yansıtılırken, kartlı sayaçta düzeltme katsayısı kullanılacak. Buna göre, kartta önceden alınmış ve tüketilmiş gazın tüketildiği dönemde zam varsa, o döneme ait ısıl değer ve düzeltme katsayısı değerleri kullanılarak yansıtılacak. Yeni yöntemi ilişkin açıklamada da fiyat değişikliği işlemlerine konu olacak gaz miktarının sadece o ana kadar tüketimi yapılan miktar ile ilgili olacağı belirtiliyor. Böylece gaz aldıktan sonra zam gelirse, dağıtım firmasının yaptığı sayaç okuması esnasında bu tespit yapılacağı için tüketici yeniden karta gaz doldurma esnasında ilk gazda gelen zammı ikinci dolum esnasında ödeyecek.

 ZAMMIN YANSIMA ÖRNEĞİ

 Bu durum şu şekilde örneklendi:

“Tüketici Eylül ayında 500 TL tutarında gaz aldı. Bunun 200 liralık kısmını ekim ayında kullandı. Ekim ayında gaza zam geldiğini varsaydığımızda, o ay dağıtım şirketi tarafından sayacı okunduğunda 200 liralık tüketim görülecek. Tüketici kasım ya da aralık ayında yeniden kartına gaz doldurmak için gittiğinde ekim ayında gelen zammın 200 liralık kısmına yansıdığı kendisine bildirilecek ve zam yeni alım esnasında tüketiciye yansıtılacak.

 TÜKETİCİYE BİLGİ VERİLECEK

 Açıklamada doğal gaz alımları sırasında ve dağıtım şirketi tarafından yapılan sayaç okumaları esnasında; tüketicilere söz konusu uygulama ile ilgili gerekli bilgilendirme yapılacağı belirtiliyor. Yine, Türk Lirası düzeltme işlemi sonrasında ortaya çıkabilecek ilave bedeller veya indirimler bir sonraki gaz alım işlemi esnasında hesaplanacak ve müşteri bilgilendirilerek mahsuplaşma yapılacağı kaydediliyor.

 SADECE ALACAK YANSITILACAK

 Yeni yöntemde dağıtım şirketinden kaynaklanan nedenlerle ardışık 2 ay ve daha fazla sürede dağıtım şirketi tarafından sayacın okunamaması halinde, bu dönemde yapılan tüketim miktarı için müşterilere ilave alacağın yansıtılacağı vurgulanırken, ilave borcun yansıtılamayacağı belirtiliyor. Ancak zammın yapıldığı dönemlerde dağıtım firmasının gelen artışı yansıtmak isteyeceği için okuma yapacağı tahmin ediliyor. Bu durumda da ortaya bir borcun çıkması ise ancak daha sonra karta dolumda ortaya çıkacak ve bu miktardaki borç tüketiciye yansıtılmış olacak.

 ZAM YANSITILACAĞI İÇİN LİMİT KALKIYOR

 Bu arada kartlı sayaçlarda önceden stok yapılmasının önlenmesi için özellikle yaz dönemlerinde limitli satışlar uygulanıyordu. Yeni getirilen yöntemde ise kartlı sayaçların da aylık okuması olacağı ve gelen zamlar yansıtılacağı için kartlara dolumla ilgili limitlere gerek kalmayacak, müşteriler istedikleri kadar doğal gaz satın alabilecek. Bu durum yöntemle ilgili açıklamada da yer aldı.

 BORCU VARSA DA GAZ VERİLECEK

 Yeni yöntemde gaza gelen zamlar daha sonraki kart dolumunda yansıtılacağı için ortaya bir borç miktarının da çıkabileceği hesaplandı. Yani gaz alım esnasında borcun fazla olabildiği durumlarda da müşterilerin gazsız kalmaması için borç çıksa dahi tüketicilere gaz alımı sırasında almak istedikleri miktarın en az yarısı kadar yeni doğal gaz satışı yapılması zorunlu olacak.

 800 BİN KARTLININ AVANTAJI BAŞKASINDAN ÇIKIYOR

 EPDK yetkilileri, bu durumu “Ön ödemeli kullanıcılara bugüne kadar tanınmış olan bir avantaj geri alındı. Ankara’da sadece ön ödemeli kullanıcılar yok. 1 milyon mekanik sayaç kullanıcısı var. 800 bin kartlı sayaç kullanıcısı için tanınan avantajlı kısım 1 milyon mekanik sayaç kullanıcısından çıkmış oluyor” değerlendirmesi yaptı.

 200 MİLYON METREKÜP STOK VAR

 EPDK yetkilileri Ankara’da kartlı sayaçlar için limit uygulamasının 1990’lı yıllarda getirildiğine dikkat çekerek, o günler öncesinde ağırlıklı olarak kamu kurumları tarafından alınmış bulunan 200 milyon metreküp doğalgaz stokunun bulunduğunu belirttiler. Kurumların ödeneklerinin yıl sonunda harcanmaması halinde gelecek yıla devredilmesinden dolayı genellikle kalan miktar ile gaz alındığını anlatan yetkililer, elde tutulan bu miktar gazın üzerine de her ay düzenli gaz alındığı için stok miktarı hiçbir şekilde azalmadığını belirttiler. EPDK yetkilileri, 200 milyon metreküp stoktaki gaz, 29 Temmuz 2018 tarihinden önce alınmış olduğu için, hiçbir şekilde zammın yansıtılmayacağını da kaydettiler.

 İTİRAZ YOLU VAR

 Yaşanacak bu yeni durumla ilgili olarak kartlı sayaç kullanıcılarının itiraz haklarının bulunduğunu belirten yetkililer, kartına gaz dolumu yapılacağı esnada “benden kesilmesini istemiyorum” şeklinde itiraz edebileceğini belirttiler. Ancak dağıtım şirketinin yine de yansıtacağını ifade eden yetkililer, tüketiciler ellerindeki zammın yansıtıldığı yeni belge ile idare mahkemelerine dava açabileceklerini kaydettiler.

Yine tüketici derneklerinin de gaz artışlarının da önceden gaz almış olan kartlı sayaçlara yansıtılması konusunun gündeme geldiği Temmuz ayında bu durumu dava konusu yapacaklarını açıkladıkları dile getirildi. Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, (EPDK) 29 Temmuz 2018 tarihli yönetmelikle ilgili “Gerek Yönetmelik gerekse EPDK’nin açıklaması incelendiğinde, kartlı doğal gaz sayacı kullanan tüketiciler cezalandırılıyor. Buna göre, tüketicinin peşin olarak aldığı doğalgazın bir kısmına daha sonra gelen zam oranında el konulacak ve tüketiciye verilmeyecek. EPDK’nin bu Yönetmeliği Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna, Borçlar Kanununa ve diğer ilgili yasalara aykırıdır. Çünkü tüketicinin daha önce aldığı malın bir kısmına daha sonra yapılacak zam dikkate alınarak el konulamaz” ifadelerine yer vermişti.

 EPDK bu konuyla ilgili olarak 29 Temmuz 2018 tarihinde Resmi Gazete’de “Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” yayımlamıştı. Dağıtım firmalarından da yeni yöntem getirmesini istemişti. Bu kapsamda geçen zaman diliminde Başkentgaz yapılan doğalgaz zamlarının kartlı sayaç kullanıcılarına da nasıl yansıtılması konusunda çalışıyordu. Getirdiği formülü değerlendiren EPDK, önceki gün kararı olumlu buldu.