Türkiye’ye gelen turist sayısı yarı yarıya azaldı. İsrail’de projesi olanlar tedirgin bekleyişte. FT ise uyardı: Ticaret olduğunda asıl muhtaç durumda olan İsrail.
Geçen yıl Davos Zirvesi’nde “one minute“ tartışmasıyla başlayan ve 9 Türk vatandaşının öldüğü, İsrail komandolarının Gazze’ye yardım götüren gemilere saldırısıyla büyüyen İsrail krizi, ticareti de vuruyor.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Türkiye ile İsrail arasındaki anlaşmazlığın, iki ülke ticari ilişkilerine zarar verdiğini yazdı. Gazetenin Ankara ve Kudüs muhabirlerinin kaleme aldığı haberde, Türkiye’de diplomasiyle ticaretin el ele yürüdüğüne, bakanların yurtdışı ziyaretlerine beraberlerinde çok sayıda işadamını götürdüğüne dikkat çekildi.
FT, İsrail’in Gazze’ye yardım götüren gemilere saldırısının ardından, zaten gergin olan Türkiye-İsrail ilişkilerinin daha da gerildiğini ve iki ülke iş ve ticaret bağlarının geçen 2 yılda zayıfladığını kaydetti. İlişkilerin kötüye gitmesinin turizme olumsuz etkisine de dikkati çeken FT, çok sayıda İsrailli turistin Türkiye tatillerini iptal ettiğini belirtti. İsrail’den Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin sayısının 2009’da yarı yarıya indiği kaydedildi. 2008’de 3.5 milyar dolar olan iki ülke ticaretinin, 2009’da yüzde 30 düştüğüne dikkat çekilen haberde, İsrailli yetkililerin bunu hem küresel ekonomik krize, hem de kötüleşen siyasi ilişkilere bağladığı belirtildi.
Türkiye ile İsrail arasındaki savunma alanındaki anlaşmaların da olumsuz etkilendiği kaydedilerek, İsrail’in eski Ankara Büyükelçisi Alon Liel’in, ”Erdoğan’ın 2003’te iktidara gelmesinden bu yana, iki ülke arasında büyük askeri anlaşmalar görmedik“ sözleri aktarıldı.
Türkler çabuk unutur
Olumsuz ikili ilişkilerden en fazla etkilenmesi beklenen şirketlerden birinin Türk Hava Yolları (THY) olduğuna dikkati çeken gazete, İsrail’de Haziran-Ağustos dönemindeki THY rezervasyonlarının yüzde 10’unun iptal edildiğini duyurdu. Bir diğer hassas durumdaki şirketin ise İsrail’de 4 doğalgaz tesisi projesi bulunan, Zorlu Enerji Grubu olduğu kaydedildi.
İsraillilerle çalışan orta büyüklükte bir savunma şirketinin sahibinin görüşlerine de yer veren gazete, bu kişinin, ”Bazıları kaygılanıyor ama biz Türkler çok çabuk unuturuz“ sözlerini aktardı.
Economist: İlişkileri kesmek Türkiye’ye pahalıya malolabilir
İngiliz Economist dergisi, ”İsrail ile ilişkilerini kesmesinin Türkiye’ye pahalıya malolabileceği“ yorumunu yaparak, ”Türkiye’nin İsrail-Filistin sorununu tek başına çözecek durumda olmadığını“ yazdı. Derginin bu haftaki sayısında, Türk dış politikasıyla ilgili bir makale yayımlanarak, ”Türkiye’nin dünyadaki yerini tekrar düşündüğü“ yorumu yapıldı. İsrail’in 2008 yılı sonundaki Gazze saldırısının ”Türkiye-İsrail ilişkilerinde bir dönüm noktası“ olduğu kaydedilen makalede, bu saldırıdan bir gün önce Türkiye’nin İsrail ile Suriye arasındaki dolaylı görüşmelere aracılık ettiği anımsatıldı. ”Mavi Marmara olayı da Türkiye’deki bu yön değişikliğini daha da kanıtlar kabul ediliyor“ denilen makalede, Türkiye’nin, Arap topraklarına ilgisiz kaldığı ve Batı’ya yoğunlaştığı kaydedildi.