Ağır kış koşullarından çıkılırken yüksek miktarda doğalgaz kullanımının elektrik maliyetlerini artırması ile paralelinde küresel piyasalarda yaşanan döviz kurlarındaki artış elektrik fiyatları üzerinde baskı oluşturmaya başladı. Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş’nin (TETAŞ) oluşan elektrik açığı nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) en az yüzde 10’luk bir elektrik zammı beklentisini bildirdiği öğrenilirken, kurum ayrıca yüzde 3-9 arasında değişen zam senaryolarını içeren bir rapor sundu.
BEKLENTİ YOK, KARARI ERDOĞAN VERECEK
Elektrik fiyatlarında yapılacak yeni düzenleme 1 Nisan tarihinden geçerli olacak. Ancak, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın doğalgaz ve elektrik konusunda vatandaşa zam yansıtılmaması konusundaki hassasiyeti biliniyor. Bu duruma dikkat çeken enerji çevreleri olası zam konusunu siyasi iradenin belirleyeceğini belirtiyorlar. Bu kapsamda, Güney Kore ve İran temaslarından dönen Başbakan Erdoğan’a elektrikteki son durum hakkında bilgilendirme yapılacak. Hazine Müsteşarlığı da enerji KİT’lerinin maliyetleri yönüyle enerji KİT’lerinde oluşan zararların karşılanması için zam istiyor. Bu kapsamda Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın da Başbakan Erdoğan’a KİT’lerin maliyetlerinin yükü yönüyle bilgi vereceği öğrenildi.
ZAMMA KONJONKTÜR DE UYGUN DEĞİL
Enerji çevreleri ise bir zam beklentilerinin olmadığını belirtiyorlar. Küresel konjonktürün de zam konusunda uygun olmadığını hatırlatan yetkililer, petrol fiyatlarındaki yüksekliğin girdi maliyetleri üzerinde yeterince baskı oluşturduğunu, sanayicilerin üzerine ayrıca elektrikte yapılacak bir zammın olumsuz yansımaları olacağı için zam olmayacağı görüşündeler.
SEKTÖRDE BEKLENTİ VAR
Elektrik fiyatlarına zam konusunda sektörde beklenti var. Elektrik Üreticileri Derneği Başkanı Önder Karaduman elektriğin yüzde 51’inin doğalgazdan üretildiğini, bunun 16 bin 300 MW’lık bir kurulu güce karşılık geldiğini belirterek, “Ağır kış şartları nedeniyle Türkiye’ye fazla gaz verilemedi. Dağıtım ihalelerini kazanan şirketler de, yeni tarifelerini iyi bir fiyatla çıkartma çabasıiçindeler. Elektriğe zam yapılması kaçınılmaz” değerlendirmesiyle, sektörün de elektrikte bir zamdan yana olduğu sinyalini veriyor.
EN SON ZAM 2011 EKİM’DE YAPILDI
EPDK da toptan elektrik satıcı Türkiye Elektrik Ticaret Anonim Şirketi (TETAŞ) ve 20 perakende elektrik dağıtım şirketinin 1 Ocak 2012 tarihinden 1 Nisan 2012 tarihine kadar geçerli olacak tarifelerinde herhangi bir değişikliğe gitmemişti. EPDK, 30 Eylül 2011 tarihinde yaptığı Kurul toplantısında, 1 Ekim 2011 tarihinden geçerli olmak üzere elektriğin kilovatsaat (kWh) ücretinin konutlarda yüzde 9,58, sanayide yüzde 9,12 artırılmasına karar vermişti. Elektriğin kWh ücreti temel fiyat üzerine "dağıtım bedeli, iletim bedeli ve perakende hizmet bedelini" ekleyerek belirlenen tarifeye göre, meskenlerde elektrik fiyatı 29,578 kuruş, sanayi orta gerilim seviyesinde 24,479 kuruş,ticarethanelerde ise 30,816 kuruş olarak uygulanmaya devam edecek. Öte yandan, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt AŞ'nin toptan satış fiyatları yüzde 19,41 oranındaki değişimle 16,55 kuruşa çıkmıştı.
ELEKTRİK ÜRETİCİLERİNİN KULLANIM BEDELİ ARTIRILDI
Bu arada, EPDK’nın Türkiye Elektrik İletim A.Ş’nin (TEİAŞ) sistem kullanım bedellerini bazı bölgelerde 30 kata kadar artırması kararı ile elektrik üreticilerini TEİAŞ’ın zammı çarpmıştı. Çünkü bir elektrik üretim şirketinin, ürettiği elektriği veya bir dağıtım şirketinin satın aldığı elektriği kullanması için TEİAŞ’ın sistemlerini kullanması gerekiyor. Yapılan zam direkt olarak özel elektrik dağıtım ve üretim şirketlerinin maliyetlerine yansımıştı. Şimdi elektrik fiyatlarında zam beklentisinde de elektrik üretici firmalara yapılan kullanım bedeli artışının ortaya çıkardığı maliyeti azaltmanı da etkisi olduğu belirtiliyor.
TEİAŞ’IN BÜTÇESİNİ GÜÇLENDİRMEK GEREK
EPDK yetkilileri ise elektrik üreticilerinin kullanım bedellerine yapılan artışla ilgili olarak, “Türkiye’de elektrik iletim sistemine ciddi yatırım yapmak gerekiyor. Türkiye’deki kurulu güç 53 bin megavata geldi ama 100 bin MW daha başvuru var. Bunlar için iletim altyapısı gerekiyor. TEİAŞ’ın bunu yapabilmesi için bütçeye ihtiyacı var” değerlendirmesi yapıyor