Ekonomide bir süredir yaşanan daralma, piyasalarda rahatlama sağlaması amacıyla getirilen yapılandırma düzenlemelerini de etkiledi. Söz konusu düzenlemelerde mükelleflerin geriye dönük 5 yılla ilgili her yıl yüzde 15 oranında matrah artırımı yapmalarını getiriyordu. Karşılığında da geriye dönük 5 yıl boyunca incelemelerden muafiyet getirilmişti.
Ancak mükellefler üzerinde rahatlatıcı etkinin yanı sıra, maliyenin de stokunu artıran alacaklarının tahsilini kolaylaştırmayı amaçlayan düzenlemeler de istenilenin elde edilmediği gün yüzüne çıktı.
Bu kapsamda özellikle 11 Mayıs 2018 tarihinde yürürlüğe giren 7143 sayılı düzenleme ile getirilen matrah artırımı şartını yerine getiren mükelleflerde ciddi mağduriyetler oluştu.
Düzenleme ile matrah artırımı yapanların kanundan yararlanması için taksitlerini kanunda belirtilen süreç içinde ödemeleri gerekiyordu. Ancak ekonomideki daralmanın etkisinin mükellefleri zorda bırakmaya başlamasıyla birlikte, geçen bir buçuk yılın sonunda çok sayıda mükellefin taksitlerinin bir ya da birden fazla kısmını aksattığı ortaya çıktı. Benzer şekilde düzenlemeye borcunun tamamını defaten ödemeyi taahhüt edip de ödeyemeyenler de oluştu.
MATRAH ARTIRILDI, BORÇ MÜKELLEFİN SIRTINDA KALDI
Bu durum yapılandırmaya başvuran birçok mükellefin hiçbir haktan yararlanamamalarına yol açtı. Durum böyle olunca, geçmiş yıllardaki borçlarının ödenmesi kolaylığı getiren yapılandırmalar amacına ulaşmazken, borçlar da mükelleflerin sırtında yine kaldı.
Ancak ortaya farklı bir durum çıkmış oldu.
Binlerce mükellefin vergi borçlarını ödemelerini tam olarak yapmaları şartıyla matrah artırımı yaptıkları yıllarla ilgili ortaya ciddi bir mağduriyet çıktı. Söz konusu düzenleme kapsamında geriye dönük 5 yıl için matrah artırımı yaptılar ancak, vergilerini ekonomideki daralma nedeniyle ödeyemedikleri için belirtilen haklardan yararlanamadılar. Böylece artırdıkları matrahlardan dolayı ortaya çıkan vergi yükü ile de karşı karşıya kaldılar.
Öte yandan 3 Ağustos 2016 tarihinde yürürlüğe giren 6736 sayılı düzenlemenin de 17’inci taksit ödemesi 2 Aralık 2019 tarihinde yapılacaktı. Ancak bu düzenlemeden de istenilen tahsilatın yapılmadığına dikkat çekiliyor.
Şimdi piyasada her iki yapılandırma kapsamında Maliye ile anlaşma imzalayan mükelleflerin aksattıkları taksitler sonucu sistemden düşmelerini ortadan kaldıracak yeni bir ödeme imkanı beklentisi var. En azından ekonomik sıkıntıların ortadan kalkacağı süre boyunca sistemde ödeme avantajı sağlayacak düzenlemelerin yapılması bekleniyor.
Her iki yapılandırma nedeniyle yapılandırma imkanları sistemi dışına çıkan mükelleflere yeni bir taksitlendirme imkanı verilmesi halinde Hazine’nin de tıkanan nakit girişine bir merhem olabileceği belirtiliyor.