Maliye Bakanlığı aleyhine idari dava açan vatandaşlara da avukatlık ücreti masrafı çıktı. Vatandaşlar açtıkları davayı kaybetmeleri halinde bakanlığa bağlı Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü’ne bin 100 lira ila 2 bin lira arasında avukatlık ücreti de ödeyecekler.
Kamu kurumları aleyhine açılan idari davalarda, vatandaşlar kaybettikleri takdirde bakanlık adına savunma yapan avukatların da vekalet ücretini ödüyordu. Bu uygulama bir tek Maliye Bakanlığı’nda yoktu. Çünkü Maliye Bakanlığında açılan davalara ilişkin savunmalar daire başkanları gözetiminde memurlar tarafından hazırlanıyordu. Avukatlara hazırlatılmadığı için bir vekalet ücreti yer almıyordu. Vatandaşlar da davayı kaybetseler dahi vekalet ücreti ödemedikleri için hemen her konuda Maliye Bakanlığı aleyhine rahatlıkla dava açıyorlardı. Açılan davaların bu nedenle de sayısı da oldukça fazla oluyor, bakanlık bürokratlarının dava ile ilgili savunma hazırlamaları nedeniyle büyük zamanlarını alıyordu.
KAYBEDENE 2 BİN LİRA MASRAF ÇIKTI
Ancak, 1 Kasım 2011 tarihinde yürürlüğe giren 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin (KHK) ile birlikte Maliye Bakanlığı aleyhine idari dava açan vatandaşlara da avukatlık ücreti masrafı çıktı. Bakanlıkla ilgili bir konuda açılan idari davalar bu tarihten itibaren Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü’ne (BAHUM) gönderiliyor. Savunmaları hazırlayan BAHUM’daki avukatlar da vekalet ücretini masraflara ekliyor. Böylece vatandaş açtığı davayı kaybetmesi halinde BAHUM’un belirlediği bin 100 lira ila 2 bin lira arasındaki avukatlık ücreti de ödeyecek.
YARGISAL DENETİM İDİ, PARA ALINMAMALI
Uzmanlar ise bakanlık aleyhine açılan davalarda vatandaşın kaybetmesi halinde vekalet ücreti ödememesi gerektiğine işaret ederlerken, “İdare aleyhine açılan davalara ‘yargısal denetim’ olarak bakmak gerekir. Hukuk devleti olmanın vasfıdır. ‘İdare her türlü denetime açıktır’ deniliyor. Ancak, 1 Kasım 2011 tarihinden itibaren davalarda avukatların savunmada imzaları olması nedeniyle kaybeden vatandaş vekalet ücreti ödeyecek. Dolayısıyla bu ücreti vermemek için çoğu kişi davasından vazgeçecek. Böylece belki de haklı olduğu bir davayı ‘kaybedersem bir de vekalet ücreti öderim’ kaygısıyla açamadığı için hak kaybına uğrayacak” değerlendirmesi yaptılar.
MAHKEMELER AVUKATLIK GÖREVİ YAPIYOR
Türkiye’de dava masrafları az olduğu için herkesin her konuda dava açabildiğini ve temyize gidebildiğini ifade eden yetkililer, “Hakkari’de mal müdürlüğü aleyhine açılan dava Danıştay’a kadar gidiyor ve yargıda tıkanma yaşatıyor. Yanlış dilekçe verilmiş bile olsa ve yanlış dava açılsa bile mahkemeler düzeltmeye gidiyor. Mahkemeler neredeyse avukatlık görevi yapıyor. Türkiye’de kimse davalarının sürüncemede olmasının nedeninin avukat takibi ile olmamasından kaynaklı olduğunu bilmiyor” dediler.
DÜNYADA DURUM
Kamuya yönelik davalarla ilgili dünyada birçok ülkede avukatlık mesleğinin ağırlığının olduğuna dikkat çeken yetkililer, “Fransa’da örneğin dava takibi avukatların tekelindedir. Önüne gelen dilekçeyi mahkemeye veremiyor. Fransa’da ilk derece mahkemeleri ve temyiz mahkemeleri olarak iki kademeli avukatlık var. Temyiz mahkemesi avukatlığının ücreti çok pahalıdır. Orada ilk derece mahkemesinin verdiği kararın yürütmesini durdurma için temyize gitmenin maliyeti çok fazladır. Örneğin davasını temyize götürmek için vatandaş bankadan kredi alıyor. Banka davayı inceliyor ve bu davayı kaybedecekse krediyi geri alamayacağı için vermeyebiliyor. Masrafı pahalı olduğu için temyiz mahkemeleri tıkanmıyor” değerlendirmesi yaptılar.
Esen kalın...