MASAK, aklama şüphelisi 3 bin 189 kişiden bin 305’ini emniyete, 552’sini gelir idaresine, 516’sını savcılığa, 240’ını MİT’e, 232’sini Jandarmaya, 210’unu vergi denetim kuruluna, 80’ini gümrük bakanlığına, 34’ünü diğer bakanlıklara, 10’unu üniversiteye, 6’sını SGK’ya bildirdi. Bu kişilerin bin 23’ü uyuşturucu kaçakçılığı, 965’i tefecilik, 425’i şüpheli para hareketi, 189’u dolandırıcılık, 180’i vergi kaçakçılığı, 118’i örgütlü suç, 100’ü gümrük kaçakçılığı, 51’i yolsuzluk, 30’u ihaleye fesat karıştırma, 20’si görevi kötüye kullanma, 14’ü göçmen ve insan kaçakçılığı, 9’u akaryakıt kaçakçılığı, 6’sı rüşvet, 5’i zimmet, 4’ü sigara kaçakçılığı, 4’ü sahtecilik yaptığı şüphesi ile takibe alınmıştı.
Kurula 2011 yılında toplam 9 bin 179 bildirim yapıldı. Bunların 8 bin 739’u şüpheli işlemleri içerirken, 71’i savcılık ve mahkemelerden adli talep şeklinde, 369 ise kamu kurum ve kuruluşlarının diğer bildirim türlerini gerçek ve tüzel kişilerle ilgili ihbarlarını kapsadı. 369 adet diğer bildirimin 87’si kamu kurumlarından, 270’i gerçek ve tüzel kişilerden, 12’si de yurtdışından oldu.
ŞÜPHELİ İŞLEMLERDE AĞIRLIK BANKA ÜZERİNDEN
MASAK’a yapılan şüpheli işlem bildirimleri incelendiğinde ise 8 bin 141’inin bankalardan, 117’sinin aracı kurumlardan, 164’ünün finansman, faktoring ve kiralama şirketlerinden, 286’sının sigorta ve emeklilik şirketlerinden, 4’ünün noterlerden, 11’inin PTT’den, 14’ünün döviz bürolarından, 1’er tane de serbest mali müşavirlerden ve milli piyango idaresinden olduğu görüldü. 2009’da şüpheli işlem bildirimi sayısı 9 bin 823 olurken, bu sayı 2010 yılında 10 bin 251 ile en yüksek seviyeye ulaşmıştı. Bu kapsamda faaliyet raporunda “2011 yılı içerisinde şüpheli işlem bildiriminde sayısal olarak azalma yaşanmakla birlikte aşağıdaki tablo ve grafikte görüleceği üzere; mali piyasada faaliyet gösteren finansal kuruluşlar açısından şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğüne ilişkin bir farkındalık artışı sağlandığı anlaşılmaktadır” değerlendirmesi yapıldı. Mali sektörde yapılan şüpheli işlem bildirimlerinin sayısı ise 120’yi buldu. Bu bildirimlerin 29’u bankalardan, 27’si sigorta emeklilik şirketlerinden, 26’sı faktoring şirketlerinden yapıldı.
TERÖRÜN FİNANSMANI İLE 219 BİLDİRİM OLDU
Son yıllarda çokça can alan terör eylemlerinin dayanağı olan finansmanı da masaya yatıran MASAK’a bankalar üzerinden 205, faktoring şirketleri üzerinden 4, sigorta ve emeklilik şirketleri üzerinden 8, noterler üzerinden 2 olmak üzere toplam 219 şüpheli işlem bildirimi yapıldı. Bu bildirimlerin sayısı 2008’de 228, 2009’da 49, 2010’da ise 186 olmuştu. Yine MASAK’a gönderilen ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinden 77 dosyadan 36’sı sonuçlandırılarak, terör örgütü üyesi 225, terörün finansörü 128, örgüte yardım eden 19 olmak üzere toplam 372 kişi hakkında suç duyurusunda bulunuldu.
99 VERGİ KAÇIRMA BİLDİRİMİ
Adli talepler ile diğer bildirimler incelendiğinde ise 2011 yılında 99 adet vergi kaçırma en başta geldi. Bu eylemi 54 ile dolandırıcılık, 49 ile suç gelirlerinin aklanması, 40 ile tefecilik, 29 ile gümrük kaçakçılığı, 22 ile şüpheli para hareketleri, 20 ile sigorta mevzuatına aykırılık, 17 ile evrakta sahtecilik, 13 ile de yolsuzluk bildirimi izledi.
188 YABANCIDAN TALEP GELDİ, 25 YABANCIDAN BİLGİ İSTENDİ
Yabancı muadil kuruluşlarla yapılan bilgi alış verişi kapsamında da MASAK’a 202 talep yurtdışından, 38 talep de yurt içinden oldu. Bu talepler 2010 yılında sırasıyla 188 ve 63 olmuştu. En fazla bilgi talebinde bulunan ülkelerin başında Belçika, Almanya, İngiltere geldi. Jersey (İngiliz adası), Lüksemburg, Ukrayna, Kırgızistan, KKTC, İsviçre, Rusya ve Karadağ bu ülkelerin ardından sıralandı. MASAK ise 25 adet yabancı mali istihbarat biriminden 38 adet bilgi talebinde bulundu. Bu taleplerinin yüzde 31,6’sını Belçika, Fransa, İngiltere ve Lüksemburg mali istihbarat birimlerine yaptı.
5 YILDA 89 KONUDA 5.5 MİLYON TL CEZA KESİLDİ
2011 yılında idari para cezasına konu edilen yükümlülüğe aykırı fiil sayısı 89 adet oldu. 2007-2011 yılları arasında uygulanan idari para cezalarının toplam tutarı 5,5 milyon lirayı buldu. Bunun 1.4 milyonu 2010 yılında, 1.3 milyonu ise 2011 yılında kesildi.
115 ŞÜPHELİ İŞLEM TİPİ BELİRLENDİ
Kurul, şüphenin niteliğine göre sınıflandırdığı 115 adet şüpheli işlem tiplerinden de seçim yaparak çalışıyor. Böylece karşılaşılan şüpheli duruma ilişkin belirlemeler yapıyor. Buna göre, gönderilen 8 bin 739 adet şüpheli işlem bildirimi içerisinde toplam 14 bin 460 şüpheli işlem tipi seçildi. Şüpheli işlemlerin içerisinde yüzde 78,2 ile ağırlıklı olarak müşteri ile mali profilinin orantısızlığı belirlendi. Yine işlemin makul bir açıklaması olmadığı fark edildi. Nakit ve şüphe uyandıran işlemler yapıldı. Müşterinin beyanları ile ibraz ettiği belgeler birbirini tutmadı. Yurtiçi/yurtdışına şüpheli elektronik transferlerde bulunuldu.
Şüpheli işlem tiplerinin karşılaşılan şüphenin niteliği açısından dağılım tablosu şöyle: