Maliye Bakanlığı, sanal ortamda toplumun bütün kesimlerinin restoran, güzellik merkezi, araç temizliği, turistik otel, sinema, masaj, spa gibi ihtiyaçlarına internet üzerinden yüzde 50’lere varan indirim imkanı sağlayan fırsat sitelerinin gelen şikayetler üzerine faaliyetlerini masaya yatırdı. Şimdilik vergi yönünden inceleme yapılmayan bu araştırmada sitelerin aracılık yaptığı diğer işletmelerin de faaliyetleri takibe alındı. Maliye öncelikle fırsat sitelerinin aracılık yaptığı şirketleri incelemeye alırken, bu firmalar nezdinde bazıları üzerinde vergi incelemesine başlandığı öğrenildi.
Fırsat sitelerinin sayısı günden güne artarken tüketicilerin en büyük sorunu da internet olmaya başladı. Maliye Bakanlığı’na gelen şikâyetlerin başında, fırsatı satıp dükkânı kapatan firmaların kuponları ellerinde kalan tüketicilerin mağdur edilmesi yanında, ayrıca birşekilde kullanılmayan indirim imkanlarının ödenmiş paralarının da sözleşme gereği iade edilmeyip cebe indirilmesi olduğu belirledi.
SORUMLULUKTAN KAÇIYORLAR
Maliye yetkilileri, “Fırsat sitelerinin bazılarının hizmeti sunarken tüketicilere imzalattıkları sözleşmelerde ‘indirim kupunu alınan ortağın size ürün veya hizmet karşılığında hizmetin sağlayıcısı olmadığımız için herhangi bir sorumluluk kabul etmiyoruz’ diyerek sorumluluktan kaçtığını belirledik. Bu tür sitelerin indirim için anlaştığı firmalarla sadece ürün ya da hizmetin satışıiçin anlaşma yaptığını, daha sonra takip ya da güven vermediğini tespit ettik. Bu sitelere güvenerek kupon satın alan tüketiciler ise mağdur duruma düşüyor”tespiti yaptı.
SİTE SAYISINDAKİ ARTIŞIN NEDENİ CAZİP BAKİYE
Fırsat sitelerinin sayısının her geçen gün artışının nedenin ise kullanılmayan kuponlardan kalan gelirlerin büyüklüğü olduğu belirtiliyor. Buna göre, tüketici fırsat sitelerinden aldığı ve ödemesini yaptığı indirim kuponunu herhangi bir nedenle kullanamıyorsa ödemiş olduğu para fırsat sitesinde kalıyor. Bu kuponların parası sözleşme gereği ödenmek zorunda değil. Eğer tüketici indirim kuponunu kullanıyorsa, hizmeti aldığı firma tarafından faturası veriliyor. O zaman fırsat sitesine ödediği tutar, hizmeti aldığı firmaya fırsat sitesi tarafından gönderiliyor. Örneğin fırsat sitesi bir güzellik merkezi ile anlaşarak belli tarihler arasında yapılacak bir kampanya başlatıyor. Satın alınan hizmet belirlenen tarihler arasında kullanılmadığı takdirde fırsat sitesinden hiçbir şekilde fatura alınamıyor. Kampanya için ödenen para ise fırsat sitesinin kasasında kalıyor. Söz konusu mağazanın da bu hizmetin satın alınıp alınmadığından haberi olmuyor. Bu durumda da kullanılmayan hizmeti faturalandıramayacağı için, işletmeler talepte bulunamıyor.
VERGİCİLER: SİTE FATURALANDIRMALI
Vergi uzmanları ise, internetten fırsat satışı yapan sitelerden kredi kartı ile hizmet alındığı takdirde, sitenin sattığı bu hizmetle ilgili fatura göndermesi gerektiğini belirttiler. Ancak, siteler fatura göndermedikleri için kullanılmayan hizmetler sonucunda ödenmiş olan paranın üzerine yattıklarınıkaydettiler.
HİZMET SATAN FİRMALAR ÖNCELİKLE İNCELENİYOR
Maliye yetkilileri ise fırsat sitesi ile hizmeti verecek firma arasındaki ilişkiyi incelemeye aldıklarını belirttiler. Şimdilik vergi yönünden inceleme yapılmayan araştırmada sitelerin aracılık yaptığı diğer işletmelerin de faaliyetlerini takibe aldıklarını belirten yetkililer, “Fırsat sitesi ile hizmeti verecek firma arasında komisyon ücreti şeklinde mi yoksa başka bir vergi usul kanununa uygun şekilde mi bir ilişki olduğuna bakıyoruz” değerlendirmesini yaptılar. Bu kapsamda öncelikle fırsat sitelerinin aracılık yaptığı hizmeti satan şirketleri incelediklerini belirten yetkililer, bu firmalar nezdinde bazıları üzerinde vergi incelemesine başlandığını kaydettiler.
2011’DEKİHACİM 100 MİLYON TL
Son yıllarda hızlı yükseliş eğilimi izleyen ‘fırsat siteleri’nde kupon kullanım oranının çok yüksek olduğu, 2011 yılında toplam pazarın 100 milyon liralık bir hacme ulaştığını tahmin ettiklerini belirten yetkililer, çok talep gören bir fırsatın cirosunun gün içerisinde 200 bin lirayı aşabildiğini belirlediklerini kaydettiler. Yetkililer, günlük ortalama 15-20 arası üründe fırsat sunan indirim sitelerinden bazılarından hizmet alan üye sayısının 1 milyonu aştığını da belirttiler.
KOBİ’LEREİŞ FIRSATI DA ÇIKIYOR
Yetkililer, incelemelerinde bu fırsat sitelerinin anlaşma yaptığı KOBİ ölçeğindeki firmalara da ciddi iş imkanı sunabildiklerini belirlediklerini kaydettiler. Bu kapsamda 2011 yılında KOBİ ölçeğindeki firmalara ortalama 8 milyon lirayı bulan potansiyel iş imkanı oluşturulduğuna da dikkat çektiler.
SANALA KADINLAR RAĞBET EDİYOR
Yapılan belirlemelere göre, yüz yüze alışverişlerde yüzde 70 gibi oranla ağırlıklıerkeklerin yüzde 30’da kadınların olduğu, ancak sanal alem üzerinden alışverişlerde tam tersine yüzde 70’ler civarında kadınların yüzde 30’larda ise erkeklerin olduğunu kaydeden yetkililer, şikayet sitelerine yapılan başvurularda da yoğun olarak kadın üyelerin taleplerinin yerine getirilmediğini tespit ettiklerini belirttiler.